Hypnomys: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
poprawa przek., WP:SK, drobne redakcyjne, usunięty niedziałający link url (DOI działa)
 
Linia 5: Linia 5:
|okres istnienia = [[pliocen]]–[[holocen]]
|okres istnienia = [[pliocen]]–[[holocen]]
|grafika = Hypnomys by L.Meslin.png
|grafika = Hypnomys by L.Meslin.png
|opis grafiki = szkic ''Hypnomys'' (L.Meslin)
|opis grafiki = szkic ''Hypnomys'' (L. Meslin)
|typ = [[strunowce]]
|typ = [[strunowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
Linia 19: Linia 19:
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]{{r|Acta}}
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]{{r|Acta}}
|podtaksony =
|podtaksony =
* ''[[Hypnomys morpheus]]'' [[Dorothea Minola Bate|Bate]], 1919
* ''[[Hypnomys morpheus]]'' <small>[[Dorothea Bate|Bate]], 1919</small>
* ''[[Hypnomys onicensis]]'' [[Jelle Reumer|Reumer]], 1994
* ''[[Hypnomys onicensis]]'' <small>[[Jelle Reumer|Reumer]], 1994</small>
* ''[[Hypnomys waldreni]]'' [[Jelle Reumer|Reumer]], 1979
* ''[[Hypnomys waldreni]]'' <small>Reumer, 1979</small>
|mapa występowania = Habitat of Hypnomys.png
|mapa występowania = Habitat of Hypnomys.png
|opis mapy występowania =
|opis mapy występowania =
Linia 27: Linia 27:
|commons = Category:Hypnomys
|commons = Category:Hypnomys
}}
}}
'''''Hypnomys''''' – [[Wymieranie|wymarły]] rodzaj [[gryzonie|gryzoni]] z [[Rodzina (biologia)|rodziny]] [[popielicowate|popielicowatych]], zamieszkujący [[Baleary]] w okresie od [[pliocen]]u do wczesnego [[holocen]]u {{r|Acta}}{{r|plos}}. Ostatnie znane kopalne ślady istnienia ''Hypnomys'', określono na około 4840 lat p.n.e.{{r|Acta}}.
'''''Hypnomys''''' – [[Wymieranie|wymarły]] rodzaj [[gryzonie|gryzoni]] z [[Rodzina (biologia)|rodziny]] [[popielicowate|popielicowatych]] (Gliridae), zamieszkujący [[Baleary]] w okresie od [[pliocen]]u do wczesnego [[holocen]]u{{r|Acta}}{{r|plos}}. Ostatnie znane kopalne ślady istnienia ''Hypnomys'', określono na około 4840 lat p.n.e.{{r|Acta}}


[[Plik:Hypnomys morpheus&Eliomys quercinus skulls.png|thumb|left|200px|Porównanie czaszek ''H. morpheus'', ''Eliomys quecinus ophiusae'' i ''Eliomys quercinus s.l.''. Widok: 1) od góry, 2) od dołu 3) boczny, 4-5) żuchwa]]
[[Plik:Hypnomys morpheus&Eliomys quercinus skulls.png|thumb|left|200px|Porównanie czaszek ''H. morpheus'', ''Eliomys quecinus ophiusae'' i ''Eliomys quercinus s.l.''. Widok: 1) od góry, 2) od dołu 3) boczny, 4–5) żuchwa]]
[[Plik:Hypnomys.png|thumb|left|200px|Kopalne ślady przedstawiciela ''Hypnomys'' odkryte w Cova des Pas de Vallgornera]]
[[Plik:Hypnomys.png|thumb|left|200px|Kopalne ślady przedstawiciela ''Hypnomys'' odkryte w Cova des Pas de Vallgornera]]


== Systematyka ==
== Systematyka ==
Pierwszy gatunek z rodzaju ''Hypnomys'' opisała przez brytyjska paleontolożka [[Dorothea Bate]] w 1919 roku jako ''[[Hypnomys morpheus]]''. Znalezione okazy były też często klasyfikowane jako przedstawiciele gatunków z rodzaju ''[[Eliomys]]''. Badania kraniologiczne wykazały jednak, że mimo podobieństwa do gatunków z rodzaju ''[[Eliomys]]'', ''Hypnomys'' miały masywniejszą żuchwę, prawdopodobnie przystosowaną do spożywania twardszych pokarmów. Ostatecznie przeprowadzone badania filogenetyczne wykazały odrębność obu blisko spokrewnionych rodzajów. Najprawdopodobniej populacja osobników z rodzaju ''Eliomys'' żyjąca na [[Baleary|Balearach]] na skutek długotrwałego odizolowania od populacji na kontynencie podlegała na tyle znacznym zmianom, że w drodze ewolucji powstał nowy, odrębny rodzaj ''Hypnomys''. Ostatecznie do ''Hypnomys'' zaliczane są trzy gatunki{{r|Acta}}:
Pierwszy gatunek z rodzaju ''Hypnomys'' opisała brytyjska paleontolożka [[Dorothea Bate]] w 1919 roku jako ''[[Hypnomys morpheus]]''. Znalezione okazy były też często klasyfikowane jako przedstawiciele gatunków z rodzaju ''[[Żołędnica (gryzoń)|Eliomys]]''. Badania [[Kraniologia|kraniologiczne]] wykazały jednak, że mimo podobieństwa do gatunków z rodzaju ''[[Żołędnica (gryzoń)|Eliomys]]'', ''Hypnomys'' miały masywniejszą żuchwę, prawdopodobnie przystosowaną do spożywania twardszych pokarmów. Ostatecznie przeprowadzone badania [[Filogenetyka|filogenetyczne]] wykazały odrębność obu blisko spokrewnionych rodzajów. Najprawdopodobniej populacja osobników z rodzaju ''Eliomys'' żyjąca na [[Baleary|Balearach]] na skutek długotrwałego odizolowania od populacji na kontynencie podlegała na tyle znacznym zmianom, że w drodze ewolucji powstał nowy, odrębny rodzaj ''Hypnomys''. Ostatecznie do ''Hypnomys'' zaliczane są trzy gatunki{{r|Acta}}:
* ''[[Hypnomys morpheus]]'' [[Dorothea Minola Bate|Bate]], 1919 (późny [[plejstocen]]-wczesny [[holocen]])
* ''[[Hypnomys morpheus]]'' <small>[[Dorothea Bate|Bate]], 1919</small> (późny [[plejstocen]]-wczesny [[holocen]])
* ''[[Hypnomys onicensis]]'' [[Jelle Reumer|Reumer]], 1994 (późny [[pliocen]]-wczesny [[plejstocen]])
* ''[[Hypnomys onicensis]]'' <small>[[Jelle Reumer|Reumer]], 1994</small> (późny [[pliocen]]-wczesny [[plejstocen]])
* ''[[Hypnomys waldreni]]'' [[Jelle Reumer|Reumer]], 1979 ([[pliocen]])
* ''[[Hypnomys waldreni]]'' <small>Reumer, 1979</small> ([[pliocen]])


== Przypisy ==
== Przypisy ==
<references>
{{Przypisy|
* <ref name="Acta">{{cytuj pismo|nazwisko=Hautier|imię=Lionel|nazwisko2=Bover|imię2=Pere|nazwisko3=Alcover|imię3=Josep A.|nazwisko4=Michaux|imię4=Jacques J.|tytuł=Mandible morphometrics, dental microwear pattern, and|czasopismo=Acta Palaeontologica Polonica |wydanie=2|wolumin=54|strony=181–194|język=en|data=2009|url=http://www.app.pan.pl/archive/published/app54/app54-181.pdf|doi=10.4202/app.2008.0001}}</ref>
* <ref name="Acta">{{cytuj pismo|nazwisko=Hautier|imię=Lionel|nazwisko2=Bover|imię2=Pere|nazwisko3=Alcover|imię3=Josep A.|nazwisko4=Michaux|imię4=Jacques J.|tytuł=Mandible morphometrics, dental microwear pattern, and|czasopismo=Acta Palaeontologica Polonica |wydanie=2|wolumin=54|strony=181–194|język=en|data=2009|url=http://www.app.pan.pl/archive/published/app54/app54-181.pdf|doi=10.4202/app.2008.0001}}</ref>
* <ref name="plos">{{cytuj pismo|nazwisko=Bover|imię=Pere|nazwisko2=Alcover|imię2=Josep A.|nazwisko3=Michaux|imię3=Jacques J.|nazwisko4=Hautier|imię4=Lionel|nazwisko5=Hutterer|imię5=Rainer|tytuł=Body Shape and Life Style of the Extinct Balearic Dormouse Hypnomys (Rodentia, Gliridae): New Evidence from the Study of Associated Skeletons|czasopismo=[[PLoS ONE]]|wydawca=Anjali Goswami, University College London, United Kingdom|wydanie=12|wolumin=5|język=en|data=2010|url=http://www.ploscollections.org/article/fetchObjectAttachment.action;jsessionid=6C03F106EC5D6940A08E7ECE548F80E3?uri=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0015817&representation=PDF|doi=10.1371/journal.pone.0015817}}</ref>
* <ref name="plos">{{cytuj pismo|nazwisko=Bover|imię=Pere|nazwisko2=Alcover|imię2=Josep A.|nazwisko3=Michaux|imię3=Jacques J.|nazwisko4=Hautier|imię4=Lionel|nazwisko5=Hutterer|imię5=Rainer|tytuł=Body Shape and Life Style of the Extinct Balearic Dormouse Hypnomys (Rodentia, Gliridae): New Evidence from the Study of Associated Skeletons|czasopismo=[[PLOS One|PLoS ONE]]|wydawca=Anjali Goswami, University College London, United Kingdom|wydanie=12|wolumin=5|język=en|data=2010|url=|doi=10.1371/journal.pone.0015817}}</ref>
</references>
}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}

Aktualna wersja na dzień 16:45, 21 paź 2023

Hypnomys
Bate, 1919
Okres istnienia: pliocenholocen
Ilustracja
szkic Hypnomys (L. Meslin)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

żuchwowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

wiewiórkokształtne

Rodzina

popielicowate

Rodzaj

Hypnomys

Synonimy
  • Hipnomis
Gatunki[1]
Zasięg występowania
Mapa występowania

Hypnomyswymarły rodzaj gryzoni z rodziny popielicowatych (Gliridae), zamieszkujący Baleary w okresie od pliocenu do wczesnego holocenu[1][2]. Ostatnie znane kopalne ślady istnienia Hypnomys, określono na około 4840 lat p.n.e.[1]

Porównanie czaszek H. morpheus, Eliomys quecinus ophiusae i Eliomys quercinus s.l.. Widok: 1) od góry, 2) od dołu 3) boczny, 4–5) żuchwa
Kopalne ślady przedstawiciela Hypnomys odkryte w Cova des Pas de Vallgornera

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy gatunek z rodzaju Hypnomys opisała brytyjska paleontolożka Dorothea Bate w 1919 roku jako Hypnomys morpheus. Znalezione okazy były też często klasyfikowane jako przedstawiciele gatunków z rodzaju Eliomys. Badania kraniologiczne wykazały jednak, że mimo podobieństwa do gatunków z rodzaju Eliomys, Hypnomys miały masywniejszą żuchwę, prawdopodobnie przystosowaną do spożywania twardszych pokarmów. Ostatecznie przeprowadzone badania filogenetyczne wykazały odrębność obu blisko spokrewnionych rodzajów. Najprawdopodobniej populacja osobników z rodzaju Eliomys żyjąca na Balearach na skutek długotrwałego odizolowania od populacji na kontynencie podlegała na tyle znacznym zmianom, że w drodze ewolucji powstał nowy, odrębny rodzaj Hypnomys. Ostatecznie do Hypnomys zaliczane są trzy gatunki[1]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Lionel Hautier, Pere Bover, Josep A. Alcover, Jacques J. Michaux. Mandible morphometrics, dental microwear pattern, and. „Acta Palaeontologica Polonica”. 54 (2), s. 181–194, 2009. DOI: 10.4202/app.2008.0001. (ang.). 
  2. Pere Bover, Josep A. Alcover, Jacques J. Michaux, Lionel Hautier i inni. Body Shape and Life Style of the Extinct Balearic Dormouse Hypnomys (Rodentia, Gliridae): New Evidence from the Study of Associated Skeletons. „PLoS ONE”. 5 (12), 2010. Anjali Goswami, University College London, United Kingdom. DOI: 10.1371/journal.pone.0015817. (ang.).