Amnicolidae
| Amnicolidae | |||
| Tryon, 1863 | |||
 Rysunek muszli Amnicola dalli z wieczkiem | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina |
Amnicolidae | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Amnicola A. Gould & Haldeman, 1840 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
Amnicolidae – zróżnicowana rodzina ślimaków z podgromady przodoskrzelnych, grupująca małe gatunki słodkowodne. Liczy około 130 gatunków, w tym około 40 współcześnie występujących[1]. Przez długi czas była ujmowana przez systematyków jako podrodzina w rodzinie źródlarkowatych, dopiero w podziale mięczaków zaproponowanym przez Boucheta i Rocroi wyodrębniono je w osobną rodzinę[2].
Cechy morfologiczne[edytuj | edytuj kod]
Ślimaki małe lub średniej wielkości, muszle stożkowate, jajowate lub jajowato stożkowate, o wzniesionej skrętce. Wieczko mocne, zwapniałe, o koncentrycznych liniach przyrostów.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Przedstawiciele Amnicolidae występują w słodkich wodach śródlądowych Europy, Azji, Afryki, Ameryki Północnej. W Polsce reprezentowane przez jeden gatunek: sadzawczaka drobnego (Marstoniopsis insubrica syn. Marstoniopsis scholtzii)[3].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Zajmowane siedliska[edytuj | edytuj kod]
Zasiedlają różne typy wód (drobne cieki, rzeki, stawy, jeziora, zbiorniki zaporowe) i różne typy podłoży (od mulistych po kamieniste, także hydrofity). Występują płytko w litoralu, niektóre także głębiej – w profundalu[4].
Odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Filtratorzy i zdrapywacze, odżywiający się glonami peryfitonowymi i fitoplanktonem.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodziny Amnicolidae należą następujące występujące współcześnie rodzaje:
- Amnicola A. Gould & Haldeman, 1840 – rodzaj typowy
- Colligyrus Hershler, 1999
- Dasyscias F.G. Thompson & Hershler, 1991
- Kolhymamnicola Starobogatov & Budnikova, 1976
- Lyogyrus Gill, 1863
- Marstoniopsis van Regteren Altena, 1936
- Moria Kuroda & Habe, 1958
- Parabythinella Radoman, 1973
- Rachipteron F.G. Thompson, 1964
- Taylorconcha Hershler, Frest, Johannes, Bowler & F.G. Thompson, 1994
oraz rodzaje wymarłe:
- Kangxianospira F. Guo, 1982 †
- Luofuspira W. Yü, 1977 †
- Mesopyrgium Yen & Reeside, 1946 †
- Pachychiloides Wenz, 1939 †
- Protamnicola Yen, 1946 †
- Pycnanema H.-Z. Pan, 1980 †
- Reesidella Yen, 1953 †
- Sagia Yen, 1952 †
- Stantonogyra Yen, 1946 †
- Subtilistriata H.-Z. Pan, 1980 †
- Triasamnicola Yen & Reeside, 1946 †
- Trochispira Yen, 1954 †
- Yongkangia W. Yü, 1980 †
Obecnie w obrębie rodziny Amnicolidae nie wyróżnia się podrodzin[1]. Włączane do tej rodziny jeszcze na początku XXI wieku podrodziny Baicaliinae i Emmericiinae[2] zostały podniesione do rangi osobnych rodzin Baicaliidae[5] i Emmericiidae[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h MolluscaBase eds., Amnicolidae Tryon, 1863, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-10] (ang.).
- ↑ a b Bouchet P. & Rocroi J.-P., Classification and nomenclatory of gastropod families, „Malacologia”, 47 (1–2), 2005, s. 1–397.
- ↑ Piechocki A. 1979. Mięczaki (Mollusca), Ślimaki (Gastropoda) W: Fauna słodkowodna Polski 7. PWN, Warszawa; s. 77–79.
- ↑ Sitnikova T. Ja., Szimarajew M.N. 2001. O glubokowodnych “karliczkach” i „gigantach” sredi bajkalskich endemicznych gastropod. Żurnal Obszczej Biologii, 62: 226–238.
- ↑ MolluscaBase eds., Baicaliidae P. Fischer, 1885, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-10] (ang.).
- ↑ MolluscaBase eds., Emmericiidae Brusina, 1870, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-10] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Piechocki A. 1979. Mięczaki (Mollusca), Ślimaki (Gastropoda) W: Fauna słodkowodna Polski 7. PWN, Warszawa.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Rodzina Amnicolidae w EoL Encyclopedia of Life, dostęp: 15 kwietnia 2014.
- Rodzina Amnicolidae w NCBI NCBI, dostęp: 15 kwietnia 2014.
- Rodzina Amnicolidae w WoRMS World Register of Marine Species, dostęp: 15 kwietnia 2014.