Anatolij Sofronow
Imię i nazwisko |
Anatolij Władimirowicz Sofronow |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
19 stycznia 1911 |
Data i miejsce śmierci |
10 września 1990 |
Narodowość | |
Język | |
Ważne dzieła | |
| |
Odznaczenia | |
|
Anatolij Władimirowicz Sofronow (ros. Анатолий Владимирович Софронов, ur. 6 stycznia?/19 stycznia 1911 w Mińsku, zm. 10 września 1990 w Moskwie) – radziecki publicysta, poeta i dramaturg.
W młodości pracował w fabryce jako frezer, ślusarz, a następnie redaktor gazetki zakładowej. W 1937 ukończył studia na wydziale literackim Rostowskiego Instytutu Pedagogicznego. Od 1940 r. członek WKP(b)-KPZR. W czasie II wojny światowej korespondent frontowy gazety „Izwiestija”. Jego najsłynniejsze dzieła to sztuka W pewnym mieście („В одном городе”) z 1946 roku (wydanie polskie 1949) i dramat Moskiewski charakter („Московский характер”) z 1948 (wydanie polskie 1949). W latach 1948–1953 był sekretarzem zarządu Związku Pisarzy ZSRR, a w 1953–1986 pełnił funkcję redaktora naczelnego tygodnika „Ogoniok”.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Sofronow debiutował drukiem w 1929, za właściwy debiut literacki uznaje się jednak publikację zbioru wierszy Słoneczne dni („Солнечные дни”) w 1934. Opublikował ponad 40 sztuk teatralnych podejmujących aktualną problematykę, wykraczającą jednak poza ramy oficjalnej polityki kulturalnej[1], m.in. przez komediową i wodewilową osnowę dramatów. Był także autorem zbiorów wierszy, pieśni, poematów, scenariuszy filmowych i librett operetkowych.
Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Sofronow był laureatem licznych państwowych nagród i odznaczeń, m.in.:
- Nagroda Stalinowska, dwukrotnie: 1948 (za W pewnym mieście) i 1949 r. (za Moskiewski charakter)
- Medal Sierp i Młot (16 stycznia 1981)[2]
- Order Rewolucji Październikowej (1971)
- Państwowa Nagroda RFSRR im. K. Stanisławskiego (1973) – za dramaty Spadek („Наследство”) i Huragan („Ураган”)
- Order Lenina, trzykrotnie
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy
- Bohater Pracy Socjalistycznej (16 lutego 1981)
Odbiór Sofronowa w Polsce[edytuj | edytuj kod]
Pisarz tłumaczony i wystawiany w Polsce na przełomie lat 40. i 50. XX w.
We współczesnej polskiej kulturze masowej znany przede wszystkim za pośrednictwem wypowiedzi Stanisława Anioła z serialu telewizyjnego Alternatywy 4 (1983). Anioł twierdzi, że Sofronow pisał w kuźni, ponieważ odgłosy pracy mobilizowały go do wysiłku twórczego. Apokryficzna postać pisarza Sofronowa pomyślana przez twórców filmu jako satyra na pseudoerudycję peerelowskich działaczy oświatowo-kulturalnych oraz jako ironiczne przywołanie wzorców socrealistycznych[3] obecnie funkcjonuje jako symbol swoistej grafomanii oraz mityczny klasyk, autor aforyzmów.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Sofronow Anatolij Władimirowicz – Zapytaj.onet.pl [online], portalwiedzy.onet.pl [dostęp 2017-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-14] (pol.).
- ↑ Герой Социалистического Труда Софронов Анатолий Владимирович :: Герои страны [online], www.warheroes.ru [dostęp 2017-11-21] .
- ↑ W filmie nie ma mowy o Anatoliju Sofronowie, chociaż nazwisko kojarzono zapewne z pisarzem radzieckim tłumaczonym w Polsce. W l. 1886-1935 żył także Anempodist Sofronow, pisarz jakucki. Zob. http://www.chronologia.pl/osoba-soan18861114z0-wd.html
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Polskie realizacje sceniczne dramatów Sofronowa w bazie e-teatr.pl
- Fragment sprawozdania Sofronowa „O pewnej antypatriotycznej grupie krytyków teatralnych” opublikowanego 11.02.1949 r. w „Prawdzie”
- Bohaterowie Pracy Socjalistycznej
- Członkowie Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego
- Członkowie Związku Pisarzy ZSRR
- Laureaci Nagrody Stalinowskiej
- Libreciści operetkowi
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem Rewolucji Październikowej
- Odznaczeni Orderem Wojny Ojczyźnianej I klasy
- Pisarze socrealiści
- Pisarze związani z Mińskiem
- Pisarze związani z Rostowem nad Donem
- Pochowani na Cmentarzu Trojekurowskim w Moskwie
- Radzieccy dramaturdzy
- Radzieccy dziennikarze
- Radzieccy korespondenci wojenni
- Radzieccy poeci
- Radzieccy scenarzyści
- Rosyjscy autorzy pamiętników i dzienników
- Rosyjscy dramaturdzy XX wieku
- Rosyjscy dziennikarze
- Rosyjscy korespondenci wojenni
- Rosyjscy poeci XX wieku
- Rosyjscy scenarzyści XX wieku
- Rosyjscy tekściarze
- Rosyjscy tłumacze
- Urodzeni w 1911
- Zmarli w 1990
- Ludzie urodzeni w Mińsku
- Radzieccy artyści socrealizmu