Antoni Rybiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Rybiński
Antoni Józef
Herb
Herb Radwan
kasztelan owrucki
Rodzina

Rybińscy herbu Radwan

Data urodzenia

ok. 1750

Data śmierci

10 marca 1822

Ojciec

Tadeusz Łukasz Rybiński, podkomorzy kijowski

Matka

Rozalia Kościuszko, chorążanka kijowska

Żona

Magdalena Eysymontt (1v. Kazimierz Jezierski, szambelan JKM)

Dzieci

Łukasz, dziedzic Rozważowa

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)

Antoni Józef Rybiński herbu Radwan (ur. ok. 1750, zm. 10 marca 1822[1]) – kasztelan owrucki, uczestnik prac Sejmu Wielkiego, członek konfederacji targowickiej województwa kijowskiego w 1792 roku.

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Był bratankiem Jacka, opata oliwskiego, bratem Józefa, biskupa kujawskiego i Jana Nepomucena, posła na Sejm Czteroletni. Urodził się prawdopodobnie jak bracia w Torczynie, w powiecie radomyskim (jeszcze dawniej powiat i województwo kijowskie), jako syn Tadeusza Łukasza Rybińskiego, podkomorzego kijowskiego i Rozalii z Kościuszków, chorążanki kijowskiej (jej ojciec był rodzonym bratem dziadka Tadeusza Kościuszki). Już w 1775 roku zostaje wyznaczony przez Sejm komisarzem do rozstrzygnięcia sporu pomiędzy Leonardem Azaryczem a posesorami klucza stawiskiego[2]. Na sejmie w 1780 jest posłem z powiatu kijowskiego, pisany podkomorzycem kijowskim, wyznaczonym sędzią sejmowym na II kadencję rozpoczynającą się 1 czerwca 1781[3]. Ponownie na sejmie w 1786 obrany sędzią sejmowym na kadencję II rozpoczynającą się 1 czerwca 1787.[4] Na Sejmie Wielkim 30 maja 1789 obrany komisarzem z Województwa Kijowskiego ds. poboru ofiary z dóbr ziemskich i duchownych w Koronie i Wielkim Księstwie Litewskim, pisany szambelanem Jego Królewskiej Mości[5]. Niedługo później 14 października 1790 mianowany kasztelanem owruckim[6]. Z tym też urzędem formalnie przystępuje do konfederacji 4 listopada 1790[7] i zostaje powołany przez sejm 31 maja 1792 sędzią sejmowym ekstraordynatoryjnym (z senatu)[8]. 2 maja 1791 roku podpisał asekurację, w której zobowiązał się do popierania projektu Ustawy Rządowej[9].

W roku 1785 odznaczony Orderem św. Stanisława przez króla Stanisława Augusta[1]. To wyróżnienie zbiegło się w czasie z małżeństwem z Magdaleną z Eysymonttów (1v. Kazimierzową Jezierską, szambelanową JKM), młodą wdową, uchodzącą za faworytę Adama Naruszewicza. Wskutek tegoż mariażu doszło do ostrych sporów rodzinnych, które splotły się nierozłącznie z polityką, gdyż bracia i ojciec przeszli na stronę opozycji wobec króla, który był tutaj osobiście zaangażowany (kilka lat później doszło jednak do pogodzenia z ojcem i młodszym bratem – Janem, szambelanem pruskim; wszyscy byli mocno zaangażowani w prace Sejmu Wielkiego)[10]. Po upadku Insurekcji Kościuszkowskiej osiadł z żoną w Orchowcu, gdzie w 1794 schronił się Naruszewicz[11].

Z małżeństwa z Magdaleną Eysymontt, pozostawił syna Łukasza, dziedzica dóbr Rozważów[12]. Zmarł 10 marca 1822.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b S. Łoza, Kawalerowie Orderu św. Stanisława 1765-1813, Warszawa 1925, s. 92.
  2. Vol. Leg. t. VIII, s. 388.
  3. Vol. Leg. t. VIII, s. 582–583.
  4. Vol. Leg. t. IX, s. 31–32.
  5. Vol.Leg. t. IX, s. 78.
  6. Urzędnicy województw kijowskiego i czernihowskiego. Oprac. Eugeniusz Janas, Witold Kłaczewski. Kórnik 2002, s. 81, 318.
  7. Vol. Leg. t. IX, s. 471.
  8. Vol. Leg. t. IX, s. 452.
  9. Bronisław Dembiński, W przededniu 3-maja 1791 roku, w: Tygodnik Ilustrowany, nr 1 13 stycznia 1906 roku, s. 10.
  10. Polski Słownik Biograficzny, t. XXXIII, biogram Jana Nepomucena Rybińskiego, s. 332–333.
  11. Polski Słownik Biograficzny t. XXII, biogram Adama Naruszewicza, s. 560.
  12. Polski Słownik Biograficzny, t. XXXIII, biogram Jana Nepomucena Rybińskiego, s. 333.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • [Ekstrakt z akt sądu konfederackiego województwa kijowskiego z 10 września 1792 roku], Archiwum Państwowe w Lublinie, rkps 35/16/0/3.5/294, k. 2.
  • Urzędnicy województw kijowskiego i czernihowskiego. Oprac. Eugeniusz Janas, Witold Kłaczewski. Kórnik 2002, s. 81, 318.