Bezpłucnik srebrzysty
Plethodon glutinosus[1] | |||
(Green, 1818) | |||
Dwójka bezpłucników srebrzystych | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
bezpłucnik srebrzysty | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
Bezpłucnik srebrzysty, plethodon srebrzysty[3], salamandra srebrzysta[3] (Plethodon glutinosus) – gatunek płaza ogoniastego z rodziny bezpłucnikowatych (Plethodontidae). Nie jest zagrożony wyginięciem.
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje szeroko we wschodnich Stanach Zjednoczonych: od stanów Connecticut, Illinois, Georgia, Alabama, Kentucky, Wirginia po Missisipi i Karolinę Południową[6][3][7]. Bezpłucnik srebrzysty zamieszkuje bagna i rozlewiska, kryje się pod kamieniami, powalonymi pniami drzew i w norach[6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Płaz średniej wielkości; długość ciała do 17 cm, samica zwykle większa od samca[3][6]. Ciało jest granatowoczarne[6]. Na ciele występuje żółto-biała pstrokacizna[6]. Ogon jaśniejszy od tułowia i grzbietu, zwykle szarawy i walcowaty[6]. Duże wyłupiaste oczy[3]. Samiec w okresie godowym ma żółte podgardle i brodę[6].
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Bezpłucnik srebrzysty odżywia się tym co inne bezpłucnikowate, owadami i pająkami[3].
Gdy jest zagrożony, wydziela duże ilości śluzu ze specjalnych gruczołów, mogącego spowodować zadławienie się drapieżnika[3][6]. Szponiaste, koty lub lisy często więc omijają bezpłucnika srebrzystego[3].
Mniejszy samiec w okresie godowym ma żółte podgardle, które ma uwodzić większą partnerkę[6]. Po godach samica składa od 6 do 35 ziaren skrzeku w październiku[3][6][7]. Następnie będzie go chronić przez najbliższe kilka miesięcy (co jest rzadkością wśród płazów), tzn. będzie go oczyszczać i ocieplać[3]. Jeśli coś zagrozi jajom, samica pochyla głowę i macha ogonem[3]. Naukowcy odkryli, że jaja pozostawione same sobie nie rozwijają się i zarodki powoli obumierają[3]. Nie występuje stadium kijanki, młode dojrzewają po 3 latach[3][6].
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje bezpłucnika srebrzystego za gatunek najmniejszej troski[8][7]. Liczebność populacji nie jest znana, ale prawdopodobnie przekracza 100 tysięcy osobników; jej trend uznaje się za stabilny[8]. Ponadto P. glutinosus krzyżuje się z P. teyahalee[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Plethodon glutinosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Plethodon glutinosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Rozmnażanie się, [w:] Andrzej Trepka , Ilustrowana encyklopedia płazów, Arystoteles, 2007, s. 82, ISBN 978-83-60910-16-0 [dostęp 2021-08-07] .
- ↑ A source-book of biological names and terms. Hathi Trust (digital library). [dostęp 2021-10-06]. (ang.).
- ↑ A source-book of biological names and terms. Hathi Trust (digital library). [dostęp 2021-10-06]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Anna Tarter: Slimy salamander. Species Profile. [dostęp 2021-08-07]. (ang.).
- ↑ a b c d Jean Raffaëlli: Plethodon glutinosus. AmphibiaWeb. [dostęp 2021-08-07]. (fr.).
- ↑ a b IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Plethodon glutinosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-08-07] (ang.).