Bolesław Świętorzecki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Bolesław Świętorzecki herbu Trąby (ur. 1831 w Bohuszewiczach (gubernia mińska), zm. 1888 w Wenecji) – polski działacz społeczny, jeden z przywódców powstania styczniowego w powiecie ihumeńskim, dowódca oddziałów powstańczych, polski działacz emigracyjny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1831 roku w majątku Bohuszewice w powiecie ihumeńskim. Syn Czesława i Anny ze Świętorzeckich[1]. Kształcił się w Wilnie i Petersburgu. Był właścicielem rodzinnej wsi i folwarku Bohuszewice[2]. Ożenił się z Laurą Zawadzką[2].

Działał w ruchu patriotycznym i polskich organizacjach konspiracyjnych w Mińsku i guberni mińskiej. Cały czas był pod obserwacją tajnej policji. W 1863 roku objął dowództwo powstania styczniowego w powiecie ihumeńskim[3][4]. Uczestniczył w wielu potyczkach z Armią Imperium Rosyjskiego, między innymi pod Łozą, Marcyanówką i Łoczynem[5]. Sprawnie organizował ataki i zasadzki na rosyjskie oddziały. Wśród miejscowej ludności zyskał przydomek „czarodzieja”[2]. Gubernator wyznaczył nagrodę dziesięć tysięcy rubli w srebrze za głowę Świętorzeckiego. Majątek Bohuszewice skonfiskowano i zaorano, a na zgliszczach majątku powieszono powstańców[2][3]. Świętorzecki ukrywał się w lasach, a później w podziemiach katedry mińskiej[3][2]. Wyjechał do Paryża. Działał w polskich organizacjach emigracyjnych we Francji[6][7]. Ukończył szkołę wojskową w Saint-Cyr. Brał udział w wojnie francusko-pruskiej[1]. Był porucznikiem w legii cudzoziemskiej[8] i komendantem w Algierze. Odebrał sobie życie w 1888 w Wenecji[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Jakub Gieysztor, Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857–1865., t. 1, Wilno: nakł. Tow. Udz. „Kurjer Litewski”, 1913, s. 382,383.
  2. a b c d e Zofja Kowalewska, Obrazki Mińskie 1850-1863, Wilno: Księgarnia Józefa Zawadzkiego w Wilnie, 1912.
  3. a b c Giller Agaton, Polska w walce : zbiór wspomnień i pamiętników z dziejów naszego wyjarzmiania., Kraków: A. Nowolecki, 1875.
  4. Dr.B.Dybowski, Wspomnienia z przeszłości półwiekowej., Lwów: Nakładem rodziny Autora, 1913, s. 8,9,10,11,25,45.
  5. Marcin Niewalda, Świętorzecki – Katalog Powstańców Styczniowych [online], genealogia.okiem.pl [dostęp 2018-09-19].
  6. Strona:Władysław Mickiewicz – Emigracya Polska 1860—1890.djvu/60 – Wikiźródła, wolna biblioteka [online], pl.wikisource.org [dostęp 2018-09-19] (pol.).
  7. Zjednoczenie Emigracji Polskiej, Zjednoczenie Emigracji Polskiej (1866-1870), Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 10,105,114, LCCN 74201736, OCLC 1163504.
  8. Władysław Mickiewicz, Pamiętniki 1870-1925, t. 3, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1933, s. 89.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Zofja Kowalewska, Obrazki Mińskie 1850-1863, Wilno 1912, Księgarnia Józefa Zawadzkiego w Wilnie
  • Giller Agaton, Polska walce:zbiór wspomnień i pamiętników z dziejów naszego wyjarzmiania, Kraków 1874, wyd. A. Nowolecki
  • Dr B.Dybowski, Wspomnienia z przeszłości półwiekowej, Lwów 1913, Nakładem rodziny Autora
  • Zofja Kowalewska, Ze wspomnień wygnańca 1863, Wilno 1911, Księgarnia Józefa Zawadzkiego w Wilnie