Budynek przy ul. Farnej 1 w Szczecinie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Budynek przy ul. Farnej 1 w Szczecinie
Ilustracja
Wygląd budynku w 2018 r.
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Szczecin

Adres

ul. Farna 1

Styl architektoniczny

dawniej klasycyzm, obecnie postmodernizm

Kondygnacje

5

Ważniejsze przebudowy

1994–1995

Właściciel

Powszechny Zakład Ubezpieczeń

Położenie na mapie Starego Miasta w Szczecinie
Mapa konturowa Starego Miasta w Szczecinie, u góry znajduje się ikonka pałacu z opisem „Farna 1”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się ikonka pałacu z opisem „Farna 1”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Farna 1”
Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, blisko centrum na lewo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Farna 1”
Ziemia53°25′35,4″N 14°33′27,1″E/53,426500 14,557528

Budynek przy ul. Farnej 1budynek biurowy zlokalizowany na narożniku ulicy Farnej i placu Mariackiego na obszarze szczecińskiego Starego Miasta, w dzielnicy Śródmieście. Znany jako miejsce narodzin i wczesnych lat Zofii Fryderyki Augusty von Anhalt-Zerbst, późniejszej carycy Katarzyny II[1]. Jest to jedyny zachowany przedwojenny budynek z dawnej zabudowy ulicy Farnej. Współcześnie mieści jeden z oddziałów Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń[2].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Pierwotnie budynek był obiektem pięciokondygnacyjnym z detalem architektonicznym w stylu klasycystycznym. Elewacja od strony ulicy Farnej była dłuższa, dziewięcioosiowa. Od strony placu Mariackiego fasada liczyła natomiast cztery osie. Poszczególne kondygnacje rozdzielały gzymsy. Parter budynku ozdobiony był boniowaniem. Okna pierwszego i drugiego piętra udekorowane były opaskami i naczółkami. Oprócz tego przestrzeń między gzymsem nad parterem i oknami na pierwszym piętrze wypełniały tonda. Do drugiej i trzeciej osi fasady zwróconej ku placowi Mariackiemu przylegał balkon. Narożnik budynku charakteryzował się zdobieniami w postaci płycin z tondami. Ostatnia kondygnacja budynku kryła strych doświetlony niewielkimi okienkami, a jej zwieńczenie stanowił gzyms koronujący. Po powojennej odbudowie budynek stracił wszystkie zdobienia elewacji. W latach 1994–1995 przeprowadzono generalny remont i modernizację budynku[1]. Zyskał on wówczas postmodernistyczną fasadę z detalami nawiązującymi do pierwotnego wyglądu.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W XVIII wieku właścicielem budynku przy ulicy Farnej 1 był przewodniczący Izby Handlowej[3]. W tym czasie wydzierżawił on budynek księciu Chrystianowi Augustowi von Anhalt-Zerbst, późniejszemu komendantowi szczecińskiej twierdzy[1]. W 1729 r. w budynku narodziła się córka księcia von Anhalt-Zerbst, Zofia Fryderyka Augusta (późniejsza cesarzowa Katarzyna II Wielka, władająca Imperium Rosyjskim w latach 1762–1796)[3]. Mieszkała ona w budynku przez kilka lat, a następnie wraz z rodziną przeniosła się do zachodniego skrzydła Zamku Książąt Pomorskich. W 1889 r. na pamiątkę narodzin carycy na budynku przy ulicy Farnej odsłonięto pamiątkową tablicę w językach rosyjskim i niemieckim[4]. W latach 20. XX wieku budynek mieścił Landratsamt des Kreis Randow, tj. landraturę powiatu Randow[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Tadeusz Białecki (red.), Encyklopedia Szczecina: wydanie jubileuszowe z okazji 70-lecia polskiego Szczecina, Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 2015, s. 211, ISBN 978-83-942725-0-0 [dostęp 2020-11-08].
  2. Oddział PZU Szczecin-Farna [online], 8 listopada 2020.
  3. a b Robert Duchowski, W Szczecinie w XVIII wieku urodziły się dwie caryce [online], Szczecin Nasze Miasto, 16 czerwca 2007 [dostęp 2020-11-08] (pol.).
  4. Albert Kuźmiński, Szczecińskie sylwetki: Katarzyna II [online], wszczecinie.pl, 5 września 2009 [dostęp 2020-11-08] (pol.).
  5. Große Domstraße - Landratsamt des Kreis Randow, Große Domstraße 1; -1925 - sedina.pl [online], sedina.pl [dostęp 2020-11-08].