Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Horodyszczu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego
Свята-Крыжаўзвіжанская царква
113Г000709
cerkiew parafialna
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Białoruś

Obwód

 brzeski

Miejscowość

Horodyszcze

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny
(Egzarchat Białoruski)

Eparchia

pińska i łuniniecka

Wezwanie

Podwyższenia Krzyża Pańskiego

Wspomnienie liturgiczne

14/27 września

Położenie na mapie obwodu brzeskiego
Mapa konturowa obwodu brzeskiego, blisko górnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Horodyszcze, cerkiew”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Horodyszcze, cerkiew”
Ziemia53°19′28,7″N 26°00′07,1″E/53,324639 26,001972

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiegoprawosławna cerkiew w Horodyszczu (rejon baranowicki obwodu brzeskiego), w dekanacie baranowickim eparchii pińskiej i łuninieckiej Egzarchatu Białoruskiego Patriarchatu Moskiewskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze cerkwie prawosławne w Horodyszczu, św. Jerzego i Trójcy Świętej, zostały wzniesione przez właścicieli miejscowych dóbr – Chodkiewiczów, podupadły jednak, gdy ród ten przyjął katolicyzm. Obecnie funkcjonująca drewniana świątynia została ufundowana przez starostę kowieńskiego Michała Paca. W momencie budowy była to cerkiew unicka[1]. Na własność Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego przeszła po synodzie połockim, gdy zlikwidowany został cały Kościół unicki w Imperium Rosyjskim z wyjątkiem diecezji chełmskiej.

W 1879 budynek przeszedł kompleksową przebudowę, po której nadano mu cechy stylu bizantyjsko-rosyjskiego[1]. W II połowie XIX w. działała przy nim szkoła ludowa[1]. Cerkiew w Horodyszczu w latach 1867–1919 była jedynie świątynią filialną, gdyż władze carskie odebrały katolikom kościół Najświętszej Maryi Panny w tej samej miejscowości i poleciły przebudować go na cerkiew[1]. Obiekt ten został zwrócony pierwotnym właścicielom w 1919[2].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Jest to budowla trójdzielna, z prostokątnym przedsionkiem, pojedynczą nawą na planie kwadratu i jednym ołtarzem. Pomieszczenie ołtarzowe zamyka wieloboczna absyda. Nad nawą znajduje się dach czterospadowy zwieńczony cebulastą kopułą na ośmiobocznym bębnie. Budynek jest z zewnątrz bogato dekorowany gzymsami, lizenami, obramowaniami okien, typowymi dla architektury bizantyjsko-rosyjskiej. We wnętrzu świątyni znajduje się drewniany ikonostas z lat 70. XIX w., ustawiony na miejscu starszego, wykonanego w 1815. Dzwonnica cerkiewna jest wolno stojącą konstrukcją krytą dachem czterospadowym, powstałą w latach 40. XIX w.[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Свята-Крыжаўзвіжанская царква
  2. K. Shastouski, Kościół NMP [online], www.radzima.org [dostęp 2021-04-17].