Chrysomyxa
 Igły świerka porażone przez Chrysomyxa ledi | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Chrysomyxa |
| Nazwa systematyczna | |
| Chrysomyxa Unger Beitr. vergleich. Pathologie: 24 (1840) | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Chrysomyxa abietis (Wallr.) Unger 1840 | |
Chrysomyxa Unger – rodzaj grzybów z rzędu rdzowców (Pucciniales)[1]. Pasożytnicze grzyby mikroskopijne, u porażonych roślin wywołujące choroby zwane rdzami. W Polsce wywołują rdzę złotawą świerka oraz rdzę świerka i bagna[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Coleosporiaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonimy: Barclayella Dietel, Coleosporium subgen. Melampsoropsis J. Schröt., Melampsoropsis (J. Schröt.) Sacc., Melampsoropsis (J. Schröt.) Arthur, Stilbechrysomyxa M.M. Chen[3]
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Większość gatunków Chrysomyxa to pasożyty dwudomowe, których spermogonia i ecja rozwijają się na świerkach (Picea), a ecja uredinialne i telia na różnych gatunkach roślin dwuliściennych. Występują jednak gatunki mikrocykliczne, których cykl życiowy odbywa się na jednym żywicielu i wytwarzają tylko telia[4].
Stożkowate spermogonia z peryfizami powstają pod skórką żywiciela. Ecja również tworzą się pod skórką. Początkowo mają postać pęcherzyków otoczonych ścianką zbudowaną z pojedynczej warstwy komórek. Pęcherzyki te rozrywają się nieregularnie na szczycie uwalniając ecjospory o bezbarwnej, pokrytej brodawkami ścianie. Kiełkując tworzą tzw. ecja uredinialne, pełniące rolę urediniów. Są nagie lub okryte nietrwałym perydium i powstają w łańcuszkach. Telia również powstają pod skórką, zazwyczaj na dolnej powierzchni liści. Są woskowate i mają postać poduszeczkowatych, twardych nabrzmień o barwie od żółtopomarańczowej do pomarańczowobrunatnej. Podstawki powstają na teliosporach[4].
Gatunki występujące w Polsce[edytuj | edytuj kod]
- Chrysomyxa abietis (Wallr.) Unger 1840
- Chrysomyxa empetri (Pers.) J. Schröt. 1887
- Chrysomyxa ledi (Alb. & Schwein.) de Bary 1879
- Chrysomyxa pyrolae Rostr. 1881
Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[5]. Wybór gatunków według Mułenki i in.[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2018-03-25] (ang.).
- ↑ Karol Manka: Fitopatologia leśna. Warszawa: PWRiL, 2005. ISBN 83-09-01793-6.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2018-03-24] (ang.).
- ↑ a b Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
- ↑ Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2015-04-09] (ang.).
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.