Drobnołuszczak fioletowoczarniawy
.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
drobnołuszczak fioletowoczarniawy |
| Nazwa systematyczna | |
| Pluteus podospileus Sacc. & Cub. Syll. fung. (Abellini) 5: 672 (1887) | |
.jpg)
Drobnołuszczak fioletowoczarniawy (Pluteus podospileus Sacc. & Cub.) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pluteus, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisali Pier Andrea Saccardo w roku 1887 i Giuseppe Cuboni w roku 1881[1].
- Agaricus spilopus Berk. & Broome 1881
- Leptonia seticeps G.F. Atk. 1902
- Pluteus minutissimus Maire 1937
- Pluteus minutissimus f. major Kühner 1953
- Pluteus minutissimus f. major Kühner 1956
- Pluteus nanus var. podospileus (Sacc. & Cub.) Rick 1938
- Pluteus podospileus f. minutissimus (Maire) Vellinga 1985
- Pluteus podospileus var. minutissimus Wasser 1992
- Pluteus psichiophorus var. minutissimus (Maire) Singer 1956
- Pluteus psichiophorus var. seticeps (G.F. Atk.) Singer 1956
- Pluteus seticeps (G.F. Atk.) Singer 1959
- Pluteus seticeps var. cystidiosus Minnis & Sundb. 2010
Alina Skirgiełło w 1999 roku opisała ten gatunek pod nazwą łuskowca włókienkowatego. Władysław Wojewoda w roku 2003 zaproponował nazwę drobnołuszczaka fioletowoczarniawego[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 1–3 cm, u młodych okazów stożkowaty, z wiekiem rozpościerający się, w stanie dojrzałym całkiem płaski, czasem z niewielkim garbkiem. Powierzchnia ciemnobrązowa, na środku prawie czarna, aksamitno-ziarnista, matowa, czasami bruzdowana lub żyłkowana do połowy średnicy[4].
Wolne, dość gęste, brzuchate, o szerokości do 4 mm, początkowo jasnoróżowe, potem różowobrązowawe. Ostrza tej samej barwy, delikatnie piłkowane[4].
Wysokość 1,8–4 cm, grubość do 0,1–1,2 cm, walcowaty z nieco bulwiasto zgrubiałą podstawą, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia o barwie od białej do białokremowej. Wewnątrz włóknisty. Pierścienia brak[4].
Białawy, o nieokreślonym, słabym zapachu i bez wyraźnego smaku[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 5,5–7,5 × 4,5–6 µm, kuliste. Cheilocystydy liczne, o kształcie od maczugowatego do gruszkowatego, bezbarwne, czasami z brązowawym pigmentowaniem, o wymiarach 30–75 × 12–27 µm. Pleurocystydy nieliczne, o wymiarach 35–60 × 15–23 µm, wąsko workowate lub maczugowate, bezbarwne. Strzępki w skórce kapelusza o kształcie maczugowatym, wrzecionowatym lub kulistym na trzoneczkach z brązowym pigmentem. Kaulocystydy również z brązowym pigmentem[4].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Opisano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie i Japonii[5]. W. Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. podaje 6 jego stanowisk z uwagą, że jego rozprzestrzenienie w Polsce i stopień zagrożenia nie są znane[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście grzybów zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].
Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach liściastych i parkach, na ziemi, na zagrzebanym w ziemi martwym drewnie[3]. Preferuje lasy wilgotne. Rozwija się głównie na drewnie olszy, rzadziej wierzby[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-02-02] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-02-02] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Alina Skirgiełło, Grzyby (Mycota), podstawczaki (Basidiomycota), łuskowcowate (Pluteaceae), Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1999, ISBN 83-85444-66-1.
- ↑ Pluteus pellitus [online], Discover Life [dostęp 2021-01-30] (ang.).
- ↑ Aktualne stanowiska drobnołuszczaka fioletowoczarniawego w Polsce [online] [dostęp 2021-02-02] (ang.).