Etyka zarządzania

Etyka zarządzania – ogół norm zachowania menedżerów.

Stanowi również specjalistyczną dziedzinę etyki. Jej przedmiotem jest, najogólniej rzecz biorąc, moralność w biznesie. Jest to nauka interdyscyplinarna, czyli korzysta z dorobku wielu dziedzin nauki, przede wszystkim nauk zarządzania, etyki, filozofii.

Nauka o etyce zarządzania zajmuje się zarówno problemami czysto etycznymi, jak i problematyką odpowiedzialności społecznej organizacji.

Historia etyki zarządzania

• 1870–1960 – okres pionierski.
• Lata 60. – pierwsze publikacje.
• Lata 70. – okres właściwego wyodrębnienia etyki zarządzania jako odrębnej dziedziny badawczej.
• Pierwsza połowa lat 80. – rozkwit etyki zarządzania w USA.
• Druga połowa lat 80. i początek lat 90. – okres dojrzewania dziedziny.

Przyczyny wzrostu zainteresowania etyką zarządzania

• Kryzys zaufania do korporacji.
• Zainteresowanie jakością życia.
• Oczekiwania co do ostrości sankcji wobec nieetycznie postępujących decydentów.
• Wzrost znaczenia i siły niektórych grup interesów.
• Wzrost zainteresowania problemami funkcjonowania korporacji i administracji państwowej przez środki masowego przekazu.
• Zmiana perspektyw w biznesie światowym z koncentracji na krótkim okresie na długi okres.

Podejścia do etyki zarządzania

• podejście utylitarne
• podejście praw człowieka
• podejście sprawiedliwości społecznej

Podejścia do odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstwa

• tradycyjne
• odpowiedzialności przed interesariuszami (stakeholders)
• afirmatywne

Interesariusze organizacji

Stakeholders w języku polskim nazywani są interesariuszami. Są to osoby bądź instytucje zainteresowane z jakiegoś względu działalnością organizacji. Są to:

• akcjonariusze, udziałowcy, właściciele,
• pracownicy,
• związki zawodowe,
• związki pracodawców,
• grupy nacisku w otoczeniu,
• banki, dostawcy, klienci, etc.

Narzędzia kształtowania wysokich standardów etycznych

1. Szkolenia
2. Systemy selekcji i rekrutacji
3. Kodeksy etyczne
4. Deklaracje polityki etycznej
5. Przywództwo etyczne
6. Instytucja ombudsmana
7. Komitety etyczne
8. Sprawozdawczość społeczna i audyt etyczny.

Typy działań nieetycznych

• Typ: poza rolą organizacji
  • efekty bezpośrednie: przeciwko organizacji
    • przykłady: oszustwo w rozliczaniu wydatków, defraudacja
• Typ: nadużycie roli organizacyjnej
  • efekty bezpośrednie: dla organizacji
    • przykłady: korupcja, porozumienia cenowe

Bibliografia

• M. Kostera, Podstawy organizacji i zarządzania, WSPiZ, Warszawa 2001