Gustaw Roszkowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gustaw Roszkowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 kwietnia 1847
Syrniki

Data i miejsce śmierci

7 kwietnia 1915
Wiedeń

Radny miasta Lwowa
Okres

od 1883
do 1912

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Demokratyczne

Poseł do austriackiej Rady Państwa
kadencja VII – XI
Okres

od 25 kwietnia 1890
do 30 marca 1911

Przynależność polityczna

Koło Polskie w Wiedniu – Polskie Stronnictwo Demokratyczne

Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Gustawa Roszkowskiego

Gustaw Jan Nepomucen Roszkowski (ur. 7 kwietnia 1847 w Syrnikach, zm. 7 kwietnia 1915 w Wiedniu) – prawnik, profesor prawa międzynarodowego oraz polityk demokratyczny, radny Miasta Lwowa i poseł do austriackiej Rady Państwa

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył V Gimnazjum w Warszawie (1864) i studia z zakresu prawa i administracji na Wydziale Prawa Szkoły Głównej Warszawskiej (1867) z tytułem magistra (1869)[1]. Studia uzupełniał w latach 1868 i 1870 na uniwersytetach w Jenie, Berlinie, Lipski, Heidelbergu i Paryżu. W 1870 uzyskał tytuł doktora filozofii na Uniwersytecie we Freiburgu w Badenii na podstawie pracy Über das Wesen des Eigentums[1]. Następnie w 1871 habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim przedstawiając rozprawę Pogląd na naukę Fryderyka Karola Savigny’ego ze stanowiska filozofii prawa[1]. A. Redzik wskazuje, że habilitacja była trudna formalnie, gdyż Roszkowski był w Krakowie „obcokrajowcem”, a poza tym nie był doktorem praw[2]. W latach 1871–1872 wykładał jako docent prywatny filozofię prawa na UJ[3]. Ze względu na trudności stawiane mu przez konserwatywne władze uczelni zdecydował się na powrót do Królestwa, gdzie w latach 1873–1878 prowadził praktykę adwokacką w Warszawie[2] (od 1876 miał formalne uprawnienia adwokackie). W 1878 po przeniesieniu się do Lwowa objął katedrę filozofii prawa i prawa narodów (międzynarodowego) na Uniwersytecie Lwowskim (mianowany 10 grudnia 1878 r.[2]), od 1888 roku był profesorem zwyczajnym[4]. Był także dziekanem Wydziału Prawa (1896-1897)[2] oraz członkiem komisji państwowej dla przeprowadzania egzaminu z zakresu nauk politycznych. W 1891 jako znany specjalista został dokooptowany do grona członków Instytutu Prawa Międzynarodowego (Institut de droit international) w Brukseli. W l. 1907-1909 był przewodniczącym zarządu Powszechnych Wykładów Uniwersyteckich we Lwowie[2].

Z przekonań demokrata i postępowiec, był zaangażowany politycznie. W latach 1883–1912 radny miasta Lwowa[3]. Był w niej członkiem Komisji Prawniczej (1883-1895) oraz sekcji I dla spraw majątkowych, handlu i przemysłu (1886-1895)[1]. Przewodniczył komitetowi budowy pomnika historyka literatury Piotra Chmielowskiego na cmentarzu Łyczakowskim, a w 1905 dokonał jego odsłonięcia. Pracował także społecznie w rozmaitych towarzystwach, przede wszystkim w Towarzystwie Czerwonego Krzyża[1].

Był także posłem do austriackiej Rady Państwa wybieranym z kurii II (gmin miejskich) z okręgu wyborczego nr 7 (Sambor-Stryj-Drohobycz) na okres VII kadencji (25 kwietnia 1890 – 23 stycznia 1891), VIII kadencji (9 kwietnia 1891 – 22 stycznia 1897), IX kadencji (27 marca 1897 – 7 września 1900), X kadencji (31 stycznia 1901 – 30 stycznia 1907). Pierwszy raz został wybrany w 1890 w miejsce zmarłego Otto Hausnera. Został także posłem na XI kadencję (26 listopada 1908 – 30 marca 1911) wybranym w wyborach powszechnych w okręgu nr 1 (Lwów) w miejsce zmarłego Godzimira Małachowskiego[5]. W parlamencie austriackim był stale członkiem frakcji posłów demokratycznych w Kole Polskim w Wiedniu[3].

Pierwotnie pochowany w Wiedniu, następnie jego szczątki zostały przeniesione na Cmentarz Łyczakowski we Lwowie.

Rodzina i życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej, był synem Florentyna i Eleonory z Mokrskich[1]. Ożenił się w 1874 z Katarzyną z domu Maringe (zm. 1940). Miał z nią dziewięcioro dzieci (z których aż sześcioro zmarło w młodym wieku). Jego synem był leśnik i prof. Politechniki Lwowskiej Witold (1878-1939) a córkami Irena z męża Teodorowiczowa i Malwina z męża Dąbrowska[1][6].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Był autorem kilkudziesięciu prac, głównie z zakresu prawa międzynarodowego. Publikował głównie w języku polskim, ale napisał też część tekstów w języku niemieckim i francuskim.

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Był odznaczony austriackim Orderem Żelaznej Korony 3 kIasy (1904) oraz serbskim Orderem Czerwonego Krzyża (1907). Od 1904 był radcą dworu, a od 1893 honorowym obywatelem Sambora. W 1912 został honorowym członkiem Towarzystwa Katolickich Robotników «Przyjaźń» we Lwowie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g Stanisław E. Nahlik, Roszkowski Gustaw Jan Nepomucen (1847-1915), Polski Słownik Biograficzny, t. 32 Wrocław-Warszawa-Kraków 1989-1991, s. 262–264.
  2. ↑ a b c d e A. Redzik, Academia Militans. Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, red. A. Redzik, wyd. 2, 2017.
  3. ↑ a b c Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Roszkowski, Gustaw Ritter von Mag. iur. Dr. phil. – Parlamentarier 1848-1918 online [6.10.2019, 12.01.2020].
  4. ↑ Nekrologia. Gustaw Roszkowski Kurier Lwowski 1915 nr 117 s. 4.
  5. ↑ Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918,Warszawa 1996, s. 276, 392, 400, 413, 417, 420, 421, 424.
  6. ↑ Gustaw Jan Roszkowski – M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego – online [12.01.2020].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gustaw_Roszkowski&oldid=69509162”