Hindenburg Wall
5°12′40″S 141°18′37″E/-5,211111 141,310278 Góry Centralne na Nowej Gwinei, w samym środku wyspy Hindenburg Wall | |
| Państwo | |
|---|---|
Położenie na mapie Papui-Nowej Gwinei  | |
| 5°12′40″S 141°18′37″E/-5,211111 141,310278
| |
Hindenburg Wall – jedno z najsłabiej zbadanych pasm górskich w Górach Centralnych, na Nowej Gwinei. Położone jest w środku wyspy, w Papui-Nowej Gwinei. Od północy graniczy z pasmem Star Mountains, od południa z Górami Bismarcka, a od wschodu z Górami Wiktora Emanuela. Przez niektóre źródła jest uznawany za część, także słabo zbadanych, Star Mountains[1][2].
Geografia i geologia[edytuj | edytuj kod]
Pasmo jest zbudowane w większości z wapienia. Tworzy go rząd prawie pionowych ścian skalnych, ciągnących się przez 50 km od podnóża Star Mountains, wysokości od 600 m n.p.m. do 2000 m n.p.m. Między nimi ciągną się głębokie wąwozy i wąskie tarasy rzeczne. Występują w dużym nagromadzeniu zjawiska krasowe: jaskinie, klify, kanały krasowe i rzeźby skalne. W paśmie ma źródła rzeka Ok Tedi[3].
Klimat[edytuj | edytuj kod]
Pasmo jest uznawane za jedno z najwilgotniejszych miejsc na Ziemi. Przez cały rok jest przykryte chmurami. Roczna suma opadów wynosi ponad 10 000 mm, co praktycznie powoduje, że pada tam cały czas deszcz. Wilgotność powietrza nigdy nie spada poniżej 80%. Powyżej 1500 m n.p.m. panuje górska odmiana klimatu równikowego. Temperatura waha się między 15 a 20 °C[3].
Fauna i flora[edytuj | edytuj kod]
Hindenburg Wall wraz ze Star Mountains jest uznawany przez naukowców za jeden z ostatnich dziewiczych terenów na Ziemi. Wyprawy naukowe ciągle odkrywają tam nowe gatunki roślin i zwierząt, w większości endemicznych.
Podnóże pasma zajmują lasy równikowe, wyżej lasy z dębem, bukiem i sosną. Powyżej 1800 m n.p.m. zmniejszone promieniowanie słoneczne oraz ciągłe zachmurzenie i deszcz prowadzą do niskiego wzrostu roślin i częstych osuwisk.
W paśmie prawdopodobnie żyje 108 gatunków ssaków, w szczególności gryzoni, torbaczy i nietoperzy (wiąże się to z dużą liczbą jaskiń). Wśród niedawno odkrytych gatunków nietoperzy jest m.in. Aproteles bulmera, odkryty w jaskini Luplupwintem. Był on wcześniej uważany za gatunek wymarły 12 000 lat temu[4]. Pasmo zamieszkuje około 350 gatunków ptaków, w tym co najmniej 16 gatunków ptaków rajskich. Ocenia się, że zbadano do tej pory tylko jedną czwartą gatunków gadów i płazów. W ostatnich latach w czasie badań w pobliżu Hindenburg Wall odkryto łącznie 61 gatunków herpetofauny (49 żab, 12 gadów), z czego co najmniej 25 gatunków żab było wcześniej nieznanych nauce. Prawdopodobnie żyje tam 458 gatunków motyli[3].
Historia odkryć[edytuj | edytuj kod]
Luigi D’Albertis był pierwszym Europejczykiem, który dotarł do podnóża Star Mountains i Hindenburg Wall. Było to 17 czerwca 1876 roku. Napisał wtedy:
...Nareszcie ja widziałem wzniosłe góry we wnętrzu Nowa Gwinea...
jak olbrzymy o różnych wysokościach wznoszący się jeden nad drugim
i rozciągający się od głównego łańcucha aż do rzeki..
Pierwszymi Europejczykami, którzy weszli w góry, byli członkowie wyprawy z roku 1914: Richard Thurnwald i Walter Behrmann. Nazwali je Górami Hindenburga. Dotarli do źródeł rzeki Sepik[3].
Do tej pory, prawie co roku, organizowane są wyprawy badawcze, organizowane przede wszystkim przez instytuty naukowe z Australii i USA.
Mieszkańcy[edytuj | edytuj kod]
Hindenburg Wall i Star Mountains są niezamieszkałe. U ich podnóża mieszkają w niewielkich wioskach członkowie plemiona Min (Gór Ok), którzy do niedawna uprawiali kanibalizm. Mimo przyjęcia przez nich chrześcijaństwa tradycyjne przedchrześcijańskie wierzenia i obrzędy nie zostały całkowicie zapomniane.
Cywilizacja dotarła w te rejony niedawno, w połowie lat 80. XX wieku, wraz z kopalnią odkrywkową złota i miedzi Ok Tedi, zlokalizowaną u podnóża Star Mountains. Kilkadziesiąt kilometrów od Hindenburg Wall powstało miasteczko Tabubil (10 tys. mieszkańców) w którym mieszkają pracownicy kopalni. Pracują tam również mieszkańcy pobliskich wiosek[5].
W 2006 roku Hindenburg Wall i jego okolice zgłoszono do Światowej Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Fly River, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-01-15] (ang.).
- ↑ The Great Geographical Atlas, Rand McNally & Company, 1989, ISBN 0-528-83384-7.
- ↑ a b c d e Tanya Zeriga-Alone, Nathan Whitmore, J. Ross Sinclair: The Hindenburg Wall: A review of existing knowledge. Goroka, Papua-Nowa Gwinea: Wildlife Conservation Society, 2012. ISBN 978-0-646-59013-4.
- ↑ K. Aplin, K. Armstrong, D. Wright, Aproteles bulmerae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2018-01-15] (ang.).
- ↑ Star Mountains [online], www.highlandspacific.com [dostęp 2018-01-15].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Tanya Zeriga-Alone, Nathan Whitmore, J. Ross Sinclair: The Hindenburg Wall: A review of existing knowledge. Wildlife Conservation Society, 2012. ISBN 978-0-646-59013-4.