Strzępiak jasnobrzegi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Inocybe mixtilis)
Strzępiak jasnobrzegi
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

strzępiakowate

Rodzaj

strzępiak

Gatunek

strzępiak jasnobrzegi

Nazwa systematyczna
Inocybe mixtilis (Britzelm.) Sacc.
Syll. fung. (Abellini) 5: 780 (1887)
Zarodniki

Strzępiak jasnobrzegi (Inocybe mixtilis (Britzelm.) Sacc.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1885 r. Max Britzelmayr nadając mu nazwę Agaricus mixtilis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Pier Andrea Saccardo w 1887 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Agaricus mixtilis Britzelm. 1885
  • Inocybe mixtilis var. aurata Alessio 1980

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. Andrzej Nespiak w 1990 r. opisywał go pod nazwą strzępiak mieszany[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 3–4,5 cm, początkowo stożkowaty, potem płasko rozpostarty z garbkiem. Brzeg początkowo nieco podwinięty, potem wyprostowujący się i odginający w górę. Powierzchnia na środku gładka lub nieco pilśniowata, żółtawa lub ochrowa, przy brzegu włóknisto-pasemkowata i jasna[4].

Blaszki

Zatokowato wycięte, z blaszeczkami. Początkowo jasnoszare, potem ochrowe, ale zawsze z szarym odcieniem. Ostrza delikatnie orzęsione[4].

Trzon

Wysokość 3–6 cm, grubość 0,6–0,8 cm, walcowaty, z głęboko w ziemi tkwiąca i łatwo odłamującą się bulwką. Powierzchnia u młodych owocników biaława, potem o barwie od żółtawej do jasnoochrowej. Jest oszroniona na całej długości[4].

Miąższ

W kapeluszu białawy, w trzonie o barwie od białawej do kremowej i włóknisty. Zapach pyłu[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 7–10 × 5–7 µm, z nielicznymi i mało wydatnymi guzkami. Podstawki 25–30 × 7,5–9 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy 35–50(–60) × 14–20(–22) µm i ścianie grubości do 3 µm. Kaulocystydy podobne, przy podstawie trzonu liczne[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie strzępiaka jasnobrzegiego w Ameryce Północnej, Europie, Korei i na Nowej Zelandii[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano wiele stanowisk[3].

Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach iglastych, zwłaszcza sosnowych, rzadziej w lasach liściastych, parkach, na obrzeżach dróg. Spotykany w pobliżu jodły pospolitej, świerka pospolitego, sosny pospolitej, rzadziej dębów. Owocniki pojawiają się głównie latem (zwłaszcza w sierpniu)[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-03-20] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2020-03-20].
  3. a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b c d e f Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
  5. Discover Life [online] [dostęp 2020-03-20] (ang.).