Irian Zachodni
Irian Zachodni (indon. Irian Barat) – dawna prowincja Indonezji, istniejąca w latach 1963-2001, obejmująca zachodnią część wyspy Nowa Gwinea oraz wyspy do niej przyległe.
Obszar prowincji do 1962 roku stanowił terytorium zależne Holandii zwane Nową Gwineą Holenderską. Stolicą terytorium było miasto Hollandia. Terytorium to przeszło 1 października 1962 roku pod tymczasową administrację ONZ. Wtedy to zmieniono jego nazwę na Irian Zachodni (Irian to indonezyjska nazwa dla Nowej Gwinei, lecz w Polsce nie stosowano nazwy Zachodnia Nowa Gwinea), a nazwę jego stolicy na Kotabaru (Kota Baru). Po przeprowadzonym referendum, 1 maja 1963 roku Irian Zachodni został przyłączony do Indonezji jako kolejna prowincja. Sposób przeprowadzenia referendum i co za tym idzie jego wyniki są do tej pory podważane przez rdzenną ludność domagającą się niepodległości i nazywającą ten obszar Zachodnią Papuą.
W 1966 roku ponownie zmieniono nazwę stolicy prowincji z Kotabaru na Sukarnopura, a w 1969 roku zmieniono ją na Djajapura (po reformie ortografii w 1972 roku używany jest zapis Jayapura).
W 1973 roku zmieniono indonezyjską nazwę prowincji z Irian Barat na Irian Jaya, co w tłumaczeniu znaczy "zwycięski Irian". Jednak nazwa polska (jak i nazwy w innych językach) nie uległa zmianom i nadal używano formy Irian Zachodni.
W 1999 roku ustawowo podzielono Irian Zachodni na trzy prowincje: Irian Jaya Barat (Irian Jaya Zachodni), Irian Jaya Tengah (Irian Jaya Środkowy) i Irian Jaya Timur (Irian Jaya Wschodni). Ustawa ta nie weszła jednak w życie.
22 grudnia 2001 roku zmieniono nazwę prowincji, która od tego czasu nazywa się Papua. 1 stycznia 2002 roku Papua uzyskała autonomię.
W 2003 roku lokalne władze złożone z osadników indonezyjskich proklamowały, na podstawie ustawy z 1999 roku powstanie prowincji Irian Jaya Barat (Irian Jaya Zachodni) i Irian Jaya Tengah (Irian Jaya Środkowy) i rozpoczęły tworzenie prowincjonalnych administracji. Decyzja o powstaniu tych dwóch prowincji została zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego, który w 2004 roku usankcjonował powstanie prowincji Irian Jaya Barat lecz uznał za niezgodne z prawem powstanie prowincji Irian Jaya Tengah (rozbieżność orzecznictwa wynikała z tego, że w prowincji Irian Jaya Barat powstała do tego czasu w miarę sprawna administracja, a w prowincji Irian Jaya Tengah nie).
7 lutego 2007 zmieniono nazwę prowincji Irian Jaya Zachodni na Papua Zachodnia (Papua Barat).
Obecnie terytorium dawnej prowincji Irian Zachodni to prowincje Papua i Papua Zachodnia.
Bibliografia
- Michał Missala, Perspektywy samostanowienia Papui Zachodniej, Stosunki Międzynarodowe - International Relations, nr 3–4 (t. 26) / 2002, s. 201-220, ISSN 0209-0961.
Zobacz też
| Sumatra | |
|---|---|
| Jawa | |
| Kalimantan | |
| Celebes | |
| Małe Wyspy Sundajskie | |
| Moluki i Nowa Gwinea | |
| niestniejące prowincje |
|
