Przejdź do zawartości

Jakub Małecki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jakub Małecki
Ilustracja
Jakub Małecki w 2024 r.
Data i miejsce urodzenia

25 czerwca 1982
Koło

Narodowość

polska

Język

polski

Alma Mater

Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Dziedzina sztuki

fantastyka, literatura obyczajowa

Epoka

XXI wiek

Ważne dzieła
Nagrody
Jakub Małecki, VIII Festiwal Góry Literatury. Nowa Ruda, 2022
Laureaci Nagrody Żuławskiego (od lewej): Robert M. Wegner, Paweł Majka i Jakub Małecki, Copernicon 2016[1]

Jakub Małecki (ur. 25 czerwca 1982 w Kole) – polski pisarz, z wykształcenia ekonomista. Jest autorem powieści obyczajowych m.in. Dygotu, Rdzy, Horyzontu i Święta ognia. Laureat Nagrody im. Cypriana Kamila Norwida za powieść Święto ognia.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W marcu 2007 roku zadebiutował opowiadaniem Dłonie na łamach magazynu „Science Fiction, Fantasy i Horror”. Kolejne krótkie teksty publikował w „Nowej Fantastyce”, „Magazynie Fantastycznym”, „Lśnieniu”, „Chimerze”, „Miesięczniku Znak”, „Magazynie Pocisk”, „Przekroju” i „Piśmie” oraz wielu antologiach i zbiorach opowiadań.

W 2008 nakładem wydawnictwa Red Horse ukazały się dwie pierwsze książki Jakuba Małeckiego: Błędy, zbiór pięciu opowiadań i tytułowej mikropowieści, tworzące razem fabularną całość, a także powieść Przemytnik cudu.

W latach 2009–2013 wydał trzy powieści (m.in. Dżozefa) i zbiór opowiadań w wydawnictwach W.A.B. i Powergraph. Przekładał również na język polski książki innych autorów, współpracując z wydawnictwami SQN, Prószyński i S-ka, Znak oraz Muza[2][3][4][5][6].

W 2015 premierę miała powieść Dygot. Od tego czasu współpracuje z wydawnictwem SQN.

Fragment opowiadania Żaglowce i samoloty znalazł się w podręczniku do języka polskiego dla szkół średnich z 2020[7].

Wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Opowiadanie Za godzinę powinna tu być ze zbioru Zaksięgowani zostało nominowane do Nagrody im. Janusza A. Zajdla za rok 2009.

W 2011 roku Małecki otrzymał Śląkfę w kategorii Twórca Roku[8], a za powieść Dżozef uzyskał drugą nominację do Nagrody im. Janusza A. Zajdla.

27 stycznia 2016 za przekład Listów niezapomnianych na język polski otrzymał Nagrodę za tłumaczenie Książki Miesiąca (maj) w kategorii „epistolografia”, przyznawaną przez Magazyn Literacki „Książki”[9].

W tym samym roku został laureatem Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego (Złote Wyróżnienie)[1] za powieść Dygot, która była również nominowana do Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” i Poznańskiej Nagrody Literackiej (Stypendium im. Stanisława Barańczaka).

21 lutego 2017 został laureatem stypendium Młoda Polska przyznawanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego[10]. W tym samym roku otrzymał nominację do Nagrody Literackiej „Nike” za Ślady[11], zbiór opowiadań powiązanych ze sobą fabularnie.

Powieść Horyzont została uznana Książką Roku 2019 przez Magazyn Literacki „Książki” oraz otrzymała nominację w Plebiscycie Bestsellery Empiku w kategorii Odkrycie Roku 2019[12].

5 marca 2020 Ślady przyniosły mu wygraną w plebiscycie „Czytający Petersburg” organizowanym przez Centralną Miejską Bibliotekę Publiczną im. Władimira Majakowskiego w Petersburgu w kategorii „najlepszy zagraniczny pisarz, którego książki nie zostały wydane w przekładzie na język rosyjski”[13][14].

1 kwietnia tego samego roku został laureatem Stypendium im. Albrechta Lemppa przyznawanego przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, Instytut Książki i Literarisches Colloquium Berlin[15].

27 grudnia 2020 tłumaczenie powieści Rdza na język niderlandzki znalazło się na pierwszym miejscu rankingu najlepszych książek polecanych przez księgarzy, przygotowanego przez holenderski portal Blendle[16][17].

28 czerwca 2021 audiobook na podstawie Saturnina otrzymał Srebro w Nagrodzie Best Audio Empik Go w kategorii Najlepszy Audiobook Lektorski: Epicko[18].

12 marca 2022 Święto ognia wygrało Plebiscyt Książka Roku Lubimyczytac.pl w kategorii Literatura piękna[19]. Pisarz był również siedmiokrotnie nominowany za: Dygot (2015), Ślady (2016), Rdza (2017), Nikt nie idzie (2018), Horyzont (2019), Saturnin (2020) oraz Sąsiednie kolory (2023)[20].

W tym samym roku tłumaczenie Dygotu na język rosyjski zostało nominowane do Yasnaya Polyana Literary Award przyznawanej przez Muzeum Lwa Tołstoja[21][22], Święto ognia zostało uhonorowane Nagrodą im. Cypriana Kamila Norwida[23][24], a Saturnin znalazł się na liście pięćdziesięciu najlepszych książek roku według redaktorów belgijskiego czasopisma DeMorgen[25].

W 2023 roku został nominowany do holenderskiej nagrody Europese Literatuurprijs[26].

W 2024 roku został nominowany do Literackiej Nagrody Wielkopolskich Czytelników w kategorii Literatura dla dorosłych za Sąsiednie kolory[27].

Twórczość literacka[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Tytuł Wydawnictwo Rok

publikacji

Uwagi
Przemytnik cudu Red Horse 2008
Dżozef W.A.B. 2011
SQN 2018 wydanie poprawione
W odbiciu Powergraph 2011
Odwrotniak W.A.B. 2013
Dygot SQN 2015, 2017, 2021
Rdza SQN 2017, 2021
Nikt nie idzie SQN 2018, 2019, 2022
Horyzont SQN 2019, 2024
Saturnin SQN 2020
Święto ognia SQN 2021, 2023
Sąsiednie kolory SQN 2023
Korowód SQN 2024

Zbiory opowiadań[edytuj | edytuj kod]

Tytuł Wydawnictwo Rok

publikacji

Zawartość
Błędy[28] Red Horse 2008 Opętanie
  • Jestem królem niczego
  • Dłonie
  • Papaver Somnifer
  • Cyryl
  • Opowiedz mi swoje życie

Błędy

Beliar

Rydwan Boga

Zaksięgowani Powergraph 2009
  • Szach...
  • Pan Pianista i czarty
  • Strach przed Malarzem
  • Pocałunek Białego Chłopca
  • Pisarze i mordercy
  • Wybór
  • Każdy umiera za siebie
  • Warszawa
  • Król Ruger na zbutwiałym tronie
  • Nic
  • Oko
  • Śmierć szklanego Kazimierza
  • Oszronione palce magików
  • Czciciele
  • Za godzinę powinna tu być
  • Cena drwiny
  • ... mat
Ślady SQN 2016, 2021
  • Mój
  • Chwaścior
  • Reszka
  • Wydmy
  • Droga
  • Senność
  • Cisza
  • Wizyta
  • Szum
  • Latawiec
  • Jula
  • Okna
  • Dom
  • Podróż
  • Olo
  • Wędrówka
  • Byczyna
  • Wierzchołki
  • Mój
Historie podniebne SQN 2019, 2022
  • Żaglowce i samoloty
  • Idzie niebo
  • Projekt z dziedziny fizyki kwantowej
  • Utracone światy Niño Sandovala
  • Niedaleko
  • Dom z czekolady
  • M. Historia podniebna
  • Trzy zdjęcia i reszta (dodane w drugim wydaniu[29] i audiobooku[30])

Opowiadania[edytuj | edytuj kod]

Tytuł Miejsce publikacji Rok

pierwszej

publikacji

Dłonie Science Fiction, Fantasy i Horror 3/2007 2007
zbiór opowiadań Błędy, Red Horse 2008
Cyryl Magazyn Fantastyczny 11/2007 2007
zbiór opowiadań Błędy, Red Horse 2008
Śmierć szklanego Kazimierza Nowa Fantastyka 11/2007 2007
zbiór opowiadań Zaksięgowani, Powergraph 2009
Opowieść oszusta antologia Trupojad. Nie ma ocalenia, Red Horse 2007 2007
Oko Nowa Fantastyka 9/2008 2008
zbiór opowiadań Zaksięgowani, Powergraph 2009
Każdy umiera za siebie antologia Nowe idzie, Powergraph 2008 2008
zbiór opowiadań Zaksięgowani, Powergraph 2009
Opowieść o złodzieju liter Lśnienie 1/2009 2009
Płuca w płomieniach antologia City 1, Forma 2009 2009
Pantomima starego niedołęgi Nowa Fantastyka 2/2010 2010
Michał Science Fiction, Fantasy i Horror 10/2010 2010
Radość Hetmana antologia 11 cięć, Replika 2011 2011
Drzypapa antologia Herosi, Powergraph 2012 2012
Dziś mam na imię Agata antologia Pożądanie, Powergraph 2013 2013
Sztuka w zaścianku Nowa Fantastyka 8/2013 2013
Wydmy Miesięcznik Znak 2/2014 2014
zbiór opowiadań Ślady, SQN 2016
Krótka opowieść o dwóch mężczyznach, z których jeden nie żyje Chimera 2/2014 2014
Utracone światy Niño Sandovala Nowa Fantastyka 6/2014 2014
antologia Fantastycznie nieobliczalni, SQN 2018[31]
zbiór opowiadań Historie podniebne, SQN 2019
Zwyczajny gigant antologia Legendy Polskie, Allegro 2015 2015
Puch Magazyn Pocisk 5-6/2016 2016
antologia Zabójczy pocisk, Skarpa Warszawska 2018[32]
M. Historia podniebna Przekrój 03/2017 2017
zbiór opowiadań Historie podniebne, SQN 2019
Żaglowce i samoloty antologia Ojciec. Opowiadania, Ringier Axel Springer Polska 2017 2017
zbiór opowiadań Historie podniebne, SQN 2019
Idzie niebo antologia Inne światy, SQN 2018 2018
zbiór opowiadań Historie podniebne, SQN 2019
Niedaleko Nowa Fantastyka 11/2018 2018
zbiór opowiadań Historie podniebne, SQN 2019
T.[33] Pismo. Magazyn opinii 4/2019 2019
Przepis[34] Pismo. Magazyn opinii 5/2021 2021
Szept[35] antologia Szepty, SQN 2022 2022
Obiekty głębokiego nieba[36] Pismo. Magazyn opinii 4/2022 2022
Mowa nasza szeleści[37] Pismo. Magazyn opinii 11/2022 2022
Lubiłem[38] antologia Czego dusza zapragnie, SQN 2023 2023
Modlitwy do strzaskanego kamienia antologia Wszyscy razem, SQN 2024 2024

Inne prace[edytuj | edytuj kod]

Tytuł Wydawnictwo Rok

publikacji

Uwagi
Nowe życie Storytel Original 2018 serial audio
Pięści i pióra

w: Polskie pisanie o boksie[39]

Ebr 2021 reportaż

Przekłady na języki obce[edytuj | edytuj kod]

Utwór Język

przekładu

Tłumacz Tytuł przekładu Wydawca Rok

publikacji

Rdza niderlandzki Karol Lesman Roest Querido 2020[40]
słoweński Klemen Pisk Rja KUD Sodobnost 2020[41]
niemiecki Renate Schmidgall Rost Secession Verlag 2021[42]
macedoński ’Рѓа Мартина 2021[43]
Dygot rosyjski Denis Viren Дрожь ACT 2021[44]
niemiecki Joanna Manc Beben in uns Secession Verlag 2023[45]
Saturnin niemiecki Renate Schmidgall Saturnin Secession Verlag 2022[46]
niderlandzki Karol Lesman Saturnin Querido 2022[47]
Sąsiednie kolory niderlandzki Karol Lesman Aangrenzende kleuren Querido 2024[48]

Książki Jakuba Małeckiego mają zostać przełożone również na języki: fiński i hebrajski[49].

Adaptacje[edytuj | edytuj kod]

18 września 2023 premierę na 48. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni miała adaptacja Święta ognia w reżyserii Kingi Dębskiej. W główne role wcielili się Paulina Pytlak, Tomasz Sapryk, Joanna Drabik, Kinga Preis oraz Karolina Gruszka. Film zdobył nagrody za profesjonalny debiut aktorski (Paulina Pytlak) oraz drugoplanową rolę kobiecą (Kinga Preis ex aequo z Agnieszką Kwietniewską za Tyle co nic), a także Złotego Kangura, nagrodę australijskich dystrybutorów filmowych. Premiera kinowa nastąpiła 6 października tego samego roku[50][51][52][53], w pierwszym tygodniu film obejrzało ok. 50 000 widzów[54]. Produkcja została również nominowana do Polskiej Nagrody Filmowej w kategorii Najlepsza drugoplanowa rola kobieca (Kinga Preis)[55].

W planach jest również film w reżyserii Bodo Koxa na podstawie Horyzontu[56].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Laureaci nagrody literackiej im. Jerzego Żuławskiego w 2016 roku. nagroda-zulawskiego.pl, 2016-09-19. [dostęp 2016-09-19].
  2. Rodzina na pokaz [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-10].
  3. Wydech [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-10].
  4. Ronda Rousey. Moja walka / Twoja walka | Wydawnictwo SQN [online] [dostęp 2020-09-10] (pol.).
  5. Scalzi, John – „Wojna starego człowieka” – katedra.nast.pl [online], www.katedra.nast.pl [dostęp 2020-09-10].
  6. Paryż wyzwolony [online] [dostęp 2020-09-10] (pol.).
  7. Podręcznik [online], Jakub Małecki [dostęp 2022-05-29] (pol.).
  8. https://web.archive.org/web/20181231230521/http://www.skf.org.pl/?page_id=58 | data dostępu 2021-03-12, jęyzk polski.
  9. Listy niezapomniane. Tom 2 [online], Jakub Małecki [dostęp 2021-01-07] (pol.).
  10. Wyniki XIV Edycji programu stypendialnego Młoda Polska. [w:] Narodowe Centrum Kultury [on-line]. 2017-02-21. [dostęp 2017-03-02]. (pol.).
  11. Nike 2017 – nominacje [online], wyborcza.pl, 18 maja 2017 [dostęp 2017-05-18].
  12. Najpopularniejsi i najlepsi twórcy 2019 roku. Kto ma szansę na Bestsellery Empiku i Odkrycia Empiku? [online], news.empik.com [dostęp 2021-02-04] (pol.).
  13. W Petersburgu „Ślady” J. Małeckiego tryumfują w konkursie czytelniczym [online], dzieje.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  14. Якуб МАЛЕЦКИ [online], pl.spb.ru [dostęp 2021-02-03] (ros.).
  15. Laureaci Stypendium im. Albrechta Lemppa za rok 2020: Jakub Małecki i Susanne Fritz [online], instytutksiazki.pl, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2021-01-12] (pol.).
  16. agnieszka.mojaniderlandia, Polski pisarz doceniony przez niderlandzkich księgarzy. Książka Polaka tytułem polecanym w 2020 roku [online], www.mojaniderlandia.pl [dostęp 2021-01-05].
  17. Dit zijn de mooiste boeken van 2020 volgens boekhandelaren [online], www.getrevue.co [dostęp 2021-02-03].
  18. Znamy zwycięzców pierwszej edycji Nagród BEST AUDIO Empik Go [online], news.empik.com [dostęp 2021-07-18] (pol.).
  19. Wybierzmy razem Książki Roku 2021! [online], lubimyczytac.pl [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  20. Najlepsze ksiązki – Plebiscyt Lubimyczytać.pl [online], lubimyczytac.pl [dostęp 2024-02-02].
  21. nominacja [online], Jakub Małecki [dostęp 2022-05-29] (pol.).
  22. Иностранная литература, 2022, Короткий список [online], yppremia.ru [dostęp 2022-05-29] (ros.).
  23. Zapraszamy do zgłaszania kandydatów w 23. edycji Nagrody im. C. K. Norwida – Cyprian Kamil Norwid [online], nagrodanorwida.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  24. nominacja [online], Jakub Małecki [dostęp 2022-09-24] (pol.).
  25. Top 50 w Belgii [online], Jakub Małecki [dostęp 2023-04-11] (pol.).
  26. Jakub Małecki obok Édouarda Louisa i Claire Keegan. „Saturnin” z szansą na prestiżową nagrodę [online], lubimyczytac.pl [dostęp 2023-05-25] (pol.).
  27. Literacka Nagroda Wielkopolskich Czytelników – poznajcie nominacje! • Aktualności Biblioteka • Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury [online], WBPiCAK • Biblioteka, Wydawnictwo, Folklor, Fotografia, Krajoznawstwo, 30 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-01] (pol.).
  28. Błędy – Jakub Małecki (recenzja) – Książki – POLTERGEIST [online], polter.pl [dostęp 2021-01-05] (pol.).
  29. SQN Originals: Historie podniebne. Wydanie II | Książka w SQN Store [online], SQN Store [dostęp 2022-01-22] (pol.).
  30. „Historie podniebne” – audiobook [online], Jakub Małecki [dostęp 2021-03-30] (pol.).
  31. Fantastycznie nieobliczalni. Antologia opowiadań autorów SQN, tom 1 | Wydawnictwo SQN [online] [dostęp 2020-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-21] (pol.).
  32. Zabójczy pocisk [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-13].
  33. Laboratorium ee-Jerzy Zientek, Jakub Wojdak, T. [online], MagazynPismo [dostęp 2020-09-13] (ang.).
  34. Laboratorium ee-Jerzy Zientek, Jakub Wojdak, Przepis [online], MagazynPismo [dostęp 2021-05-05] (ang.).
  35. SQN Originals: Szepty | E-book w SQN Store [online], SQN Store [dostęp 2022-01-13] (pol.).
  36. Laboratorium ee-Jerzy Zientek, Jakub Wojdak, Obiekty głębokiego nieba [online], MagazynPismo [dostęp 2022-04-06] (ang.).
  37. Mowa nasza szeleści [online], Jakub Małecki [dostęp 2022-11-02] (pol.).
  38. WOŚP [online], Jakub Małecki [dostęp 2023-04-11] (pol.).
  39. Tomasz Dębek, „Polskie pisanie o boksie”, czyli 12 różnych spojrzeń na pięściarstwo. Przeczytaj fragmenty książki! [online], Sportowy24, 17 marca 2021 [dostęp 2021-08-16] (pol.).
  40. Roest [online], Singel Uitgeverijen [dostęp 2020-09-10] (niderl.).
  41. Rja – Sodobnost [online], www.sodobnost.com [dostęp 2020-10-26].
  42. ROST [online], Jakub Małecki [dostęp 2021-02-28] (pol.).
  43. ’Рѓа – Мартина [online], martina.mk [dostęp 2021-11-29].
  44. Дрожь • Якуб Малецкий, купить книгу по низкой цене, читать отзывы в Book24.ru • АСТ • ISBN 978-5-17-113462-4 [online], Book24.ru [dostęp 2021-11-13] (ros.).
  45. Das Beben in Uns [online], Jakub Małecki [dostęp 2023-03-27] (pol.).
  46. Saturnin [online], Lesestoff [dostęp 2021-12-22] (niem.).
  47. „Saturnin” w Holandii [online], Jakub Małecki [dostęp 2022-06-29] (pol.).
  48. „Sąsiednie kolory” w Holandii [online], Jakub Małecki [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  49. Jakub Małecki [online], Oficjalna strona Wydawnictwa SQN | www.wsqn.pl [dostęp 2022-05-29] (pol.).
  50. „Święto ognia” Jakuba Małeckiego na ekran – Syndykat Autorów [online] [dostęp 2022-05-29] (pol.).
  51. Laureaci 48. FPFF – Festiwal Polskich Filmów Fabularnych [online], 23 września 2023 [dostęp 2023-10-03] (pol.).
  52. Młoda Gala | Laureaci 48. FPFF – Festiwal Polskich Filmów Fabularnych [online], 22 września 2023 [dostęp 2023-10-03] (pol.).
  53. FilmPolski.pl [online], FilmPolski [dostęp 2023-10-03] (pol.).
  54. Tydzień 41 / 13 – 15 PAŹDZIERNIKA 2023 [online], www.sfp.org.pl [dostęp 2023-12-21] (pol.).
  55. ORŁY [online], Jakub Małecki [dostęp 2024-03-13] (pol.).
  56. ekranizacja „Horyzontu” [online], Jakub Małecki [dostęp 2022-05-29] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]