Jan Rożek (policjant)
 przodownik Policji Państwowej
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1919–1940 |
| Formacja | |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
  
| |
Jan Rożek (ur. 6 października 1886 w Wąsowie, zm. wiosną 1940 w Kalininie) – powstaniec wielkopolski, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, funkcjonariusz Policji Państwowej i jedna z ofiar zbrodni katyńskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 6 października 1886 w Wąsowie, w rodzinie Jana i Marianny z Pawlików[1].
W 1903 wyjechał do Lipska, gdzie wyuczył się zawodu brukarza. Po służbie wojskowej pracował w tym samym mieście jako konduktor. W czasie I wojny światowej został zmobilizowany do niemieckiego 22 batalionu saperów i wysłany na front zachodni.
Po zakończeniu działań wojennych przyłączył się do Powstania Wielkopolskiego, był współorganizatorem i dowódcą kompanii powstańczej w Lwówku. Na jej czele rozbroił niemieckich kolonistów w pobliskich wsiach i obsadził Lwówek. Następnie uczestniczył w walkach pod Miedzichowem, Lewicami i Grudną.
Po zakończeniu walk w Wielkopolsce brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej.
W okresie międzywojennym był funkcjonariuszem Policji Państwowej najpierw w Buku, a później w Nowym Tomyślu. 1 lipca 1930 został mianowany starszym posterunkowym, a 1 marca 1936 przodownikiem[1].
We wrześniu 1939 dotarł transportem do Brześcia nad Bugiem, gdzie został internowany przez Armię Czerwoną. Wiosną 1940 r. został zamordowany przez NKWD w Kalininie (obecnie Twer).
Ze związku małżeńskiego z Katarzyną Olejnik miał troje dzieci: Mieczysława, Leonarda i Irenę.
Awans pośmiertny i upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Jan Rożek pośmiertnie został nominowany na stopień aspiranta. Nominacja została podpisana przez Ministra Obrony Narodowej Aleksandra Szczygłę decyzją nr 439/MON z dnia 5 października 2007 roku[2][3]
W rodzinnym Wąsowie upamiętniony nazwą ulicy[4].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Niepodległości – 20 grudnia 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[5]
- Krzyż Walecznych
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986[6]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Księga Cmentarna Miednoje 2005 ↓, s. 765.
- ↑ Bożena Łojek: Pośmiertne awansowanie żołnierzy i funkcjonariuszy Rzeczypospolitej Polskiej zamordowanych w 1940 r. w ZSRR w wyniku zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 23), Warszawa 2008, s. 204–230. ISBN 978-83-917780-5-0.
- ↑ LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE. katedrapolowa.pl. s. 280. [dostęp 2015-12-21]. (pol.).
- ↑ Jana Rożka 1 (ul), 64-314 Wąsowo [online], mapa.targeo.pl [dostęp 2018-05-07] (pol.).
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 293, poz. 341.
- ↑ Zarządzenie Nr 1/86 Ministra Spraw Wojskowych z 1 stycznia 1986 r. w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 r.” Dziennik Ustaw RP Nr 2 z 10 kwietnia 1986 r., s. 30.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zuzanna Gajowniczek, Bernadetta Gronek, Bernard Kayzer: Miednoje. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Grzegorz Jakubowski (red.). T. 2 M–Ż. Warszawa: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2005. ISBN 83-89474-06-9.
- Zdzisław Kościański, Bogumił Wojcieszak, "Trzeba było pójść... Powiat Nowotomyski w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919. Historia i Pamięć", Nowy Tomyśl 2010, ISBN 978-83-915081-7-6
- Ludzie związani z Nowym Tomyślem
- Polacy – żołnierze Armii Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Funkcjonariusze Policji Państwowej zamordowani w Kalininie
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r.
- Przodownicy Policji Państwowej
- Urodzeni w 1886
- Zmarli w 1940