Jaworzyna (Lubomierska)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaworzyna
Ilustracja
Stylowy szałas na wschodniej kulminacji Jaworzynki
Państwo

 Polska

Położenie

województwo małopolskie

Pasmo

Gorce

Wysokość

1026 m n.p.m.

Położenie na mapie Gorców
Mapa konturowa Gorców, blisko centrum u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jaworzyna”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jaworzyna”
Ziemia49°35′15,3″N 20°11′55,2″E/49,587583 20,198667
Jaworzynka, widok z Cyrkowej Góry

Jaworzyna[1], Jaworzynka[2] – szczyt w Gorcach (1026 m) na północnym krańcu długiego grzbietu odbiegającego od Turbacza do przełęczy Przysłop. Jest to jeden z najdłuższych grzbietów tego rozrogu. Kolejno, poczynając od Turbacza, znajdują się w nim takie szczyty: Czoło Turbacza, Mostownica, Kudłoń, grzbiet Gorca Troszackiego, Jaworzynka[2]. Według Józefa Nyki nazwa Jaworzynka została błędnie przeniesiona na szczyt z położonej na jego zboczu polany Jaworzynka (Pod Jaworzynką), prawidłowo zaś szczyt powinien się nazywać Solnisko Jaworzyńczańskie[3]. Nazwa ta uległa jednak zapomnieniu i obecnie powszechnie na mapach i w przewodnikach używana jest nazwa Jaworzynka[2]\[4]}, czasami Jaworzyna[1]. Na mapie gminy Mszana Dolna (jednej z bardziej szczegółowych map) polana Jaworzynka jest oznaczona jako: Polana Pod Jaworzyną[5].

Północne zbocza Jaworzynki opadają do przełęczy Przysłop stanowiącej granicę między Gorcami a Beskidem Wyspowym. Znajduje się na nich widokowa polana Pod Jaworzynką, a poniżej niej wyciąg narciarski. Zbocza wschodnie Jaworzynki opadają do głębokiej doliny Kamienicy Gorczańskiej. Spływa nimi Gorcowy Potok. Zbocza zachodnie opadają do doliny Kozerowego Potoku[1].

W szczytowych partiach Solniska znajduje się rów grzbietowy o długości ok. 100 m i głębokości ok. 1 m. Powstał on w wyniku erozyjnego działania potoków podcinających z obu stron masyw góry. Spowodowało to powierzchniowe ruchy masowe, a w efekcie rozsunięcie górnych części grzbietu. Szlak turystyczny prowadzi dnem tego rowu grzbietowego. Góra (z wyjątkiem zboczy północnych z polaną Jaworzynka i tarasami pół uprawnych) porośnięta jest lasem świerkowym, w przeszłości musiały tu jednak rosnąć liczne jawory, od których pochodzi nazwa szczytu i polany[4].

Z podwierzchołkowej polany Jaworzynka roztaczają się z szerokie widoki, głównie na Beskid Wyspowy z najwyższą Mogielicą, ale widoczne są także wzniesienia Beskidu Sądeckiego i Niskiego. Opracowana przez Gorczański Park Narodowy i zamontowana na polanie, tuż pod lasem tablica zawiera rysunek panoramy widokowej z opisem oglądanych szczytów[6].

Szczyt znajduje się w granicach wsi Lubomierz, w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Mszana Dolna[1].

Szlaki turystyki pieszej[edytuj | edytuj kod]

szlak turystyczny żółty przełęcz Przysłop – Pod Jaworzynką – PodskałyAdamówka – Gorc Troszacki – Kudłoń – PustakPrzysłopekprzełęcz BorekHala Turbacz – Turbacz. Odległość 11,4 km, suma podejść 810 m, suma zejść 470 m, czas przejścia 3 godz. 35 min, z powrotem 3 godz.[2]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-01-06].
  2. a b c d Gorce. Mapa turystyczna 1: 40 000, wyd. 16, Kraków: Compass, ISBN 978-83-8184-217-4.
  3. Józef Nyka, Gorce. Przewodnik, wyd. 3, Sport i Turystyka, 1974.
  4. a b M. Cieszkowski, P. Lubieński, Gorce – przewodnik dla prawdziwego turysty, P. Lubieński (red.), Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2004, ISBN 83-89188-19-8.
  5. Gmina Mszana Dolna: Mszana Dolna – mapa gminy [online].
  6. Opracowana przez Gorczański Park Narodowy tablica informacyjna na polanie Pod Jaworzynką.
Panorama widokowa z Jaworzynki Lubomierskiej
Panorama widokowa z Jaworzynki Lubomierskiej

Lubomierz (powiat limanowski)