Jerzy Fierich
| Data i miejsce urodzenia |
20 września 1900 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 sierpnia 1965 |
| profesor doktor habilitowany nauk matematycznych | |
| Specjalność: statystyka | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1932 – statystyka |
| Habilitacja |
1936 – ekonometria |
| Profesura |
1936 (nadzwyczajny), 1946 (zwyczajny) |
| Odznaczenia | |
| |
Jerzy Fierich (ur. 20 września 1900 w Krakowie, zm. 9 sierpnia 1965 tamże) – polski historyk nauk ekonomicznych, statystyk i ekonometryk rolnictwa. Profesor doktor habilitowany Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn profesora UJ Franciszka Fiericha i Heleny z Hupków (1976–1916)[1]. Do gimnazjum uczęszczał w Badenie pod Wiedniem i w Krakowie, gdzie w 1918 ukończył gimnazjum klasyczne im. Jana III Sobieskiego i zdał maturę. Następnie, w latach 1918–1920, studiował na Studium Rolniczym UJ[2], które przerwał i przeniósł się na Wydział Filozoficzny UJ, gdzie w latach 1920– 1922 studiował filozofię, chemię, biologię, fizykę, matematykę. W 1922 przeniósł się do Dublan pod Lwowem, gdzie w 1924 uzyskał dyplom inżyniera rolnika[3], po czym gospodarował we własnym majątku. W 1932 na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego przedstawił dysertację pt. Broniszów, wieś powiatu ropczyckiego i na jej podstawie uzyskał tytuł doktora nauk matematycznych[2]. Od 1935 prowadził na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego wykłady ze wstępu do nauk rolniczych, rok później po obronie pracy pt. Stanowisko nauk rolniczych otrzymał stopień doktora habilitowanego i wykładał również ekonomię polityczną[3]. W drugiej połowie 1936 został profesorem nadzwyczajnym ekonomii, powierzono mu wówczas stanowisko kierownika Katedry Ekonomii Politycznej w krakowskiej Akademii Handlowej.
Okres II wojny światowej spędził w rodzinnym majątku ziemskim w Broniszowie Tarnowskim[1].
W 1945 powrócił do Krakowa i objął wcześniej zajmowane stanowisko w Akademii Ekonomicznej, od 1946 po uzyskaniu tytułu profesora zwyczajnego przez trzy lata stał na czele Katedry Historii Doktryn Ekonomicznych i Społecznych na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego[3]. W 1950 względy polityczne sprawiły, że Jerzy Fierich został pozbawiony stanowiska kierowniczego na Akademii Ekonomicznej[2], nominowano go wówczas na kierownika Katedry Statystyki w Wyższej Szkole Ekonomicznej[3]. W 1953 został kierownikiem Zakładu Ekonomiki Produkcji Zwierzęcej w Instytucie Zootechniki i piastował tę funkcję przez dziesięć lat. Od 1957 do 1961 był prorektorem i dziekanem na Wydziale Produkcji i Obrotu Towarowego Akademii Ekonomicznej w Krakowie, od 1958 do 1963 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Rady Naukowej i konsultanta Ośrodka Badań Prasoznawczych RSW „Prasa” oraz zasiadał w komitecie redakcyjnym Zeszytów Prasoznawczych[2].
15 stycznia 1955 na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej[4].
Zmarł w 1965, spoczywa na cmentarzu Rakowickim (kwatera AB-zach-3)[5].
Dorobek naukowy[edytuj | edytuj kod]
Jest uważany za twórcę krakowskiej szkoły statystyków i ekonometryków, pozostawił po sobie ponad 60 prac, w tym 10 podręczników z zakresu ekonomii, metodologii nauk, ekonometrii i statystyki matematycznej. Jako pierwszy zastosował metodę taksonomiczną i metodę programowania matematycznego przy ustaleniu rejonów produkcji rolniczej.
Na prośbę Stanisława Kota napisał hasło rolnictwo do Encyklopedii staropolskiej Brücknera wydanej w latach 1937–1939[6].
Członkostwo[edytuj | edytuj kod]
- Polska Akademia Umiejętności[1]:
- Członek Komisji Socjologicznej;
- Członek Komisji Historii Oświaty i Szkolnictwa;
- Członek Komisji Filozoficznej.
- Polska Akademia Nauk[1]:
- Kierownik Zespołu Historii Nauk Rolniczych w Zakładzie Historii Nauki i Techniki;
- Członek Komisji Rolnictwa;
- Członek Komisji Nauk Ekonomicznych, przewodniczący;
- Członek Komisji Koordynacji Badań nad Dziejami Wsi.
- Międzynarodowe Towarzystwo Naukowe – The Econometric Society.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Jerzy Fierich (1900–1965), [w:] Słownik biograficzny statystyków polskich (pod redakcją Stanisława Kwiatkowskiego), Główny Urząd Statystyczny, Polskie Towarzystwo Statystyczne, Warszawa 1998, ISBN 83-908077-1-8, s. 88–91.
- ↑ a b c d „Statystycy polscy – Jerzy Fierich” portal Edusat. edustat.com.pl. [dostęp 2016-04-24].
- ↑ a b c d Nota biograficzna w „Dzieje studiów rolniczo-lasowych w ośrodku lwowsko-dublańskich w opracowaniu Tadeusza Wośkowskiego”. Warszawa: Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego, 2011, s. 34. ISBN 978-83-932996-0-7. delta.cbr.edu.pl. [dostęp 2016-04-07].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 15 stycznia 1955 r. Nr 0/165 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
- ↑ Jerzy Fierich, Sejm Wielki [dostęp 2016-04-24]
- ↑ Brückner t. II 1990 ↓, s. 1044.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Aleksander Brückner: Encyklopedia staropolska, tom II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. ISBN 83-01-10360-4.
- Absolwenci Politechniki Lwowskiej
- Absolwenci Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Ludzie związani ze szkołą im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Polscy ekonomiści
- Polscy encyklopedyści
- Polscy statystycy
- Prorektorzy uczelni w Polsce
- Wykładowcy Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
- Wykładowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Urodzeni w 1900
- Zmarli w 1965