Jezioro Rudnickie Wielkie
53°26′00″N 18°45′00″E/53,433333 18,750000
| |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wyspy |
Ptasia Wyspa |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
1,777 km² |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Objętość |
0,007[1] km³ |
| Hydrologia | |
| Klasa czystości wody |
II |
| Rzeki zasilające |
Marusza |
| Rzeki wypływające |
Rudniczanka |
| Rodzaj jeziora |
przepływowe |
Położenie na mapie Grudziądza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
| 53°26′00″N 18°45′00″E/53,433333 18,750000
| |
Jezioro Rudnickie Wielkie – jezioro przepływowe w Polsce, położone w województwie kujawsko-pomorskim, w granicach administracyjnych Grudziądza, w dzielnicy Rudnik.
Ukształtowanie[edytuj | edytuj kod]
Jezioro Wielkie Rudnickie jest największym i najgłębszym jeziorem Kotliny Grudziądzkiej. Jest to jezioro pochodzenia polodowcowego z urozmaiconą rzeźbą dna. Posiada ono bogato urozmaiconą misę w postaci lejów, półwyspów i wyspy, zwanej również „ptasią wyspą” o powierzchni 0,7 ha. Dno jeziora jest mulisto-piaszczyste. Do Rudnika wpływa rzeczka Marusza, natomiast wypływa rzeczka Rudniczanka[2]. Jezioro otoczone jest kompleksem lasów sosnowo-świerkowych[3].
Przeciętny czas trwania pokrywy lodowej na jeziorze w latach 1960-1970 wynosił 130 dni.
Dane morfometryczne[edytuj | edytuj kod]
Według różnych źródeł powierzchnia jeziora obejmuje od 160,9 ha[2], 162 ha[4], 177,7 ha do 188,7 ha[3]. Maksymalna głębokość jezioro według różnych źródeł wynosi od 11,5 m[3] do 11,9 m, średnia – 4,4 m[2]. Lustro wody znajduje się 22,6 m n.p.m.
Jezioro posiada II klasę czystości[3] i III klasę podatności na degradację[5].
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
W wodach Jeziora Wielkiego Rudnickiego występują siedliska szczupaka, okonia, leszcza, płoci oraz w wyniku zarybienia – karpia, tołpygi i amura. Brzegi jeziora stanowią naturalne siedlisko ptaków wodnych i brodzących: łabędzi, dzikiej gęsi, kaczki, perkoza dwuczubego oraz czapli siwej[3].
Zanieczyszczenie jeziora[edytuj | edytuj kod]
Jezioro Rudnickie Wielkie od wielu lat było i jest pod wpływem silnej antropopresji. Odprowadzanie nieczyszczonych ścieków oraz dopływ zanieczyszczeń obszarowych przyczyniły się do degradacji wód jeziora. Do roku 2003 do rzeczki Maruszy powyżej jeziora Skąpe odprowadzane były ścieki z cukrowni w Mełnie. Zrzuty nieczyszczonych ścieków cukrowniczych w latach 80 XX w. spowodowały degradację wód jeziora Skąpe. Wraz z nurtem Maruszy ścieki wpływały do jeziora Rudnickiego Wielkiego, co spowodowało katastrofy ekologiczne w 1979 i 1986 roku oraz degradację jeziora[6].
Rekultywacja[edytuj | edytuj kod]
W 1982 roku podjęto decyzję o rekultywacji jeziora Wielkiego Rudnickiego. Na dnie jeziora ułożono dwa rurociągi: o długości 312 m i 565 m, natomiast 16 września 1990 roku ułożono trzeci rurociąg o długości 360 m. Celem tego przedsięwzięcia było odprowadzenie przeżyźnionych beztlenowych wód naddennych bezpośrednio do rzeczki Rudniczanki oraz sztuczne napowietrzenie wód jeziora (patrz: eksperyment kortowski). W 2001 roku rozpoczęto budowę sieci wodociągowo-kanalizacyjnej wokół jeziora, która to inwestycja ma zwiększyć czystość wód jeziora[3].
Efektem podjętych obecnych działań jest II klasa czystości wód jeziora, czego widocznym sygnałem jest występowanie w jeziorze raków[3][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Raport Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. [dostęp 2010-11-15].
- ↑ a b c Urząd Miejski w Grudziądzu, Profil wody – Kąpielisko Plaża Miejska – jezioro Rudnickie [online], bip.grudziadz.pl, 2 lutego 2017 [dostęp 2023-08-07] (pol.).
- ↑ a b c d e f g Jezioro Rudnickie Wielkie [online], www.plazadelfin.pl [dostęp 2023-08-07] (pol.).
- ↑ a b Karolina Ratajczak, Jezioro Rudnickie pod lupą naukowców. Co kryje? [online], bydgoszcz.tvp.pl, 7 sierpnia 2022 [dostęp 2023-08-07] (pol.).
- ↑ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, Komunikat o jakości wód jeziora Rudnickiego Wielkiego 2005 r. [online], Inspekcja Ochrony Środowiska, 2005, s. 24 [dostęp 2023-08-07] (pol.).
- ↑ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, Komunikat o jakości wód jeziora Rudnickiego Wielkiego 2005 r. [online], Inspekcja Ochrony Środowiska, 2005, s. 6 [dostęp 2023-08-07] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zbigniew Otremba, Miejscowości powiatu grudziądzkiego, Gdańsk: wyd. Regnum, 2002, ISBN 83-907707-7-6, OCLC 830373351.