Kępa Kiełpińska
52°22′14″N 20°52′58″E/52,370556 20,882778| wieś | |
 Kościelna Droga pomiędzy Kiełpinem a Kępą Kiełpińską | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) |
88[2] |
| Strefa numeracyjna |
22 |
| Kod pocztowy |
05-092[3] |
| Tablice rejestracyjne |
WZ |
| SIMC |
0005138[4] |
Położenie na mapie gminy Łomianki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu warszawskiego zachodniego  | |
| 52°22′14″N 20°52′58″E/52,370556 20,882778[1]
| |
Kępa Kiełpińska (niem. Kielpiciener Kämpe[5]) – wieś i sołectwo w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie warszawskim zachodnim, w gminie Łomianki[4][6].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W roku 1803 dziedzic dóbr łomiankowskich Jerzy Fryderyk Poths sprowadził na tereny zakola wiślanego, stale zalewanego sezonowo wzbierającymi wodami rzeki, pierwszych osadników pochodzenia niemieckiego[7]. Kolonistom ofiarowano w wieczystą dzierżawę trudną w uprawie, choć bardzo żyzną ziemię (tzw. prawo olęderskie). W księgach parafialnych z 1817 roku zachowała się pierwsza wzmiankowana nazwa Kiełpin Holendry. Rejestr pomiarowy dla Łomianek z roku 1862 wymienia 35 osadników na 214 morgach, szkołę i karczmę w Kolonii Kiełpin[7]. Pod koniec XIX wieku liczba gospodarstw wynosiła 29. Koloniści zobowiązani byli do osuszania podmokłych terenów, ich karczowania i użytkowania[8].
Po wybuchu I wojny światowej część mieszkańców władze carskie przymusowo wysiedliły w głąb Rosji. Wg spisu powszechnego z roku 1921 tylko 58 na 166 mieszkańców wsi wskazała wyznanie ewangelicko-augsburskie. W marcu 1924 osadę nawiedziła katastrofalna powódź zatorowa, niszcząc większość pól uprawnych[9]. W lipcu 1944 ludność pochodzenia niemieckiego z Kępy Kiełpińskiej otrzymała nakaz ewakuacji i wyjechała w głąb Rzeszy[10].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.
Według staniu na dzień 31 grudnia 2008 roku sołectwo posiada powierzchnię 282,5 ha i 70 mieszkańców[11].
We wsi przy ul. 6 Pułku Piechoty położony jest cmentarz ewangelicki, na którym najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1895. W wyniku wykupu działek cmentarz ten znalazł się na prywatnym terenie, wobec czego nie jest dostępny dla odwiedzających. Pozostaje otoczony opieką przez właścicieli obejmującej jego obszar parceli[12].
Granice sołectwa[edytuj | edytuj kod]
Granice sołectwa wyznaczają obszar ograniczony:[13]
- od zachodu granicą sołectwa Dziekanów Polski biegnącą przez tereny rolne od linii równoległej do ul. Rolniczej, a stanowiącej przedłużenie ul. Brzegowej do ulicy brzegowej,
- od północy granicą gminy Jabłonna wzdłuż nurtu rzeki Wisła,
- od wschodu granicą sołectwa Łomianki Dolne biegnącą od nurtu rzeki Wista do wału przeciwpowodziowego i przez tereny rolne wzdłuż granicy ogródków działkowych i dalej wzdłuż ulic Brzegowej i Armii Poznań do ul. Brzegowej,
- od południa granicą sołectwa Kiełpin wzdłuż ul. Brzegowej i dalej wzdłuż jej przedłużenia równoległego do ul. Rolniczej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 52382
- ↑ Urząd Gminy Łomianki: BIP. [dostęp 2021-11-18].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 455 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Karte der Deutschen Siedlungen in Mittelpolen : Maßstab 1:500 000, Bibliographisches Institut AG., 1938 [dostęp 2017-11-27].
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b W poszukiwaniu śladów przeszłości. Koloniści niemieccy z Kępy Kiełpińskiej. - bloganki [online], bloganki.pl, 15 stycznia 2023 [dostęp 2024-04-16] (pol.).
- ↑ Urszula Zawadzka-Pawlewska, Irena Tsermegas, Wpływ osadnictwa olęderskiego na morfologię nadwiślańskich obszarów zalewowych : na przykładzie Kępy Kiełpińskiej, "Landform Analysis" nr 33, s. 49–56, 2017.
- ↑ Cyryl Kolago, Od ujścia Wilanówki do ujścia Narwi, [w:] Z biegiem Wisły. Przewodnik geologiczno-krajoznawczy, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1967, s. 311–348.
- ↑ Ewa Pustoła-Kozłowska, Marek Konopka, Kazimierz Pacuski, Pola Urbaniak, Dawne Łomianki. Historia, ludzie, zabytki, Wydawnictwo Drograf, Łomianki 2005.
- ↑ Zarządy osiedli. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej [on-line]. Gmina Łomianki. [dostęp 2009-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-23)].
- ↑ Ewangelickie nekropolie: jedna się sypie, druga bez dostępu. tustolica.pl, 23 listopada 2012. [dostęp 2021-11-18].
- ↑ Statut samorządu mieszkańców sołectwa Kępa Kiełpińska. bip.lomianki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-28)]., Załącznik nr 7 do Uchwały Nr XVIII/112/2004 rady Miejskiej w Łomiankach z dnia 30 marca 2004 r [dostęp 2019-10-16]
- Siedziba gminy: Łomianki
