Karijini National Park
22°29′46″S 118°23′50″E/-22,496111 118,397222 Dales Gorge | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia | |
| Powierzchnia |
6274 km²[1] |
| Odwiedzający |
166 tys. (w 2009)[2] |
 Plan parku na mapie kolejowej regionu Pilbara | |
Położenie na mapie Australii Zachodniej  | |
Położenie na mapie Australii  | |
| 22°29′46″S 118°23′50″E/-22,496111 118,397222
| |
| Strona internetowa | |
Karijini National Park – park narodowy w Australii, w górach Hamersley, położony w regionie Pilbara w północno-zachodniej części Australii Zachodniej. Park leży na północ od zwrotnika Koziorożca, 1055 km od stolicy stanu Perth. Pierwotnie nosił nazwę Hamersley Range National Park, a oficjalnie uzyskał obecną nazwę w 1991[3].
Z powierzchnią 6274 km² park Karijini jest, po parku Karlamilyi, drugim co do wielkości parkiem narodowym w Zachodniej Australii.
Obszar parku jest fizycznie podzielony na część północną i południową przez korytarz, którym przebiega linia kolejowa Hamersley & Robe River railway oraz w którym znajduje się kopalnia rudy żelaza Marandoo mine.
Do parku można dotrzeć z lotniska Solomon Airport leżącego 15 km na zachód[4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Obszar parku jest ojczyzną aborygeńskich plemion Banyjima, Kurrama i Innawonga. Lud Banyjima nazywa góry Hamersley słowem Karijini. Ślady ich obecności są starsze niż 20 tys. lat. Praktykowana przez nich w tym okresie planowa gospodarka prowadzona za pomocą wypalania, tzw. fire-stick farming, zaowocowała zróżnicowaniem roślinności i stadiów sukcesji[1][5].
Ekspedycja prowadzona przez Francisa Thomasa Gregory’ego badała ten teren w 1861. To on nazwał badany łańcuch górski Górami Hamersley od nazwiska swego przyjaciela Edwarda Hamersleya[6].
Klimat[edytuj | edytuj kod]
Park jest położony w regionie Pilbara i ma tropikalny, półpustynny klimat. Latem częste są burze i cyklony, przynoszące rocznie 250–350 mm deszczu. Dzienne temperatury w czasie lata przekraczają 40 °C, a w zimowe noce może pojawić się mróz[1].
Geologia[edytuj | edytuj kod]
Kilka wąwozów przebiegających w północnej części parku, w tym wąwozy Dales, Kalamina, Wittenoom i Yampire, zawiera godne uwagi odsłonięcia jednych z najstarszych na Ziemi warstw skalnych, o wieku dochodzącym do 2,5 mld lat:
- wstęgowe rudy żelaziste – Brockman iron formation[7],
- dolomity – Wittenoom dolomite[8],
- łupki ilaste – Mount McRae Shale[9].
Fauna[edytuj | edytuj kod]
Na terenie parku występują kangury rude, kangury górskie, skalniaki, kolczatki, gekony, warany, nietoperze, beznogie jaszczurki oraz duża ilość ptaków i węży, w tym pytonów[1].
Cechy charakterystyczne[edytuj | edytuj kod]
Park jest najbardziej znany ze swych wąwozów zawierających kaniony szczelinowe, wodospady i oczka wodne, w których turyści kąpią się czasem jak w basenach z zimną wodą. Wąwóz Hamersley Gorge znajduje się w północno-zachodniej części parku, Range Gorge w północnej, Munjina Gorge we wschodniej, a wąwozy Hancock, Joffre, Knox, Red i Weano skupione są w jego centralnej części[10].
Chociaż park jest otwarty dla publiczności, turyści są ostrzegani, by zachować ostrożność podczas spacerów do wąwozów Yampire i Wittenoom i w ich okolicach w pobliżu północnej granicy parku z powodu występowania krokidolitu, który występuje tu w szeregu formacji skalnych, będącego surowcem do produkcji azbestu i mogącego wskutek wdychania powodować raka[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Karijini National Park. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
- ↑ Karijini National Park visitor numbers drop. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
- ↑ KARIJINI NATIONAL PARK, Management Plan 1999 - 2009. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
- ↑ Solomon Airport. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
- ↑ Fire-Stick Farming. [dostęp 2021-09-13]. (ang.).
- ↑ Gregory's Expedition. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
- ↑ Geology. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
- ↑ Stratigraphic Unit Details Wittenoom Formation. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
- ↑ Discovery challenges timeline of oxygen on Earth. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
- ↑ Karijini National Park. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).