Karol Krzetuski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Karol Krzetuski
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

14 lipca 1869
Brody

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Charków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

5 Pułk Piechoty Legionów
20 Pułk Piechoty Ziemi Krakowskiej

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Karol Krzetuski (ur. 14 lipca 1869 w Brodach, zm. wiosną 1940 w Charkowie[1]) – major piechoty Wojska Polskiego[2][3], doktor praw, wykładowca Wyższego Studium Handlowego w Krakowie[4]. Współzałożyciel Stronnictwa Demokratycznego[2]. Ofiara zbrodni katyńskiej[5].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 14 lipca 1869 w Brodach, w rodzinie Filipa i Doroty z Lublinów[1][6][7].

W 1889 roku wstąpił do armii austro-węgierskiej[2]. Był absolwentem Uniwersytetu Wiedeńskiego[2]. Brał udział jako referent w V Zjeździe Prawników i Ekonomistów Polskich we Lwowie w 1911[8]. W 1913 był zatrudniony w c.k. Sądzie Krajowym w Krakowie jako „sędzia fachowy ze stanu kupieckiego” z tytułem radcy cesarskiego[9]. Był także radcą miejskim oraz Zastępcą Przewodniczącego Wydziału Nadzorczego Kasy Oszczędności Miasta Krakowa[9]. W 1914 został urzędnikiem biura filii krakowskiej uprzywilejowanego galicyjskiego akcyjnego Banku Hipotecznego we Lwowie[10]. Podczas I wojny światowej służył w austriackim wojsku jako oficer rezerwy[11].

Był członkiem „Sokoła”, a także współorganizatorem Polskiej Siły Zbrojnej. Od 1918 roku służył w Wojsku Polskim w 5 pułku piechoty Legionów. We wrześniu 1920 został przydzielony do batalionu zapasowego 20 pułku piechoty. W 1923 w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 15. lokatą był oficerem rezerwy 20 pp[3]. W październiku 1929, po ukończeniu 60 lat życia, został zwolniony od powszechnego obowiązku wojskowego[12].

W 1921 roku brał udział w powstaniu Towarzystwa Ekonomicznego w Krakowie[4]. Walne Zgromadzenie Towarzystwa Ekonomicznego 21 marca 1921 wybrało Krzetuskiego na członka Wydziału, organu zarządzającego Towarzystwem[13]. Zasiadał we władzach Zarządu Okręgowego Związku Strzeleckiego w Krakowie[14]. W 1924 wszedł w skład rady zawiadowczej nowo powstałego towarzystwa transportowo-handlowego „Polski Glob”[15].

W latach 1925–1927 był w składzie Państwowej Rady Kolejowej. Sprawował funkcję przedstawiciela Ministerstwa Kolei w Krakowie[16]. W wyniku postanowienia wojewody 18 lutego 1931 Rada Miejska w Krakowie została rozwiązana. Wojewoda Kwaśniewski powołał tymczasową radę miasta, w skład której wszedł m.in. Krzetuski[17]. 22 grudnia 1932 został mianowany prowizorycznym komornikiem Miasta Krakowa[18]. W latach 1936–1937 piastował funkcję przewodniczącego komitetu oświatowego i komitetu finansowego oraz był członkiem Zarządu Ogniska Krakowskiego Polskiej YMCA. Był także w YMCA prezesem krakowskiego Koła Miłośników Książki[19].

Wykładał w latach 1928–1939 politykę kredytową i międzynarodową politykę bankową w Wyższym Studium Handlowym w Krakowie[4]. Był autorem wydanej we Lwowie Polityki bankowej[11]. Publikował artykuły w prasie specjalistycznej i gazetach codziennych[20]. Prowadził audycje radiowe o gospodarce[21].

Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku. Figuruje na liście straceń nr 1421. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Ze Starobielska przesyłał korespondencję, którą jego córka Hanna Krzetuska-Geppert wraz z innymi dokumentami przekazała do Ossolineum[11].

Był odznaczony lub przedstawiony do odznaczenia Krzyżem Zasługi[22]. 25 kwietnia 1933 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[23].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Ciesielski i inni, Charków, Księga Cmentarna, 2000, s. 269.
  2. ↑ a b c d Jeńcy obozu w Starobielsku związani z 20 Pułkiem Piechoty Ziemi Krakowskiej, zamordowani w Charkowie wiosną 1940 roku. Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej „Wrzesień 39”. [dostęp 2019-03-18].
  3. ↑ a b Rocznik Oficerski, Warszawa 1924, s. 183, 855.
  4. ↑ a b c Przed dzielnymi świat stoi otworem. Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. [dostęp 2019-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-31)].
  5. ↑ Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, Warszawa 1991, s. 438.
  6. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-17].
  7. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-17].
  8. ↑ „Dziennik Poznański” (R.53, nr 252), Poznań, 4 listopada 1911, s. 6.
  9. ↑ a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielk. Księstwem Krakowskiem : na rok 1913, Lwów 1913, s. 244, 986.
  10. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielk. Księstwem Krakowskiem : na rok 1914, Lwów 1914, s. 983.
  11. ↑ a b c Teofil Mikulski: Biogramy jeńców: Kozielsk, Starobielsk, Ostaszków, Ukraina, Zaginieni. Wydawn. Uniwersytetu Wrocławskiego, 1999, s. 228.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 18 października 1929, s. 335.
  13. ↑ Aleksandra Lityńska, Krakowski Ośrodek Ekonomiczny w latach 1918-1939, „Prace Komisji Historii Nauki”, T. VI, Polska Akademia Nauk, 2004, s. 171.
  14. ↑ „Polska Zbrojna” (R.1, nr 25), Warszawa, 3 listopada 1921, s. 4.
  15. ↑ „Obwieszczenia Publiczne : dodatek do Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości” (R.9, nr 34), Warszawa, 29 kwietnia 1925, s. 27.
  16. ↑ „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Kolei” (nr 9), Warszawa, 30 lipca 1925, s. 180.
  17. ↑ „Głos Publiczny” (R. 7, nr 5), Kraków, 15 marca 1931, s. 1.
  18. ↑ „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości” (Nr 4), Warszawa, 15 lutego 1933, s. 4.
  19. ↑ Sprawozdanie Zarządu z Działalności za Okres 1936-1937, Kraków 1937, s. 8, 9, 36.
  20. ↑ Karol Krzetuski, Taryfy kolejowe, „Rzeczpospolita” (R.6, nr 116), 28 kwietnia 1925, s. 4.
  21. ↑ „Radjo : ilustrowany tygodnik dla wszystkich” (R. 7, nr 20), Warszawa, 15 maja 1932, s. 1.
  22. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-17].
  23. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-17].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Karol_Krzetuski&oldid=73678364”