Kazimierz Gierdziejewski

Kazimierz Gierdziejewski
Data i miejsce urodzenia	10 kwietnia 1888 ; Kutaisi
Data i miejsce śmierci	29 lipca 1957 ; Kraków
Miejsce spoczynku	cmentarz Rakowicki w Krakowie
Zawód, zajęcie	inżynier; profesor Politechniki Warszawskiej
	Odznaczenia

Kazimierz Gierdziejewski (ur. 10 kwietnia 1888 w Kutaisi^[1], zm. 29 lipca 1957 w Krakowie) – polski inżynier, profesor odlewnictwa.

Życiorys

Syn Jana i Marii z Kościukiewiczów^[2]. Urodził się w Kutaisi, w obecnej Gruzji. W 1910 ukończył z odznaczeniem Politechnikę w Petersburgu. Pracował w odlewni w fabryce parowozów R. Hartmana w Ługańsku^[2]. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, w 1920 powrócił do kraju. Od 1921 kierował odlewnią „Poladżel”. Zaprojektował następnie odlewnię Zakładów Mechanicznych Ursus i kierował jej budową, ukończoną w 1926. Następnie pełnił funkcję dyrektora fabryki metalurgicznej Państwowch Zakładów Inżynierii w Skoroszach^[3].

Od 1927 wykładał odlewnictwo na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej^[2], organizując w kierowanym przez siebie Zakładzie Odlewnictwa pierwszą polską placówkę badawczą odlewnictwa. Zajmował się też tworzeniem szkół zawodowych odlewnictwa oraz rozwojem i racjonalizacją organizacji przemysłu odlewniczego oraz zagadnieniami normalizacji. Był także członkiem Rady dla Spraw Metalurgii i Metaloznawstwa przy Ministerstwie Spraw Wojskowych. W 1938 r. został wiceprezesem Polskiego Związku Badania Materiałów. Prowadził też działalność naukową na forum zagranicznym - w 1935 został wybrany na prezesa Międzynarodowego Komitetu Technicznych Stowarzyszeń Odlewniczych CIATF, wchodził też w skład Międzynarodowej Komisji Metod Badania Żeliwa.

Podczas II wojny światowej zorganizował Państwową Szkołę Metaloznawczo-Odlewniczą w Warszawie, wykładał też na tajnych kompletach. Po wojnie w 1946 został dyrektorem Instytutu Odlewnictwa w Krakowie, usunięty z tej funkcji w 1952 przez ówczesnego ministra przemysłu. Po 1956 powrócił do Instytutu Odlewnictwa, początkowo jako doradca. Był jednym z założycieli (w 1936) i działaczem Stowarzyszenia Technicznego Odlewników Polskich „STOP”, na krótko przed śmiercią, został wybrany jego prezesem.

Zmarł w Krakowie. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera Ł-płn-po prawej Sobierajów)^[4].

Publikacje

Był autorem ponad 100 prac i publikacji, w tym 24 książek, m.in. Zarys dziejów odlewnictwa polskiego (1954)^[1].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 10 listopada 1933^[3], 26 października 1938^[5])
Złota Odznaka Honorowa NOT

Upamiętnienie

Jest patronem ulicy w Warszawie w dzielnicy Ursus^[6].

Przypisy

↑ ^a ^b Prof. Kazimierz Gierdziejewski. ASmet, 2008. [dostęp 2017-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 202 .
↑ ^a ^b M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 278 „za zasługi na polu przemysłu wojennego”.
↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-11-03] .
↑ M.P. z 1938 r. nr 249, poz. 566 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
↑ Gierdziejewskiego Kazimierza. AutoMapa Sp. z o.o., 2017. [dostęp 2017-12-06]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Jerzy Piaskowski, Kazimierz Gierdziejewski Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 2/4, 1957, s. 719–720.
Prof. Kazimierz Gierdziejewski. [dostęp 2014-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-06)].

[życiorys-1] Prof. Kazimierz Gierdziejewski. ASmet, 2008. [dostęp 2017-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).

[kto202-2] StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 202 .

[:0-3] M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 278 „za zasługi na polu przemysłu wojennego”.

[4] Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-11-03] .

[5] M.P. z 1938 r. nr 249, poz. 566 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.

[targeo-6] Gierdziejewskiego Kazimierza. AutoMapa Sp. z o.o., 2017. [dostęp 2017-12-06]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]