Kielce Główne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kielce Główne
Ilustracja
Budynek dworca głównego w Kielcach podczas przebudowy w 2023 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Miejscowość

Kielce

Lokalizacja

Centrum

Data otwarcia

1885

Poprzednie nazwy

Kielce (1885-2023)

Rodzaj

stacja kolejowa

Dane techniczne
Liczba peronów

3

Liczba krawędzi
peronowych

6

Kasy

T

Linie kolejowe
Schemat tras pociągów IC, TLK, REGIO ze stacji Kielce Główne
Schemat stacji
Położenie na mapie Kielc
Mapa konturowa Kielc, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kielce Główne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kielce Główne”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kielce Główne”
Ziemia50°52′27″N 20°37′04″E/50,874167 20,617778
Dworzec kolejowy w latach międzywojennych

Kielce Główne – najważniejsza stacja kolejowa Kielc znajdująca się w centrum miasta. Znajduje się na niej modernistyczny dworzec kolejowy oddany do użytku w 1971 roku, w latach 2022–2023 przebudowywany.

Ruch pasażerski[edytuj | edytuj kod]

Rok Wymiana
roczna
Wymiana
pasażerska
na dobę
miejsce
w Polsce
2017[1] 1 970 000 4 900 51
2018[2] 1 970 000 5 400 46
2019[1] 2 120 000 5 800 47
2020[1] 1 320 000 3 600 49
2021[1] 1 680 000 4 600 46
2022[3] 2 482 000 6 800 46

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Krzyżują się tutaj tory prowadzące do Warszawy, Krakowa oraz Częstochowy. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca wojewódzkiego[4]. Położona jest pomiędzy ulicami Żelazną i Romualda Mielczarskiego. Przed budynkiem dworca znajduje się plac Niepodległości wraz ze stojącym tu Pomnikiem Niepodległości. Do placu dochodzi ulica Henryka Sienkiewicza, będąca głównym deptakiem miasta. Pod dworcem przechodzi tunel dla pieszych łączący ulice Sienkiewicza i Mielczarskiego wraz z budynkiem stacji i peronami.

Niedaleko dworca kolejowego znajduje się główny dworzec autobusowy, który został oddany do użytku ponownie w 2020 roku po przebudowie[5].

Plac Niepodległości przed dworcem jest punktem początkowym szlak turystyczny czerwony czerwonego szlaku miejskiego prowadzącego przez zabytkowe i ciekawe turystycznie miejsca miasta Kielce.

Komunikacja miejska[edytuj | edytuj kod]

W okolicy dworca kolejowego (dokładnie na ulicy Żelaznej) znajdują się 3 przystanki obsługiwane łącznie przez 14 linii autobusowych (0Z, 5, 13, 33, 34, 44, 45, 46, 50, 51, 54, 114, N1, N2)[6][7]. Ponadto w niedalekich odległościach znajdują się jedne z największych przystanków w Kielcach pod względem liczby przyjeżdżających linii autobusowych – na ulicach Żytniej i Czarnowskiej (wraz z dworcem autobusowym), które są głównymi miejscami przesiadkowymi w mieście.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Historia dworca sięga 1885 roku, kiedy to 25 stycznia nastąpiło jego otwarcie połączone z uruchomieniem Iwangorodzko-Dąbrowskiej Linii Kolejowej. Podczas I wojny światowej Rosjanie wysadzili go częściowo w powietrze, lecz dworzec niedługo później został odbudowany przez okupujących miasto Austriaków w nieco zmienionej formie. Między innymi wtedy gmach dworca przykryto wysokim łamanym dachem pokrytym dachówką. Podczas wojny w 1939 roku uszkodzone zostało jedno ze skrzydeł i część frontowa od strony torów. Uszkodzenie usunęli Niemcy, usuwając przy okazji z elewacji detal i zmieniając kształt okien. Budynek w tej formie istniał do 1966 roku.

Nowy dworzec w 2018 roku

W roku 1971 oddano do użytku nowy budynek dworca o większej funkcjonalności od poprzedniej budowli. Charakteryzował się przeszkloną częścią centralną i dwoma symetrycznymi skrzydłami[8]. Został on zbudowany w latach 1965–1971 w stylu modernistycznym, według projektu Jerzego Bortkiewicza z Biura Projektów Kolejowych w Lublinie[8]. Nowy dworzec połączony został z peronami za pomocą tunelu pod torami[9].

24 stycznia 2022 roku doszło do podpisania umowy na przebudowę i modernizację dworca[9]. Do 2023 roku dworzec miał przejść całkowitą modernizację. Koszt inwestycji miał pierwotnie wynieść 44,21 mln zł[8], jednak 29 marca 2023 roku ogłoszono, że koszt remontu będzie o 7 mln zł droższy[10]. W czerwcu 2022 roku rozpoczęto przebudowę, wyburzając część środkową, w której znajdowała się poczekalnia i kasy, a także wyburzono wnętrze skrzydeł[8]. Bryła budynku i styl architektoniczny nie uległy zmianie, natomiast zyskał nową funkcjonalność i większą dostępność dla podróżnych[8]. Powiększeniu miała ulec przestrzeń handlowo-usługowa i biurowa, a tunel miał zyskać windy[9]. Dworzec został otwarty 15 grudnia 2023 roku[11].

20 kwietnia 2023 roku ogłoszono przetarg na remont peronu nr 1, który znajduje się najbliżej budynku dworcowego[12].

We wrześniu 2021 roku Rada Miasta przegłosowała jednomyślnie zmianę nazwy stacji z „Kielce” na „Kielce Główne”[13]. Zmiana formalnie weszła w życie w grudniu 2023[14].

2 sierpnia 2023 roku ustawiono na dachu budynku dworca logo PKP oraz napis z nową przyjętą nazwą stacji „KIELCE GŁÓWNE”[15].

24 października 2023 roku na remontowanym wraz z dworcem peronie nr 1 zamontowano tablice z nową nazwą stacji „Kielce Główne”[16]. Pierwsze pociągi na wyremontowany peron przyjechały 29 grudnia tegoż roku[17].

15 grudnia 2023 zakończono trwający prawie 2 lata remont. Modernistyczny budynek uzyskał w centralnej części przeszkloną elewację, a skrzydła wykończenie szkłem i piaskowcem. Głównym pomieszczeniem wnętrza jest hol o powierzchni ok. 500 m² pełniący także funkcję poczekalni, natomiast wyższe kondygnacje i skrzydła budynku przeznaczone są na biura[18].

Znajdujący się przed budynkiem dworca plac uzyskał nazwę pl. Niepodległości, która została nadana mu przez prezydenta Ignacego Mościckiego w związku z odsłonięciem Pomnika Niepodległości w dniu 11 listopada 1929 roku. W 1939 roku pomnik został zniszczony przez hitlerowców, a jego obecny postument, będący powiększoną kopią poprzedniego, został uroczyście odsłonięty 11 listopada 2002 roku.

W ścianie budynku dworca znajduje się odsłonięta w 1995 roku tablica upamiętniająca wkroczenie strzelców Piłsudskiego, będąca repliką tablicy umieszczonej tu w dwudziestolecie tamtego wydarzenia.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Urząd Transportu Kolejowego, Przewozy pasażerskie [online], Portal statystyczny UTK [dostęp 2023-02-20] (pol.).
  2. Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2020-01-30].
  3. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  4. Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, lp. 170.
  5. Kielce: Po północy pierwsze odjazdy z dworca autobusowego [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2021-02-14] (pol.).
  6. ZTM Kielce :: Rozkład Jazdy [online], sip.ztm.kielce.pl [dostęp 2021-02-14].
  7. ZTM Kielce – Przystanek przy ulicy Żelaznej dla kolejnych linii C, 33, 44, 51, 54 i 114 [online], ztm.kielce.pl [dostęp 2021-10-23].
  8. a b c d e Jarosław Kubalski: Budynek dworca PKP praktycznie nie istnieje. radio.kielce.pl, 13 czerwca 2022. [dostęp 2022-06-16].
  9. a b c Dominik Masierak, kep, piol: W poniedziałek uroczyste podpisanie umowy na przebudowę dworca PKP w Kielcach [WIZUALIZACJA]. kielce.tvp.pl. [dostęp 2022-01-23].
  10. Agata Kowalczyk, Remont dworca w Kielcach będzie o kilka milionów droższy niż zakładano! Dlaczego? [online], Kielce Nasze Miasto, 29 marca 2023 [dostęp 2023-05-01] (pol.).
  11. Dworzec w Kielcach otwarty dla pasażerów [online], 15 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-16] (pol.).
  12. Weronika Kępa, Będzie gruntowna przebudowa pierwszego peronu [online], emkielce.pl [dostęp 2023-05-01] (pol.).
  13. Wojciech Dudkowski, "Kielce Główne" na dachu dworca PKP [online], emkielce.pl [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  14. Centrum zamiast Wsi. Przystanki kolejowe z nowymi nazwami [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2024-01-13] (pol.).
  15. Wojciech Dudkowski, "Kielce Główne" na dachu dworca PKP [online], emkielce.pl [dostęp 2023-08-03] (pol.).
  16. Kielce czy Kielce Główne? [online], 24 października 2023 [dostęp 2023-10-26] (pol.).
  17. Nowy peron przy wyremontowanym dworcu PKP w Kielcach. [online] [dostęp 2023-12-27].
  18. Kielce Główne otwarte dla podróżnych. transport-publiczny.pl, 2023-12-16. [dostęp 2023-12-21]. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Kielce Główne
Linia 8 Warszawa ZachodniaKraków Główny (187,572 km)
Kielce Piaski
odległość: 1,656 km
odległość: 4,194 km
Linia 61 Kielce Główne – Fosowskie (0,529 km)
odległość: 1,725 km