Kościół św. Marii Magdaleny w Cieszynie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół parafialny św. Marii Magdaleny w Cieszynie
nr rej.:
- A-235/77 z dnia 14.12.1977 (woj. bielskie)[1]
- A/1087/22 z dnia 16.11.2022 (woj. śląskie)[2]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Cieszyn

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Marii Magdaleny w Cieszynie

Wezwanie

Maria Magdalena

Położenie na mapie Cieszyna
Mapa konturowa Cieszyna, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół parafialny św. Marii Magdaleny w Cieszynie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół parafialny św. Marii Magdaleny w Cieszynie”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół parafialny św. Marii Magdaleny w Cieszynie”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół parafialny św. Marii Magdaleny w Cieszynie”
Ziemia49°44′53,43″N 18°37′57,42″E/49,748175 18,632617
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Marii Magdaleny – najstarszy istniejący w Cieszynie kościół katolicki, tzw. kościół farny. Główny kościół parafii św. Marii Magdaleny w Cieszynie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Świątynia wybudowana została w XIII wieku (ok. 1263 roku) jako budowla romańska z fundacji żony księcia opolsko-raciborskiego Władysława opolskiego – Eufemii. Początkowo była świątynią klasztorną zakonu dominikanów i nosiła wezwanie Najświętszej Maryi Panny. W dobie gotyku kościółek stał się transeptem rozbudowanej świątyni. Długie prezbiterium musiało pomieścić dominikanów, a nieco krótsza nawa – wiernych.

Podczas reformacji (w latach 1544-1611) przejęty został przez ewangelików. Od 1611 do 1789 r. ponownie przeszedł w ręce zakonu. W 1784 r. stał się kościołem parafialnym parafii obejmującej wschodnią część miasta i wsie podcieszyńskie, a po jego odbudowie, po pożarze miasta w 1789 roku, został nowym kościołem farnym pw. św. Marii Magdaleny (nosząca to wezwanie dotychczasowa fara na obecnym placu Teatralnym spłonęła w tym samym wielkim pożarze). Klasztor dominikanów został wówczas zlikwidowany a sami zakonnicy opuścili na zawsze Cieszyn. Odbudowa dodała gotyckiemu korpusowi późnobarokowo-klasycystyczną fasadę zwieńczoną wieżą, który to styl świątyni zachował się do dziś. Był to projekt głównego architekta kierującego odbudową Cieszyna po pożarze – Karla Jacobiego von Eckholma[3].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Kościół kryje szczątki wszystkich Piastów cieszyńskich, a także niektórych przedstawicieli lokalnej szlachty. Z dawnych nagrobków ocalała jednak tylko XV-wieczna gotycka rzeźba Przemysława I Noszaka. Znajduje się ona w neorenesansowej wnęce arkadowej zaprojektowanej przez Albina Prokopa w 1860 roku.

Wewnątrz przeważa styl barokowy, w tym ołtarze oraz ambona i chrzcielnica – dłuta śląskiego rzeźbiarza Jana Józefa Schuberta z Opawy. Ściany ozdabiają pochodzące z końca XVIII wieku obrazy Drogi Krzyżowej pędzla Ignatza Günthera z Opawy. Późnobarokowy ołtarz główny z 1795 r. został wykonany przez morawskiego artystę Andreasa Kaspra Schweigla z Brna. U podstawy rzeźbiarz umieścił figury świętych Piotra i Pawła, zaś w szczycie – symbol Opatrzności Bożej. W 1858 roku na ołtarzu zawieszono namalowany w Wenecji obraz przedstawiający mycie nóg Chrystusowi przez św. Marię Magdalenę. W 1997 roku zawieszono tu XVII-wieczny obraz Matki Bożej Cieszyńskiej, ozdobiony koronami z filigranu cieszyńskiego. Od 2002 r. kościół nosi miano "Sanktuarium Matki Bożej Cieszyńskiej".

W kościele odbywają się trzy odpusty parafialne: niedziela po 22 lipca - odpust ku czci św. Marii Magdaleny, pierwsza niedziela września - odpust ku czci św. Melchiora Grodzieckiego, pierwsza niedziela października - odpust ku czci Matki Bożej Cieszyńskiej[4].

Galeria ilustracji[edytuj | edytuj kod]

  • Nawa główna
    Nawa główna
  • Prezbiterium
    Prezbiterium
  • Ołtarz
    Ołtarz
  • Symbol Opatrzności
    Symbol Opatrzności

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. ↑ Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 2 grudnia 2022 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2022-12-03]
  3. ↑ Marcin Żerański: Cieszyn i Czeski Cieszyn - śladem tramwaju. Cieszyn: Pracownia na Pastwiskach, 2011, s. 61-62. ISBN 978-83-933109-0-6.
  4. ↑ Sanktuarium Matki Bożej Cieszyńskiej. [w:] GoSilesia.pl [on-line]. [dostęp 2013-09-09]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Marcin Żerański: Cieszyn i Czeski Cieszyn - śladem tramwaju. Cieszyn: Pracownia na Pastwiskach, 2011, s. 60-62. ISBN 978-83-933109-0-6.
  • Michał Kowalski: Śląsk Cieszyński - Po obu stronach Olzy. Wyd. II. Kraków: Amistad Sp. z o.o. - Program PolskaTurystyczna.pl, 2009, s. 46. ISBN 978-83-7560-069-8.
  • Weronika Szewczyk: Wokół Beskidu Śląskiego - przewodnik turystyczny. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo "Compass", 2012, s. 18. ISBN 978-83-7605-333-2.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Marii_Magdaleny_w_Cieszynie&oldid=70126885”