Kolcokłos

Kolcokłos
	; Acanthostachys strobilacea
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	bromeliowate
Rodzaj	kolcokłos
	Nazwa systematyczna
	Acanthostachys Klotzsch in Link, Klotzsch et Otto; Icon. Pl. Rar. Horti Berol. 1: 21. t. 9. 15-21 Nov 1840
	Typ nomenklatoryczny
	A. strobilacea (J. H. Schultes) Klotzsch
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kolcokłos^[4] (Acanthostachys) – rodzaj roślin z rodziny bromeliowatych (Bromeliaceae). Obejmuje dwa^[5] gatunki występujące w tropikach Ameryki Południowej^[6]. Są to epifity i rośliny naskalne. Ich kwiaty zapylają ptaki (kolibry i cukrzyk)^[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Rośliny rozetowe o skróconym pędzie tworzącym nieregularne rozgałęzienia^[7].
Liście: Nieliczne w rozetach. Sztywne, gruboszowate, prosto wzniesione lub rozpostarte. Blaszka wąska, osiąga 1 m długości i 1,2 cm szerokości. Brzeg liścia u A. strobilacea z delikatnymi kolcami, u A. pitcairnioides z silnymi, brązowymi kolcami^[7].
Kwiaty: Zebrane w siedzący kwiatostan u A. pitcairnioides lub osadzony na długiej, wyprostowanej lub wygiętej szypule u A. strobilacea. Poniżej kwiatostanu wyrastają dwie długie podsadki. Kwiatostan jest gęsty, jajowaty, osiąga od 3 do 7 cm długości i do 3,5 cm szerokości. Przysadki pomarańczowe do czerwonych, odgięte, całobrzegie do piłkowanych. Kwiaty są siedzące, o długości do 2,5 cm. Listki zewnętrznego okółka są wolne, żółte, trójkątne i zaostrzone, o długości 8–11 mm. Płatki wewnętrznego okółka są wolne, żółte lub białe z niebieskim końcem. Osiągają do 16 mm długości. Pręciki są schowane w okwiecie. Zalążnia jest kulistawa lub ścieśniona, wpół dolna, z dwoma zalążkami w każdej z trzech komór^[7].
Owoce: Mięsiste jagody barwy białej do żółtej, skupione w owocostan^[7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Jeden z rodzajów z podrodziny Bromelioideae w obrębie rodziny bromeliowatych (Bromeliaceae) z rzędu wiechlinowców (Poales) należącego do jednoliściennych^[2]. W obrębie podrodziny wyróżnia się wpół dolnymi zalążniami (u innych rodzajów są dolne). Jest blisko spokrewniony z rodzajem skrytokwiat Cryptanthus, wraz z którym stanowi grupę siostrzaną tzw. Eu-Bromelioids^[7].

Wykaz gatunków^[5]

Acanthostachys pitcairnioides (Mez) Rauh & Barthlott
Acanthostachys strobilacea (Schult. & Schult.f.) Klotzsch – kolcokłos szyszkowaty^[4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-10-25] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-10-14].
↑ ^a ^b Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 81.
↑ ^a ^b Acanthostachys. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-10-16].
↑ David J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants. Cambridge University Press, 1997, s. 5. ISBN 0-521-41421-0.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f U. Eggli: Acanthostachys BROMELIACEAE. W: Illustrated Handbook of Succulent Plants: Monocotyledons. U. Eggli, R. Nyffeler (red.). Springer-Verlag GmbH Germany, 2020, s. 849.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-10-25] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-10-14].

[ludmila-4] Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 81.

[tpl-5] Acanthostachys. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-10-16].

[mabberley-6] David J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants. Cambridge University Press, 1997, s. 5. ISBN 0-521-41421-0.

[eggli-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f U. Eggli: Acanthostachys BROMELIACEAE. W: Illustrated Handbook of Succulent Plants: Monocotyledons. U. Eggli, R. Nyffeler (red.). Springer-Verlag GmbH Germany, 2020, s. 849.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]