Krzakoska Skała

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Krzakoska Skała (też: Skały na Kobylej, skałka na Kobylej) – wychodnia skalna w masywie Kobylej w Pasmie Stożka i Czantorii w Beskidzie Śląskim, administracyjnie w granicach miasta Wisła w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim[1].

Opis skały[edytuj | edytuj kod]

Wychodnia znajduje się w linii grzbietu masywu, schodzącego od szczytu Kobylej w kierunku północno-wschodnim w widły Wisły i Dziechcinki, ok. 500 m na północ od szczytu, na północnym skraju Osiedla Kobyla[1]. Jej górna krawędź leży na wysokości ok. 720 m n.p.m. (lub 710 m n.p.m.[2]), zaledwie kilka metrów na północ od drogi, którą biegnie na tym odcinku niebiesko znakowany szlak turystyczny z przystanku kolejowego Wisła Dziechcinka na siodło Sałasz Kobyla. Leży w granicach administracyjnych miasta Wisła[3].

Wyraźny uskok stoku w kierunku północnym ma w tym miejscu długość ok. 60 m (wg innych źródeł nawet 100–130 m[2]). Wychodnia ma formę szerokiej ambony o płaskim zwieńczeniu i nierównych, poszarpanych ścianach, miejscami wyraźnie przewieszonych. Budują ją wyraźnie uwarstwione, gruboławicowe, średnioziarniste piaskowce[3] dolnych warstw istebniańskich, pochodzące z górnej kredy[2] i zaliczane do płaszczowiny śląskiej[4]. Wychodnia założona jest na czołach warstw, przy czym w jej dolnych partiach występują głównie grube płyty, w partiach górnych – cieńsze.

Zarządzeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach (dziennik Urzędowy WRN nr 7 z dn. 28 listopada 1958 r., poz. 33) Skały na Kobylej zostały uznane za zabytek przyrody. Obiekt znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Beskidu Śląskiego[5].

Turystyka i wspinaczka skalna[edytuj | edytuj kod]

Położona tuż przy wspomnianym wyżej szlaku turystycznym i łatwo dostępna wychodnia jest często odwiedzana. Opisywany już w dawniejszych przewodnikach widok na dolinę Wisły i ograniczające ją od wschodu góry od Równicy po Baranią Górę częściowo przysłaniają podrastające drzewa[3].

Krzakoska Skała jest najbardziej znaną wspinaczkową skałą Beskidu Śląskiego. Ma szerokość około 100 m i wysokość do 15 m, a jej ściany są pionowe, miejscami przewieszone z licznymi rysami, zacięciami, filarami i okapami. Wytyczono na niej 26 dróg wspinaczkowych o trudnościach od III do VI.3 w skali polskiej[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-03-07].
  2. a b c Państwowy Instytut Geologiczny: Centralny Rejestr Geostanowisk Polski [online].
  3. a b c Mirosław Barański, Beskid Śląski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, s. 339, ISBN 978-83-89188-71-7.
  4. Rafał Unrug (red.), Karpaty fliszowe między Olzą a Dunajcem. Przewodnik geologiczny, Warszawa: Wydawnictwa geologiczne, 1979, 23 i nast., ISBN 83-220-0043-X.
  5. J. I. D.: Nowe zabytki przyrody nieożywionej w Beskidzie Śląskim, „Wierchy” (28), Kraków 1959, s. 265–266.
  6. Grzegorz Rettinger, Beskidy Zachodnie i Pogórze. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2019, s. 40–45, ISBN 978-83-947825-2-8.