Lejkoporek olszowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lejkoporek olszowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

borowikowce

Rodzina

krowiakowate

Rodzaj

lejkoporek

Gatunek

lejkoporek olszowy

Nazwa systematyczna
Gyrodon lividus (Bull.) Fr.
Epicr. syst. mycol.: 414 (Uppsala, 1838)

Lejkoporek olszowy (Gyrodon lividus (Bull.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny krowiakowatych (Paxillaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gyrodon, Paxillaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1791 r. Bulliard nadając mu nazwę Boletus lividus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Fries, przenosząc go do rodzaju Gyrodon[1]. Synonimy łacińskie[2]:

  • Boletus brachyporus Pers. 1825
  • Boletus chrysenteron var. lividus (Bull.) Mérat 1821
  • Boletus lividus Bull. (Herb. Fr. Champ. 1791
  • Boletus sistotrema Fr. 1815
  • Boletus sistotremoides Fr. 1815
  • Cladomeris sistotrema (Fr.) Bigeard & H. Guill. 1909
  • Gyrodon sistotrema (Fr.) P. Karst. 1899
  • Gyrodon sistotrema var. brachyporus (W.G. Sm.) Rea 1922
  • Gyrodon sistotrema var. sistotrema (Fr.) P. Karst. 1899
  • Gyrodon sistotremoides Opat. 1836
  • Uloporus lividus (Bull.) Quél. 1886
  • Uloporus sistotrema (Fr.) Quél. 1896

Nazwę polską nadał Władysław Wojewoda w 1999 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też przez Alinę Skirgiełło pod nazwą zębiak sinawy[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnicy 3–12 cm, przeważnie słomkowy do ochrowożółtawego. Powierzchnia sucha, matowa do delikatnie filcowatej. Po ugnieceniu brązowieje. Brzeg wkrótce ostrokanciasty[4].

Trzon

Wysokość 3–7 cm, średnica od 0,5 do 2 cm. Zabarwiony jak kapelusz. Podstawa zaostrzona[4].

Rurki

Za młodu lśniąco cytrynowożółte do złocistożółtych, po dojrzeniu oliwkowe, po ugnieceniu siniejące, początkowo bardzo drobne, zbiegające na trzon. Warstwę rurek ma w przeciwieństwie do innych grzybów rurkowych niezwykle cienką, zwłaszcza za młodu. Niezawodną cechą rozpoznawczą lejkoporka olszowego są rurki daleko zbiegające na trzon[4].

Miąższ

W kapeluszu żółtawy, lekko siniejący, w trzonie wkrótce brązowawy[4].

Wysyp zarodników

Ochrowobrązowy. Zarodniki eliptyczne, gładkie, o rozmiarach 5-7 x 4-4,5 µm[4].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Rośnie od sierpnia do października, pod olszami, na bagnach i torfowiskach, na brzegach stawów i strumieni, w wilgotnych miejscach w lasach; stosunkowo rzadki. Grzyb mikoryzowy[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
  3. Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Ewald Gerhardt, Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik, Stefan Łukomski (tłum.), Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, s. 480, ISBN 83-7404-513-2, OCLC 836313700.