Maurycy Hertz (fabrykant)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maurycy Hertz
Data i miejsce urodzenia

26 stycznia 1876
Łódź

Data śmierci

1943

Zawód, zajęcie

fabrykant

Maurycy Hertz (ur. 26 stycznia[1] lub 2 lutego[2] 1876[1][2][3][4] w Łodzi[1][2], zm. 1943[5]) – łódzki fabrykant[1] i prawnik[4] pochodzenia żydowskiego[1], honorowy członek Łódzkiego Klubu Sportowego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Hertz ukończył naukę w gimnazjum w Łodzi, następnie na wydziale prawnym Uniwersytetu Warszawskiego w 1900, a następnie ukończył studia ekonomiczne w Berlinie (1901–1902). W latach 1902–1905 służył w wojsku rosyjskim. W latach 1905–1910 był dyrektorem spółki akcyjnej I. K. Poznański w Łodzi, oraz dyrektorem zarządu spółki akcyjnej „Chłopok” w Moskwie. Od 1912 był organizatorem, głównym akcjonariuszem i dyrektorem zarządzającym[2], założonej w 1912 w Ogrodzieńcu, cementowni – Towarzystwa Akcyjnego Przemysłu Cementowego „Wiek”. Fabryka zatrudniała w latach 1913–1920 – 350 pracowników, a po 1920 roku – 410. W latach 1913–1920 cementownia wyprodukowała ok. 240 tys. ton cementu, a od w latach 1920–1927 około 560 tys. ton cementu[5]. W 1938 był prezesem zarządu cementowni[2]. W okresie od 1933 do 1936[6] był członkiem zarządu spółki akcyjnej I. K. Poznański w Łodzi, zatrudniającego w 1936 5 tys. pracowników i posiadającego kapitał zakładowy w wysokości 28,5 mln zł i produkującego rocznie 33 mln metrów tkanin[6], był również członkiem rady nadzorczej Banku Dyskontowego w Warszawie[2].

W 1912 został honorowym członkiem ŁKS-u, w podziękowaniu za utworzenie pierwszego, historycznego boiska klubu przy ul. Srebrzyńskiej 37/39 w Łodzi[7][8]. Był także członkiem protektorem ŁKS-u[9].

Był członkiem rzeczywistym Polskiego Towarzystwa Teatralnego, w ramach którego należał do komisji zbierającej składki na budowę Teatru Polskiego w Łodzi[10].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był synem Jakuba Hertza[3] i Anny z d. Poznańskiej[11], wnukiem Izraela Poznańskiego[3]. Miał dwoje dzieci, Ignacego Leona Hertza[1] (1911–1944) – porucznika poległego w bitwie pod Falaise[12] i Julię Renatę Hertz (ur. 1912)[1]. Jego żoną była Aleksandra Hertz (ur. 1891)[1], z domu Berson[2]. W 1921 mieszkał przy al. 1-Maja 6 w Łodzi[1].

Mylnie podaje się datę śmierci Hertza jako 1931[3], pomimo że działał jako przedsiębiorca do końca lat 30. XX w.[2] Pomyłka może wynikać z myleniem fabrykanta z lekarzem – Maurycym Hertzem, zmarłym w 1931[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i Archiwum Państwowe w Łodzi, [Spis ludności Łodzi] Henkel – Herc, Sygnatura 39/221/0/4.12/24657, 1921, s. 287.
  2. a b c d e f g h Czy wiesz kto to jest?, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1984 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  3. a b c d Jacek Strzalkowski, Artyści, obrazy i zbieracze w Łodzi do 1918 roku, nakł. aut., 1991 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  4. a b c Polski Indeks Biograficzny, Walter de Gruyter, 18 maja 2012, ISBN 978-3-11-094797-7 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  5. a b Cezary Tokarski, Historia Cementowni. Wiek I 1912-1939, „Gazeta Ogrodzieniecka” (1–2), RMiG, luty 2005, ISSN 1232-5031, OCLC 233434955 [dostęp 2023-03-06].
  6. a b Andrzej Garlicki, Encyklopedia historii Drugiej Rzeczypospolitej, Wiedza Powszechna, 1999, ISBN 978-83-214-1101-9 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  7. Jacek Strzałkowski: Łódzki Klub Sportowy 1908–1983. Łódź: 1983, s. 39.
  8. O IKaPe do ŁKS [online], Muzeum Fabryki – Manufaktura, Łódź [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  9. Łódzki Klub Sportowy, Jednodniówka jubileuszowa Łódzkiego Klubu Sportowego 1908-1924, Łódź: [s. n.], sierpień 1924 [dostęp 2023-03-06].
  10. Wiesław Puś, Stanisław Liszewski, Dzieje żydów w Łodzi, 1820-1944: wybrane problemy, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, 1991, ISBN 978-83-7016-571-0 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  11. Izrael Poznański, jeden z najbogatszych łodzian XIX wieku [online], plus.dzienniklodzki.pl, 28 sierpnia 2017 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  12. Andrzej Machejek, Jews of Lodz, Wydawnictwo Hamal Andrej Machejek, 2004, ISBN 978-83-919329-2-6 [dostęp 2023-03-06] (pol.).