Michał Jerchel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michał Jerchel
Ilustracja
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

4 września 1892
Ostrzeszów

Data i miejsce śmierci

1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Cesarstwa Niemieckiego
Wojsko Polskie

Formacja

Armia Wielkopolska

Jednostki

70 pułk piechoty
86 pułku piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
powstanie wielkopolskie
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939
Michał Jerchel w mundurze żołnierza armii niemieckiej

Michał Jerchel (ur. 4 września 1892 w Ostrzeszowie, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się Ostrzeszowie, w rodzinie Roberta i Balbiny z Marszałków. W 1913 został powołany do armii niemieckiej[1]. Uczestnik I wojny światowej i powstania wielkopolskiego. W wojnie 1920 był dowódcą kompanii w 70 pułku piechoty.

W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. Służył w 70 pułku piechoty w Jarocinie[2][3][4]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 984. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5].

W 1922 zdobył tytuł mistrza Korpusowych Oficerskich Zawodów Strzeleckich Okręgu Korpusu Nr VII[6] a w Mistrzostwach Wojsk Polskich w strzelaniu pojedynczym zajął 12 miejsce[7].

W 1928 roku służył w 86 pułku piechoty w Mołodecznie[8][9]. W 1929 roku został przeniesiony w stan spoczynku.

Współpracował z Oddziałem II Sztabu Głównego, był zatrzymany przez Niemców jako współpracownik polskiego wywiadu[10]. 6 czerwca 1930 został skazany na karę pięciu lat i siedmiu miesięcy ciężkiego więzienia „za zdradę tajemnicy wojskowej na rzecz Polski”. W czerwcu 1935 wrócił do kraju i zamieszkał w Kępnie[1].

Aktywny w Związku Weteranów Powstań Narodowych. W 1935 wybrany prezesem Tymczasowego Komitetu Powiatowego w Kępnie b. Powstańców Wielkopolskich[11], rok później został prezesem Koła W Kępnie i delegatem na Walne Zgromadzenie Związku Weteranów[12]. W latach 1937/38 był wójtem Gminy Podzamcze[13]. Ostatni przedwojenny burmistrz Grabowa nad Prosną.

W kampanii wrześniowej zmobilizowany, następnie wzięty do niewoli radzieckiej. Według stanu na kwiecień 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku. Między 7 a 9 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 017/1 poz. 87, nr akt 1813[14] z 05.04.1940[15]. Został zamordowany między 9 a 11 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[15]. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943. Krewni do 1957 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Od 1929 mieszkał w Kępnie. Żonaty z Marią z Banasiaków[16], z którą miał córkę Mariannę. Miał dwoje wnuków - Magdalenę Kowalik i Krzysztofa Kowalika. 9 maja 2014 roku wnuk Krzysztof wraz z Burmistrzem Miasta i Gminy Grabów nad Prosną, Zenonem Cegłą posadzili Dąb Pamięci ku Czci Ofiar Zbrodni Katyńskiej[17].

Na cmentarzu w Kępnie jest grób Marii Jerchel, zmarłej w 1986 i symboliczna tablica poświęcona pamięci Michała Jerchela.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

  • Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień majora. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości "Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów".
  • Dąb Pamięci - posadzony przez Gimnazjum im. Zjednoczonej Europy w Grabowie nad Prosną, ul. Przemysłowa 1A, 63-520 Grabów nad Prosną (certyfikat nr 004441/001258/WE/2014).
  • tytuł honorowego obywatela miasta Grabowa nad Prosną - 30 październik 2000[18]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Snitko-Rzeszut 1995 ↓, s. 363.
  2. Spis oficerów 1921 ↓, s. 196, 672.
  3. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 325, 413.
  4. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 288, 357.
  5. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 54.
  6. Dziennik Rozkazów, t. R. 5, nr 44, Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 929.
  7. Żołnierz Polski, „Żołnierz Polski” (Nr 44 (323)), 22 października 1922, s. 19.
  8. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 100, 189.
  9. Przegląd Piechoty, t. R.1 Z.8, 1928, s. 99.
  10. Wojciech Skóra, Porwania jako element konfrontacji wywiadów Polski i Niemiec na odcinku pomorskim w okresie dwudziestolecia międzywojennego [Kidnappings as part of a confrontation of secret services Poland and Germany...], Studia..., t. 1, red. W. Skóra, P. Skubisz, Szczecin 2012, s. 141-166 [online] [dostęp 2018-01-03] (ang.).
  11. Zjazd byłych powstańców w Kępnie, „Nowy Kurjer”, R.46 Nr 235, 11 października 1935, s. 7.
  12. Kronika Kombatancka, „Hasło Polski Zachodniej: niezależny tygodnik chrześcijańsko-narodowy poświęcony zagadnieniom kombatanckim”, R.3 Nr 7, 16 stycznia 1936, s. 3.
  13. OSTRZESZÓW: W rocznicę zbrodni i katastrofy [online], Radio SUD oraz Gazeta Bezpłatna Kurier Lokalny [dostęp 2018-01-03].
  14. Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, Warszawa 1991, s. 630.
  15. a b УБИТЫ В КАТЫНИ, Moskwa 2015, s. 323.
  16. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 235.
  17. Monika Grzesiek, grabownadprosna.pl [online], 12 maja 2014 [dostęp 2023-09-08].
  18. 9 maja 2014 r., na placu Wolności w Grabowie nad Prosną zostały posadzone dwa Dęby Pamięci ku czci Ofiar Zbrodni Katyńskiej – majora Michała Jerchela i porucznika Józefa Mikołajczyka - Aktualności - Miasto i Gmina Grabów nad Prosną [online], www.grabownadprosna.com.pl [dostęp 2018-01-03] (pol.).
  19. M.P. z 1938 r. nr 64, poz. 72.
  20. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 296.
  21. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 325.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]