Ostré (Niżne Tatry)
Państwo | |
---|---|
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
1066 m n.p.m. |
Położenie na mapie Słowacji | |
49°01′25″N 19°18′37″E/49,023611 19,310278 |
Ostré (ludowo: Ostrô[1]; 1062 m) – szczyt w zachodniej części Niżnych Tatr na Słowacji. Należy do tzw. Grupy Salatynów[2].
Ostré wznosi się w grzbiecie oddzielającym Dolinę Revúcką na zachodzie od Doliny Ludrowskiej na wschodzie. Jest zwornikiem; na Ostrém grzbiet ten rozgałęzia się na dwa grzbiety:
- północny ze szczytami Kutiny (889 m), Borovnisko (866 m) i Priechod (640 m),
- północno-wschodni ze szczytami Kundrák (948 m) i Zapažiť (834 m).
Ponadto w zachodnim kierunku (do doliny Revúcy) opada z Ostrego jeszcze jeden, krótki grzbiet. Oddziela on niewielką dolinkę z zabudowaniami należącej do Rużomberka dzielnicy Biely potok od porośniętej lasem dolinki Krivuľa. Południowe stoki Ostrego opadają na przełęcz Teplice (945 m)[3].
Wierzchołkowe partie góry zbudowane są ze skał wapiennych, pozostałą część budują margle, margliste łupki i iłowce[1]. Ostré jest całkowicie porośnięte lasem[4]. Znajduje się poza granicami Parku Narodowego Niżne Tatry[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W czasie słowackiego powstania narodowego góra obsadzona była jednostkami szóstej grupy taktycznej powstańczej armii, wspieranej na skrzydłach przez partyzanckie oddziały z brygady "Stalin". 6 września 1944 roku przygotowano tu silne pasmo obrony, skąd we wrześniu i październiku powstańcy obserwowali dolinę Wagu. Z punktów obserwacyjnych na szczycie góry prowadzili skuteczny ostrzał artyleryjski, utrudniając tym niemiecką przeprawę i transport. W ten sposób Słowacy bronili Niemcom również dostępu do Bańskiej Bystrzycy. Ciężkie walki o szczyt trwały od połowy września do 24 października 1944 roku. Powstańcy odparli 14 niemieckich ataków, w czasie których zabili 300 nieprzyjacielskich żołnierzy, a dalszych 136 pojmali. Jednostce pod dowództwem nadporucznika A. Benickiego i kapitana artylerii P. Mitry udało się na koniec wymknąć z niemieckiego oblężenia i przebić się do Białego Potoku, gdzie żołnierze dołączyli do innych powstańców[4].
W 1962 r. na wierzchołku góry turyści z Rużomberku zamontowali tablicę, upamiętniającą te walki. Za czasów Słowackiej Republiki Socjalistycznej szczyt był celem gwiaździstych zlotów turystycznych młodzieży, organizowanych co roku na początku września. W Dolinie Ludrowskiej u stóp Ostrego znajduje się pomnik słowackiego powstania narodowego[1].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Przez Ostré prowadzi zielony szlak turystyczny[2].
- Biely Potok (Rużomberk) – Brdisko – Kutiny – Ostré – sedlo Teplice – Priehyba – Brankov – sedlo Jama – Veľký Brankov – Podsuchá. Odległość 11,6 km, suma podejść 1000 m, suma zejść 955 m, czas przejścia 5,10 h (z powrotem 5,20 h)[3]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Hochmuth Zdenko a kolektív: Nízke Tatry. Západ. Turistický sprievodca ČSSR č. 10, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1982, s. 336
- ↑ a b c Niżne Tatry – zachód. Mapa turystyczna 1:50 000, Banská Bystrica: Tatraplan, 2013
- ↑ a b Turystyczna mapa Słowacji. [dostęp 2019-06-16].
- ↑ a b Sławomir Adamczak, Niżne Tatry. Przewodnik, Warszawa: Agencja "TD". 2003, ISBN 83-88859-06-4