Podunajské Biskupice
| Dzielnica Bratysławy | |||
 Siedziba władz dzielnicy | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Miasto | |||
| Starosta |
Zoltán Pék[1] | ||
| Powierzchnia |
42,493[2] km² | ||
| Wysokość |
133[3] m n.p.m. | ||
| Tablice rejestracyjne |
BA, BL | ||
Położenie na mapie Bratysławy
| |||
| 48°07′20″N 17°12′50″E/48,122222 17,213889 | |||
| Strona internetowa | |||
Podunajské Biskupice (do 1927 Biskupice, 1927–1944 Biskupice pri Dunaji, niem. Bischdorf, węg. Püspöki, 1909–1927 Pozsonypüspöki) – dzielnica Bratysławy, położona w południowo-zachodniej części stolicy, w powiecie Bratysława II. Jest największą bratysławską dzielnicą pod względem powierzchni, która wynosi 42,5 km²[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W Biskupicach pierwsi ludzie mieszkali już w czasach starożytnych - na terenie dzielnicy znaleziono pamiątki po Rzymianach (kamień milowy z roku 230 oraz łaciński napis na skale, która pierwotnie stała w pobliżu kościoła parafialnego z pieczęcią rzymskiego obozu). Ludność mogła trudnić się handlem, gdyż biegł tędy kupiecki szlak bursztynowy. Pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1221 – opisano istniejący do dziś kościół katolicki św. Mikołaja, który postawiono w miejscu starszej, istniejącej świątyni (która istniała już w IX wieku). Nazwa dzielnicy wywodzi się od arcybiskupstwa w Ostrzyhomiu, którego Biskupice były własnością od powstania tej struktury kościelnej aż do roku 1912. W 1634 roku osada liczyła 120 domów i 700 mieszkańców, a 200 lat później – 212 domów i 1218 mieszkańców[4]. Spis powszechny przeprowadzony w 1910 roku wykazał, że była to wioska niemal całkowicie „węgierska”, bowiem największy odsetek, tj. 95% tworzyły osoby narodowości węgierskiej. Z danych statystycznych z 1991 roku wynika, iż Węgrzy stanowili już tylko 15,63% ogółu mieszkańców dzielnicy[5][6], zaś w 2001 roku – 13,98%[6].
1 stycznia 1972 Podunajské Biskupice włączono w granice administracyjne Bratysławy[7]. Obecnie w dzielnicy dominują głównie postsocjalistyczne zespoły mieszkaniowe, takie jak: Medzi jarkami i Dolné hony[8], ale w ostatnich latach zaczęła się również pojawiać nowocześniejsza zabudowa. Funkcjonuje tutaj 16 szkół różnego stopnia, w tym 2 z wykładowym językiem węgierskim.
Atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]
- gotycki kościół parafialny św. Mikołaja z XIII wieku, w którym zachowały się fragmenty oryginalnego wyposażenia oraz średniowiecznych fresków.
- ruiny letniego pałacu kardynała Józsefa Batthyányego z drugiej połowy XIX wieku.
- słup morowy św. Trójcy z 1735
- obszary chronionego krajobrazu (głównie lasy)
- Muzeum Handlu Bratysława[9] (Múzeum obchodu Bratislava)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Podunajské Biskupice: Starostom bude Zoltán Pék. SME (bratislava.sme.sk), 2018-11-12. [dostęp 2018-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-20)]. (słow.).
- ↑ Registre obnovenej evidencie pozemkov. Úrad geodézie, kartografie a katastra SR, 2017-08-10. [dostęp 2017-12-03]. (słow.).
- ↑ a b Bratislava-Podunajské Biskupice, Basic characteristics (31.12.2011). [w:] Štatistický úrad Slovenskej republiky (Statistical Office of the Slovak Republic) [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-18)]. (ang.).
- ↑ Ján Lacika, Bratislava. Poznávame Slovensko, Vydavateľstvo Dajama, Bratislava 2000, ISBN 80-88975-14-X, s. 213-215
- ↑ Štatistická ročenka o hlavnom meste SR Bratislave, MsS ŠÚ, Bratislava 1993.
- ↑ a b Bratislava-Podunajské Biskupice, Selected results of 1991 and 2001 census. [w:] Štatistický úrad Slovenskej republiky (Statistical Office of the Slovak Republic) [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-18)]. (ang.).
- ↑ Pavol Korec, Katarína Husárová, Vývoj administratívnych hraníc a počtu obyvateľov Bratislavy, Geographia Slovaca, Bratislava 1995, nr 10, s. 107-118.
- ↑ Bratislava. Mapa mesta, Vydavateľstvo Anton Kniebügl, Bratislava 2000, ISBN 80-88808-10-3, s. 26-27.
- ↑ Muzeum Handlu Bratysława. [w:] Slovakia.travel [on-line]. [dostęp 2017-12-04]. (pol.).
