Ruch Wyzwolenia Konga

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ruch na rzecz Wyzwolenia Konga
Państwo

 Demokratyczna Republika Konga

Skrót

MLC

Lider

Jean-Pierre Bemba Gombo

Data założenia

30 września 1998 r. (grupa rebeliantów) 5 kwietnia 2003 r. (partia polityczna)

Ideologia polityczna

Nacjonalizm Chrześcijańska demokracja

Poglądy gospodarcze

Liberalizm gospodarczy

Barwy

     błękit      żółty

Obecni posłowie
22/500
Obecni senatorowie
14/108
Demokratyczna Republika Konga
Godło Demokratycznej Republiki Konga
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Demokratycznej Republiki Konga

Wikiprojekt Polityka

Ruch Wyzwolenia Konga[1] (francuski: Mouvement de libération du Congo, lub MLC) – partia polityczna Demokratycznej Republiki Konga. Został utworzony w 1998 roku przez Jean-Pierre Bemba Gombo, który jest jego obecnym przewodniczącym[2].

Swoją działalność rozpoczął jako grupa rebeliantów[3][4], która walczyła z rządem podczas drugiej wojny w Kongu[4]. Uczestniczył w tworzeniu rządu przejściowego, a obecnie jest jedną z głównych partii opozycyjnych[2].

Grupa rebeliantów[edytuj | edytuj kod]

Druga wojna domowa w Kongo[edytuj | edytuj kod]

MLC powstał na przełomie września i października 1998 roku, podczas drugiej wojny domowej w Kongu. Został założony przez kongijskiego biznesmena Jean-Pierre Bemba Gombo[4]. Zyskał poparcie rządów Ugandy i Burundi[5]. Podczas wojny stał w opozycji do rządu Laurent-Désiré Kabila[4], prezydenta Demokratycznej Republiki Konga. MLC kontrolował zbrojnie północną część kraju – region Equateur[5], mając siedzibę w mieście Lisali[5]. W trakcie wojny, MLC był najlepiej zorganizowaną militarnie siłą biorącą udział w konflikcie[5].

Effacer le tableau[edytuj | edytuj kod]

Między listopadem 2002 a styczniem 2003 roku, MLC wraz z Ruchem na rzecz Demokracji Kongijskiej przeprowadzili akcję Effacer le tableu (nazwa operacyjna misji), która polegała na systematycznej eksterminacji pigmejów Bambuti[6].

Głównym celem misji było zbrojne zajęcie prowincji Kiwu Północne w DRK oraz usunięcie Pigmejów ze wschodniego regionu Konga, którego liczba mieszkańców wynosiła wówczas 90 000[6]. Rebelianci uważali ich za „podludzi” oraz wierzyli, że ciało Bambuti posiada „magiczne moce”. Pojawiły się również doniesienia o powszechnym kanibalizmie[7].

Szacuje się, że z powodu akcji zginęło od 60 000 do 70 000[8] Pigmejów.

Walki w Republice Środkowoafrykańskiej[edytuj | edytuj kod]

Pomiędzy 25 października 2002 roku, a 15 marca 2003 roku[9], MLC pod dowództwem Bemby uczestniczył w tłumieniu próby zamachu stanu w Republice Środkowoafrykańskiej organizowanej przez generała François Bozizé przeciwko rządowi prezydenta Ange-Félixa Patassé[9]. MLC interweniował na polecenie rządu Patassé[9]. W trakcie walk, rebelianci popełnili liczne akty morderstwa, gwałtu i tortur[9].

Grupa rebeliantów w Gbadolite w 2000 roku

Rząd Tymczasowy[edytuj | edytuj kod]

Żołnierze kongijscy w pobliżu granicy z Rwandą w 2001 roku

Porozumienie z Sun City[edytuj | edytuj kod]

Po zakończonej fiaskiem próbie porozumienia z 1999 roku (tzw. Porozumienia z Lusaki, które miało gwarantować zawieszenie broni przez wszystkie strony konfliktu[10]), 19 kwietnia 2002 roku doszło do kolejnej próby porozumienia, Porozumienia z Sun City[4], podpisanego pomiędzy rządem DRK, a MLC i pozostałymi partiami opozycyjnymi[4]. Porozumienie zakładało m.in.: utworzenie rządu jedności narodowej i przeprowadzenie demokratycznych wyborów[11].

Global and Inclusive Agreement[edytuj | edytuj kod]

17 grudnia 2002 roku w Pretorii pomiędzy rządem, a wszystkimi partiami, ruchami opozycyjnymi i przedstawicielami społeczeństwa zostało podpisane „Globalne i Całościowe Porozumienie o Okresie Przejściowym w Demokratycznej Republice Konga” (ang. Global and Inclusive Agreement)[12]. Na jego mocy, na okres 2 lat, utworzono rząd tymczasowy[12].

Tymczasowy Rząd Demokratycznej Republiki Konga[edytuj | edytuj kod]

Tymczasowy Rząd Demokratycznej Republiki Konga został utworzony dnia 18 lipca 2003 roku[13][14], Joseph Kabila pozostał na stanowisku prezydenta[13], ale w ramach porozumienia MLC stał się oficjalną partią wchodzącą w skład rządu, a Bemba otrzymał stanowisko wiceprezydenta[3]. Rząd tymczasowy trwał aż do wyborów w lipcu 2006 roku[13].

Partia polityczna[edytuj | edytuj kod]

Wyniki pierwszej tury wyborów prezydenckich w 2006 r. Kandydaci: Kabila (żółty); Bemba (niebieski); Gizenga (czerwony)

MLC został zarejestrowany jako partia polityczna 5 kwietnia 2003, wchodząc w skład Rządu Tymczasowego[2].

Wybory powszechne w 2006 roku[edytuj | edytuj kod]

W lipcu 2006 roku odbyły się wybory generalne[2]. Jean-Pierre Bemba Gombo wystartował jako jeden z kandydatów na urząd prezydenta DRK z ramienia MLC[15], a partia uczestniczyła w wyborach do Zgromadzenia Narodowego[16].

Bemba, jako kandydat MLC w wyborach prezydenckich, zajął drugie miejsce (zdobywając 41,95% głosów w drugiej turze). Partia uzyskała 64 z 500 miejsc w parlamencie – drugi co do wielkości numer wśród partii politycznych[17][18].

W listopadzie tego samego roku, Bemba poinformował, że nie zgadza się z zaprezentowanymi wynikami wyborów, a sprawę skieruje do sądu[19]. Zwolennicy Bemby utrzymywali, że ich kandydat wygrał wybory z 52% poparciem[20]. 27 listopada Sąd Najwyższy odrzucił sprawę Bemby, uznając ją za „bezzasadną”, a także potwierdził, że Kabila wygrał wybory, stwierdzając, że: „Pan Kabila Kabange, Joseph, jest prezydentem Demokratycznej Republiki Konga, wybranym absolutną większością głosów”[21].

Wybory do Senatu w 2007 roku[edytuj | edytuj kod]

Wybory do Senatu odbyły się 19 stycznia 2007 roku[22]. Partia Bemby zdobyła 19 ze 108 mandatów, plasując się tym samym na drugim miejscu w wyborach[23].

Bemba, który zajął drugie miejsce w wyborach prezydenckich w 2006 r., zdobył mandat Senatu ze stolicy kraju, Kinszasy[24].

Protesty i bojkotowanie[edytuj | edytuj kod]

Dnia 8 kwietnia MLC wydał oświadczenie, w którym stwierdzono, że od jakiegoś czasu, jego siedziba była okupowana przez siły rządowe, a jej członkowie są prześladowani (arbitralne aresztowania i zastraszanie)[25]. 13 kwietnia partia zawiesiła swój udział w Zgromadzeniu Narodowym (ale nie w Senacie) określając swoją decyzję jako „klimat trwałej niepewności”[25].

Po zamordowaniu Daniela Botethiego, członka MLC, który pełnił funkcję wiceprzewodniczącego zgromadzenia prowincji Kinszasa, MLC ogłosił, że zawiesza swój udział w Zgromadzeniu Narodowym, Senacie i w zgromadzenie prowincjalnym Kinszasy[26].

Plakaty wyborcze m.in. Adriena Dambany Sungu, kandydata MLC w Kinszasie, podczas kampanii wyborczej w 2011 r.

Wybory powszechne w 2011 roku[edytuj | edytuj kod]

W wyborach powszechnych, które odbyły się 27/28 listopada 2011 roku[27] MLC zdobył 21 mandatów w izbie niższej, zajmując piąte miejsce co do ilości mandatów w Zgromadzeniu Narodowym[28]. Partia nie wystawiła swojego kandydata na prezydenta[29].

Wybory powszechne w 2018 roku[edytuj | edytuj kod]

W wyborach prezydenckich w 2018 roku MLC ponownie nie wystawił żadnego kandydata, gdyż 25 sierpnia[30] Bemba został wykluczony z kandydowania przez Niezależną Narodową Komisję Wyborczą (CENI)[30], pod pretekstem trwającego wówczas procesu Międzynarodowego Trybunału Karnego w sprawie zarzutów manipulacji świadkami[31].

MLC po dyskwalifikacji Bemby, poparł Martina Fayulu[32], który uplasował się na drugim miejscu, zdobywając 34,83% głosów[33].

Po dyskwalifikacji Bemby, 12 listopada partia dołączyła do Sojuszu Lamuka[34][35]. MLC, wraz z resztą sojuszu, uzyskał 111 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym, czyniąc blok drugim co do wielkości pod względem mandatów[36].

Wybory do Senatu w 2019 roku[edytuj | edytuj kod]

W wyborach do Senatu, które odbyły się 14 marca 2019 roku[37] Sojusz Lamuka uzyskał 6 miejsc[38].

Problemy prawne Bemby[edytuj | edytuj kod]

W 2008 roku, Jean Pierre-Bemba został aresztowany i następnie oskarżony przez Międzynarodowy Trybunał Karny (ICC) za trzy przypadki zbrodni przeciwko ludzkości i pięć przypadków zbrodni wojennych, popełnionych podczas walk w Republice Środkowoafrykańskiej w latach 2002–2003[9][39][40]. 8 czerwca 2018 został w pełni uniewinniony przez sąd apelacyjny MTK (ICC)[41].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Robert Kłosowicz, Andrzej Mania, Problem upadku państw w stosunkach międzynarodowych, Wydawnictwo UJ, 1 września 2012, s. 117, ISBN 978-83-233-8572-1.
  2. a b c d United Nations High Commissioner for Refugees, Refworld | Democratic Republic of the Congo: Movement for the Liberation of Congo (Mouvement de libération du Congo, MLC), including leadership and treatement of party members (2009-2012) [online], Refworld [dostęp 2020-04-26] (ang.).
  3. a b Profile: Jean-Pierre Bemba, „BBC News”, 8 czerwca 2018 [dostęp 2020-04-26] (ang.).
  4. a b c d e f Kongo (Demokr. Rep. Kongo) – Konflikt [online], web.archive.org, 15 lipca 2015 [dostęp 2020-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2015-07-15].
  5. a b c d https://www.globalsecurity.org/military/world/para/mlc.htm Mouvement de liberation congolais (MLC).
  6. a b Anne Penketh, Extermination of the pygmies [online], web.archive.org, 21 grudnia 2018 [dostęp 2020-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-21].
  7. Jérémie Gilbert, Nomadic peoples and human rights, London, s. 43, ISBN 978-1-138-66649-8, OCLC 930683310 [dostęp 2020-04-27].
  8. Raja Seshadri, Pygmies in the Congo Basin and Conflict [online], web.archive.org, 4 marca 2016 [dostęp 2020-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  9. a b c d e ICC, Sytuacja w Republice Środkowoafrykańskiej w sprawie przeciwko Jean-Pierre Bemba Gombo – International Criminal Court [online], 23 maja 2008.
  10. Congo (Kinshasa): Peace Agreement, 8/26/99 [online], www.africa.upenn.edu [dostęp 2020-04-27].
  11. The Inter-Congolese Dialogue [online], kwiecień 2002.
  12. a b GLOBAL AND INCLUSIVE AGREEMENT ON TRANSITION [online], 16 grudnia 2002.
  13. a b c Global and Inclusive Agreement on Transition in the DR Congo: Inter-Congolese Dialogue – Political negotiations on the peace process and on transition in the DRC – Democratic Republic of the Congo [online], ReliefWeb [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  14. DRC: 2003 chronology of events – Democratic Republic of the Congo [online], ReliefWeb [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  15. Liste des candidats au présidentiel – CEI [online], web.archive.org, 28 sierpnia 2006 [dostęp 2020-04-29] [zarchiwizowane z adresu 2006-08-28].
  16. First results posted in DR Congo [online], 31 lipca 2006 [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  17. Elections in Congo-Kinshasa [online], africanelections.tripod.com [dostęp 2020-04-29].
  18. Kabila likely to head DRC: Africa: News: News24 [online], web.archive.org, 30 września 2007 [dostęp 2020-04-29] [zarchiwizowane z adresu 2007-09-30].
  19. DRC’s Bemba rejects results showing Kabila win: Mail & Guardian Online [online], web.archive.org, 1 października 2007 [dostęp 2020-04-29] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-01].
  20. DRC: Partial data shows Bemba leads in elections | Spero News [online], web.archive.org, 10 czerwca 2011 [dostęp 2020-04-29] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-10].
  21. Congolese court dismisses Bemba challenge [online], www.iol.co.za [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  22. DR Congo presidential loser to run for senate seat – Democratic Republic of the Congo [online], ReliefWeb [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  23. Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo, Scarecrow Press, 1 października 2009, ISBN 978-0-8108-6325-5 [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  24. People’s Daily Online -- Former DR Congo vice president wins seat in Senate [online], en.people.cn [dostęp 2020-04-29].
  25. a b Human Rights Watch (Organization), „We Will Crush You”: The Restriction of Political Space in the Democratic Republic of Congo, Human Rights Watch, 2008, ISBN 978-1-56432-405-4 [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  26. The MLC suspends its participation in the National Assembly and the Senate [online], www.congoplanet.com [dostęp 2020-04-29] (fr.).
  27. DR Congo to hold presidential elections on Nov. 27, 2011 – People’s Daily Online [online], en.people.cn [dostęp 2020-04-29].
  28. National Assembly Elections in Congo-Kinshasa [online], africanelections.tripod.com [dostęp 2020-04-29].
  29. Presidental Elections in Congo-Kinshasa [online], africanelections.tripod.com [dostęp 2020-04-29].
  30. a b DR Congo bans former warlord Jean-Pierre Bemba’s from presidential elections [online], The Independent, 25 sierpnia 2018 [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  31. Jean-Pierre Bemba Coalition for the International Criminal Court [online], www.coalitionfortheicc.org [dostęp 2020-04-29].
  32. DR Congo opposition picks joint presidential candidate [online], news.yahoo.com [dostęp 2020-04-29] (pol.).
  33. RDC: Félix Tshisekedi élu président, selon les résultats provisoires – Jeune Afrique [online], JeuneAfrique.com, 10 stycznia 2019 [dostęp 2020-04-29] (fr.).
  34. AfricaNews, DRC opposition coalition picks united candidate, Martin Fayulu [online], Africanews, 12 listopada 2018 [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  35. Tshisekedi, Kamerhe pull out of DRC coalition candidate deal [online], africatimes.com, 13 listopada 2018 [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  36. Democratic Republic of the Congo Elections Results [online], www.electionguide.org [dostęp 2020-04-29].
  37. Congo ex-leader Kabila’s coalition wins decisive senate majority, „Reuters”, 15 marca 2019 [dostęp 2020-04-29] (ang.).
  38. RDC. Après l’Assemblée nationale, le FCC de Kabila remporte la majorité absolue au Sénat – African Daily Voice [online], web.archive.org, 21 marca 2019 [dostęp 2020-04-29] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-21].
  39. Wang Hongjiang, Former Congo rebel leader arrested for war crimes [online], web.archive.org, 28 maja 2008 [dostęp 2020-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2008-05-28].
  40. Former DR Congo leader arrested [online], 24 maja 2008 [dostęp 2020-04-27] (ang.).
  41. Congo warlord’s conviction overturned, „BBC News”, 8 czerwca 2018 [dostęp 2020-04-27] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]