Przejdź do zawartości

Senat (Francja)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Senat Republiki Francuskiej
Sénat de la République Française
Herb Senat Republiki Francuskiej
Państwo

 Francja

Rodzaj

wyższa izba

Rok założenia

1799

Kierownictwo
Przewodniczący

Gérard Larcher (LR)

Wiceprzewodniczący

Philippe Dallier (LR), David Assouline (PS), Valérie Létard (UDI), Jean-Marc Gabouty (MRSL), Thani Mohamed Soilihi (LREM), Catherine Troendlé (LR), Hélène Conway-Mouret (PS), Vincent Delahaye (UC)

Struktura
Struktura Senat Republiki Francuskiej
Liczba członków

348

Stowarzyszenia polityczne

    LR (148)
    SOCR (65)
    UC (54)
    LREM (23)
    RDSE (15)
    CRCE (15)
    LIRT (13)
    EST (12)
    niezrzeszeni (3)

Ordynacja

większościowa

Ostatnie wybory

24 września 2017

Siedziba
Siedziba Senat Republiki Francuskiej
Pałac Luksemburski
Paryż
Strona internetowa
Sala obrad plenarnych Senatu w Pałacu Luksemburskim

Senat (fr. Sénat) – izba wyższa francuskiego parlamentu. Tworzy go 348 senatorów, a przewodniczącym jest Gérard Larcher.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Senat, podobnie jak parlament w ogóle, nie istniał w ramach królewskich, absolutnych rządów ancien régime. W pierwszych latach rewolucji francuskiej powstało jednoizbowe Zgromadzenie Narodowe, które było wyrazem demokratycznych dążeń przywódców rewolucyjnych. Kolejne zmiany polityczne i uchwalane konstytucje też zachowywały jednoizbowy parlament. Pierwszy raz izba wyższa pojawiła się w tzw. konstytucji dyrektorialnej z 1795 roku pod nazwą Rady Starszych[1]. Jednak dopiero w 1799 roku, po przewrocie 18 brumaire’a Napoleona Bonaparte wyższą izbę parlamentu nazwano Senatem. Funkcjonował on w latach 1799–1804 w ramach systemu konsulatu. 18 maja 1804 roku Senat przegłosował powstanie cesarstwa francuskiego z Napoleonem Bonaparte jako cesarzem. Choć władza cesarza była absolutna Senat nadal funkcjonował aż do upadku cesarstwa w 1814. Po restauracji Burbonów i wydaniu Karty Konstytucyjnej Senat został zastąpiony przez arystokratyczną Izbę Parów. Został natomiast przywrócony w latach 1852–1870 na mocy konstytucji II Cesarstwa. Po kilkuletniej przerwie funkcjonował ponownie w latach 1875–1940 na mocy konstytucji III Republiki. Po upadku III Republiki w 1940 roku Senat przestał funkcjonować, a w nowej IV Republice zastąpiono go Radą Republiki. Został przywrócony i istnieje w obecnej formie od 1958 roku, na mocy konstytucji V Republiki.

Skład i sposób wyboru

[edytuj | edytuj kod]

Do września 2004 roku w Senacie zasiadało 331 członków, wybieranych na okres 9 lat. Od tego czasu liczba senatorów ulegała jednak stopniowemu rozszerzeniu, aż w 2011 roku osiągnęła 348. Ponadto kadencja została skrócona do 6 lat, a połowa składu wymieniana jest co 3 lata. Do 2004 roku zaś, co 3 lata wymieniano jedną trzecią składu izby. Senatorowie wybierani są w wyborach pośrednich, przez ok. 145 tys. elektorów – głównie przedstawicieli władzy lokalnej[2].

Obecny skład Senatu (styczeń 2019)

Źródło: [3]

Partia Mandaty Przewodniczący grupy
LR 145 Bruno Retailleau
PS 74 Patrick Kanner
UC-UDI 51 Hervé Marseille
LREM 23 François Patriat
RSDE 22 Jean-Claude Requier
PCF 16 Éliane Assassi
Agir 12 Claude Malhuret
Niezależni 5

Przewodniczący

[edytuj | edytuj kod]

Senatorowie wybierają jedną osobę spośród swego grona na przewodniczącego izby. Obecnie funkcję tę sprawuje Gérard Larcher. Osoba piastująca ten urząd zajmuje trzecie miejsce w kolejności precedencji we Francji, a w przypadku śmierci, impeachmentu, lub rezygnacji prezydenta przewodniczący Senatu przejmuje jego obowiązki. Do tej pory zdarzyło się to dwukrotnie - po ustąpieniu gen. de Gaulle'a w 1969 oraz śmierci Georges'a Pompidou w 1974 roku[4].

Przewodniczący Rozpoczęcie Zakończenie
Gaston Monnerville 4 października 1958 2 października 1968
Alain Poher 2 października 1968 2 października 1992
René Monory 2 października 1992 1 października 1998
Christian Poncelet 1 października 1998 1 października 2008
Gérard Larcher 1 października 2008 1 października 2011
Jean-Pierre Bel 1 października 2011 30 września 2014
Gérard Larcher 1 października 2014

Rola Senatu

[edytuj | edytuj kod]

Francuski Senat pełni przede wszystkim funkcję ustawodawczą. Jego konstytucyjnym zadaniem jest również sprawowanie kontroli nad rządem.

Siedziba

[edytuj | edytuj kod]
Ogród Luksemburski, w tle Pałac Luksemburski w Paryżu – siedziba Senatu

Siedzibą Senatu jest Pałac Luksemburski położony w szóstym paryskim arrondissement. W jego pobliżu znajduje się Ogród Luksemburski. Budynku strzeże Francuska Gwardia Republikańska.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rada Starszych, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-02-22].
  2. (fr.) La composition du Sénat [1]
  3. Groupes politiques - Sénat [online], www.senat.fr [dostęp 2019-02-22].
  4. W obu przypadkach tymczasowym prezydentem został Alain Poher

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]