Roman halicki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Życiorys: drobne merytoryczne |
→Życiorys: drobne merytoryczne |
||
Linia 5: | Linia 5: | ||
Był zapewne drugim w kolejności<ref>Tak uważa D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 23n., przypis 43.</ref> synem [[Władcy Rusi Kijowskiej|wielkiego księcia kijowskiego]] Mścisława Iziasławicza i [[Agnieszka Bolesławówna|Agnieszki]], córki [[władcy Polski|księcia polskiego]] [[Bolesław III Krzywousty|Bolesława Krzywoustego]]. Imię dostał być może na cześć [[Roman Rościsławowic|Romana Rościsławowica]], księcia [[smoleńsk]]iego, który mógł być także jego ojcem chrzestnym.<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 25n.</ref> |
Był zapewne drugim w kolejności<ref>Tak uważa D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 23n., przypis 43.</ref> synem [[Władcy Rusi Kijowskiej|wielkiego księcia kijowskiego]] Mścisława Iziasławicza i [[Agnieszka Bolesławówna|Agnieszki]], córki [[władcy Polski|księcia polskiego]] [[Bolesław III Krzywousty|Bolesława Krzywoustego]]. Imię dostał być może na cześć [[Roman Rościsławowic|Romana Rościsławowica]], księcia [[smoleńsk]]iego, który mógł być także jego ojcem chrzestnym.<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 25n.</ref> |
||
⚫ | Po śmierci swojego brata Światosława Mścisławowicza, dzięki interwencji Kazimierza II Sprawiedliwego, został w [[1183]] roku władcą Brześcia. Walcząc [[Bitwa nad Mozgawą|Bitwie Mozgawskiej]] w 1195 roku po stronie [[Leszek Biały|Leszka Białego]] odniósł ciężkie rany. Przeprowadził serię zwycięskich kampanii przeciwko [[Połowcy|Połowcom]] w latach [[1197]]-[[1198]], [[1201]], [[1204]]. W [[1199]] opanował [[Halicz (miasto)|Halicz]], a brak kontrakcji ze strony [[Węgry|węgierskiej]] spowodowany był być może sojuszem, przypieczętowanym małżeństwem Romana z bizantynką Marią(?).<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 43.</ref> Prowadził aktywną politykę zagraniczną, obiecując [[Władcy Niemiec|królowi Niemiec]] [[Filip Szwabski|Filipowi Szwabskiemu]] pomoc zbrojną przeciwko [[Welfowie|Welfom]]. Pokonany przez wojska [[Książęta krakowscy|księcia krakowskiego]] [[Leszek Biały|Leszka Białego]], poległ w [[bitwa pod Zawichostem|bitwie pod Zawichostem]] [[19 czerwca]] [[1205]]. Pierwotnie pochowany, zapewne [[22 czerwca]], w [[Sandomierz]]u,<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 27n., przypis 55.</ref>. Jego zwłoki zostały wykupione przez Rusinów za wielką cenę srebra, następnie ekshumowane. Spoczęły prawie na pewno w którejś z cerkwi we [[Włodzimierz Wołyński|Włodzimierzu Wołyńskim]], jednak raczej nie w tamtejszej cerkwi katedralnej.<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 28, przypis 59. Miejscem spoczynku raczej nie była cerkiew Bogurodzicy w Haliczu.</ref> |
||
Walcząc [[Bitwa nad Mozgawą|Bitwie Mozgawskiej]] w 1195 roku po stronie [[Leszek Biały|Leszka Białego]] odniósł ciężkie rany. |
|||
⚫ | Przeprowadził serię zwycięskich kampanii przeciwko [[Połowcy|Połowcom]] w latach [[1197]]-[[1198]], [[1201]], [[1204]]. W [[1199]] opanował [[Halicz (miasto)|Halicz]], a brak kontrakcji ze strony [[Węgry|węgierskiej]] spowodowany był być może sojuszem, przypieczętowanym małżeństwem Romana z bizantynką Marią(?).<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 43.</ref> Prowadził aktywną politykę zagraniczną, obiecując [[Władcy Niemiec|królowi Niemiec]] [[Filip Szwabski|Filipowi Szwabskiemu]] pomoc zbrojną przeciwko [[Welfowie|Welfom]]. Pokonany przez wojska [[Książęta krakowscy|księcia krakowskiego]] [[Leszek Biały|Leszka Białego]], poległ w [[bitwa pod Zawichostem|bitwie pod Zawichostem]] [[19 czerwca]] [[1205]]. Pierwotnie pochowany, zapewne [[22 czerwca]], w [[Sandomierz]]u,<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 27n., przypis 55.</ref>. Jego zwłoki zostały wykupione przez Rusinów za wielką cenę srebra, następnie ekshumowane. Spoczęły prawie na pewno w którejś z cerkwi we [[Włodzimierz Wołyński|Włodzimierzu Wołyńskim]], jednak raczej nie w tamtejszej cerkwi katedralnej.<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 28, przypis 59. Miejscem spoczynku raczej nie była cerkiew Bogurodzicy w Haliczu.</ref> |
||
== Małżeństwa == |
== Małżeństwa == |
Wersja z 12:47, 15 paź 2010
Roman Mścisławowic, Roman halicki (ukr. Роман Мстиславич) - (ur. między 1155 a 1162[1], zm. 19 czerwca 1205, okolice Zawichostu) – książę Nowogrodu Wielkiego w latach 1168-1170, książę włodzimiersko-wołyński w latach 1170-1199, od 1199 książę halicko-włodzimierski, od 1203 władca Kijowa, syn Mścisława Iziasławicza z dynastii Rurykowiczów.
Życiorys
Był zapewne drugim w kolejności[2] synem wielkiego księcia kijowskiego Mścisława Iziasławicza i Agnieszki, córki księcia polskiego Bolesława Krzywoustego. Imię dostał być może na cześć Romana Rościsławowica, księcia smoleńskiego, który mógł być także jego ojcem chrzestnym.[3]
Po śmierci swojego brata Światosława Mścisławowicza, dzięki interwencji Kazimierza II Sprawiedliwego, został w 1183 roku władcą Brześcia. Walcząc Bitwie Mozgawskiej w 1195 roku po stronie Leszka Białego odniósł ciężkie rany. Przeprowadził serię zwycięskich kampanii przeciwko Połowcom w latach 1197-1198, 1201, 1204. W 1199 opanował Halicz, a brak kontrakcji ze strony węgierskiej spowodowany był być może sojuszem, przypieczętowanym małżeństwem Romana z bizantynką Marią(?).[4] Prowadził aktywną politykę zagraniczną, obiecując królowi Niemiec Filipowi Szwabskiemu pomoc zbrojną przeciwko Welfom. Pokonany przez wojska księcia krakowskiego Leszka Białego, poległ w bitwie pod Zawichostem 19 czerwca 1205. Pierwotnie pochowany, zapewne 22 czerwca, w Sandomierzu,[5]. Jego zwłoki zostały wykupione przez Rusinów za wielką cenę srebra, następnie ekshumowane. Spoczęły prawie na pewno w którejś z cerkwi we Włodzimierzu Wołyńskim, jednak raczej nie w tamtejszej cerkwi katedralnej.[6]
Małżeństwa
Pierwszą jego żoną została, zapewne między rokiem 1177/1178 a 1185,[7] Predsława Rurykówna, córka Ruryka Rościsławowica, księcia kijowskiego i owruckiego. Małżeństwo to zostało zerwane przez Romana najprawdopodobniej jesienią 1196, choć być może stało się to dopiero zimą 1198/1199.[8] Powód porzucenia żony przez Romana był jak najbardziej polityczny. Ruryk Rościsławowic odebrał Romanowi przyznane mu po 25 lipca 1194 grody: Torczesk, Trepol, Korsuń, Bogusław. Roman zarzucił Rurykowi spiskowanie przeciwko niemu z Wsiewołodem Wielkie Gniazdo, po czym obawiając się interwencji teścia uszedł do Polski, gdzie uczestniczył w bitwie nad Mozgawą, w której został ranny. Być może pewien wpływ na odsunięcie Predsławy miał również fakt braku potomstwa męskiego.[8] Po odprawieniu swojej pierwszej żony, najpóźniej w 1199 Roman ożenił się po raz wtóry z osobą nieznanego pochodzenia, zapewne bizantyńskiego,[9] być może o imieniu Maria.[10]
Potomstwo
Z pierwszej żony, Predsławy:
Z drugiej żony, Marii(?):
- ↑ chociaż nie można wykluczyć, że urodził się już w 1152. Por. D. Dąbrowski, Rodowód Romanowiczów książąt halicko-wołyńskich, Poznań–Wrocław 2002, s. 25, przypis 47.
- ↑ Tak uważa D. Dąbrowski, op.cit., s. 23n., przypis 43.
- ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 25n.
- ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 43.
- ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 27n., przypis 55.
- ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 28, przypis 59. Miejscem spoczynku raczej nie była cerkiew Bogurodzicy w Haliczu.
- ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s.30
- ↑ a b D. Dąbrowski, op.cit., s. 33.
- ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 34-40.
- ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 42.
- ↑ Istnieje bardzo mało prawdopodobna możliwość, że była córką Romana z pierwszego małżeństwa. D. Dąbrowski, op.cit., s. 51-52.
Bibliografia
- Dąbrowski D., Rodowód Romanowiczów książąt halicko-wołyńskich, Poznań–Wrocław 2002, ISBN 83-913563-8-8.