Roman halicki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Życiorys: drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Życiorys: drobne merytoryczne
Linia 5: Linia 5:
Był zapewne drugim w kolejności<ref>Tak uważa D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 23n., przypis 43.</ref> synem [[Władcy Rusi Kijowskiej|wielkiego księcia kijowskiego]] Mścisława Iziasławicza i [[Agnieszka Bolesławówna|Agnieszki]], córki [[władcy Polski|księcia polskiego]] [[Bolesław III Krzywousty|Bolesława Krzywoustego]]. Imię dostał być może na cześć [[Roman Rościsławowic|Romana Rościsławowica]], księcia [[smoleńsk]]iego, który mógł być także jego ojcem chrzestnym.<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 25n.</ref>
Był zapewne drugim w kolejności<ref>Tak uważa D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 23n., przypis 43.</ref> synem [[Władcy Rusi Kijowskiej|wielkiego księcia kijowskiego]] Mścisława Iziasławicza i [[Agnieszka Bolesławówna|Agnieszki]], córki [[władcy Polski|księcia polskiego]] [[Bolesław III Krzywousty|Bolesława Krzywoustego]]. Imię dostał być może na cześć [[Roman Rościsławowic|Romana Rościsławowica]], księcia [[smoleńsk]]iego, który mógł być także jego ojcem chrzestnym.<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 25n.</ref>


Po śmierci swojego brata Światosława Mścisławowicza, dzięki interwencji Kazimierza II Sprawiedliwego, został w [[1183]] roku władcą Brześcia. Walcząc [[Bitwa nad Mozgawą|Bitwie Mozgawskiej]] w 1195 roku po stronie [[Leszek Biały|Leszka Białego]] odniósł ciężkie rany. Przeprowadził serię zwycięskich kampanii przeciwko [[Połowcy|Połowcom]] w latach [[1197]]-[[1198]], [[1201]], [[1204]]. W [[1199]] opanował [[Halicz (miasto)|Halicz]], a brak kontrakcji ze strony [[Węgry|węgierskiej]] spowodowany był być może sojuszem, przypieczętowanym małżeństwem Romana z bizantynką Marią(?).<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 43.</ref> Prowadził aktywną politykę zagraniczną, obiecując [[Władcy Niemiec|królowi Niemiec]] [[Filip Szwabski|Filipowi Szwabskiemu]] pomoc zbrojną przeciwko [[Welfowie|Welfom]]. Pokonany przez wojska [[Książęta krakowscy|księcia krakowskiego]] [[Leszek Biały|Leszka Białego]], poległ w [[bitwa pod Zawichostem|bitwie pod Zawichostem]] [[19 czerwca]] [[1205]]. Pierwotnie pochowany, zapewne [[22 czerwca]], w [[Sandomierz]]u,<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 27n., przypis 55.</ref>. Jego zwłoki zostały wykupione przez Rusinów za wielką cenę srebra, następnie ekshumowane. Spoczęły prawie na pewno w którejś z cerkwi we [[Włodzimierz Wołyński|Włodzimierzu Wołyńskim]], jednak raczej nie w tamtejszej cerkwi katedralnej.<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 28, przypis 59. Miejscem spoczynku raczej nie była cerkiew Bogurodzicy w Haliczu.</ref>
Walcząc [[Bitwa nad Mozgawą|Bitwie Mozgawskiej]] w 1195 roku po stronie [[Leszek Biały|Leszka Białego]] odniósł ciężkie rany.
Przeprowadził serię zwycięskich kampanii przeciwko [[Połowcy|Połowcom]] w latach [[1197]]-[[1198]], [[1201]], [[1204]]. W [[1199]] opanował [[Halicz (miasto)|Halicz]], a brak kontrakcji ze strony [[Węgry|węgierskiej]] spowodowany był być może sojuszem, przypieczętowanym małżeństwem Romana z bizantynką Marią(?).<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 43.</ref> Prowadził aktywną politykę zagraniczną, obiecując [[Władcy Niemiec|królowi Niemiec]] [[Filip Szwabski|Filipowi Szwabskiemu]] pomoc zbrojną przeciwko [[Welfowie|Welfom]]. Pokonany przez wojska [[Książęta krakowscy|księcia krakowskiego]] [[Leszek Biały|Leszka Białego]], poległ w [[bitwa pod Zawichostem|bitwie pod Zawichostem]] [[19 czerwca]] [[1205]]. Pierwotnie pochowany, zapewne [[22 czerwca]], w [[Sandomierz]]u,<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 27n., przypis 55.</ref>. Jego zwłoki zostały wykupione przez Rusinów za wielką cenę srebra, następnie ekshumowane. Spoczęły prawie na pewno w którejś z cerkwi we [[Włodzimierz Wołyński|Włodzimierzu Wołyńskim]], jednak raczej nie w tamtejszej cerkwi katedralnej.<ref>D. Dąbrowski, ''op.cit.'', s. 28, przypis 59. Miejscem spoczynku raczej nie była cerkiew Bogurodzicy w Haliczu.</ref>


== Małżeństwa ==
== Małżeństwa ==

Wersja z 12:47, 15 paź 2010

Roman Halicki przyjmuje nuncjusza papieskiego. Obraz pędzla Nikołaja Newrewa z 1875 r.

Roman Mścisławowic, Roman halicki (ukr. Роман Мстиславич) - (ur. między 1155 a 1162[1], zm. 19 czerwca 1205, okolice Zawichostu) – książę Nowogrodu Wielkiego w latach 1168-1170, książę włodzimiersko-wołyński w latach 1170-1199, od 1199 książę halicko-włodzimierski, od 1203 władca Kijowa, syn Mścisława Iziasławicza z dynastii Rurykowiczów.

Życiorys

Był zapewne drugim w kolejności[2] synem wielkiego księcia kijowskiego Mścisława Iziasławicza i Agnieszki, córki księcia polskiego Bolesława Krzywoustego. Imię dostał być może na cześć Romana Rościsławowica, księcia smoleńskiego, który mógł być także jego ojcem chrzestnym.[3]

Po śmierci swojego brata Światosława Mścisławowicza, dzięki interwencji Kazimierza II Sprawiedliwego, został w 1183 roku władcą Brześcia. Walcząc Bitwie Mozgawskiej w 1195 roku po stronie Leszka Białego odniósł ciężkie rany. Przeprowadził serię zwycięskich kampanii przeciwko Połowcom w latach 1197-1198, 1201, 1204. W 1199 opanował Halicz, a brak kontrakcji ze strony węgierskiej spowodowany był być może sojuszem, przypieczętowanym małżeństwem Romana z bizantynką Marią(?).[4] Prowadził aktywną politykę zagraniczną, obiecując królowi Niemiec Filipowi Szwabskiemu pomoc zbrojną przeciwko Welfom. Pokonany przez wojska księcia krakowskiego Leszka Białego, poległ w bitwie pod Zawichostem 19 czerwca 1205. Pierwotnie pochowany, zapewne 22 czerwca, w Sandomierzu,[5]. Jego zwłoki zostały wykupione przez Rusinów za wielką cenę srebra, następnie ekshumowane. Spoczęły prawie na pewno w którejś z cerkwi we Włodzimierzu Wołyńskim, jednak raczej nie w tamtejszej cerkwi katedralnej.[6]

Małżeństwa

Pierwszą jego żoną została, zapewne między rokiem 1177/1178 a 1185,[7] Predsława Rurykówna, córka Ruryka Rościsławowica, księcia kijowskiego i owruckiego. Małżeństwo to zostało zerwane przez Romana najprawdopodobniej jesienią 1196, choć być może stało się to dopiero zimą 1198/1199.[8] Powód porzucenia żony przez Romana był jak najbardziej polityczny. Ruryk Rościsławowic odebrał Romanowi przyznane mu po 25 lipca 1194 grody: Torczesk, Trepol, Korsuń, Bogusław. Roman zarzucił Rurykowi spiskowanie przeciwko niemu z Wsiewołodem Wielkie Gniazdo, po czym obawiając się interwencji teścia uszedł do Polski, gdzie uczestniczył w bitwie nad Mozgawą, w której został ranny. Być może pewien wpływ na odsunięcie Predsławy miał również fakt braku potomstwa męskiego.[8] Po odprawieniu swojej pierwszej żony, najpóźniej w 1199 Roman ożenił się po raz wtóry z osobą nieznanego pochodzenia, zapewne bizantyńskiego,[9] być może o imieniu Maria.[10]

Potomstwo

Z pierwszej żony, Predsławy:

Z drugiej żony, Marii(?):

  1. chociaż nie można wykluczyć, że urodził się już w 1152. Por. D. Dąbrowski, Rodowód Romanowiczów książąt halicko-wołyńskich, Poznań–Wrocław 2002, s. 25, przypis 47.
  2. Tak uważa D. Dąbrowski, op.cit., s. 23n., przypis 43.
  3. D. Dąbrowski, op.cit., s. 25n.
  4. D. Dąbrowski, op.cit., s. 43.
  5. D. Dąbrowski, op.cit., s. 27n., przypis 55.
  6. D. Dąbrowski, op.cit., s. 28, przypis 59. Miejscem spoczynku raczej nie była cerkiew Bogurodzicy w Haliczu.
  7. D. Dąbrowski, op.cit., s.30
  8. a b D. Dąbrowski, op.cit., s. 33.
  9. D. Dąbrowski, op.cit., s. 34-40.
  10. D. Dąbrowski, op.cit., s. 42.
  11. Istnieje bardzo mało prawdopodobna możliwość, że była córką Romana z pierwszego małżeństwa. D. Dąbrowski, op.cit., s. 51-52.

Bibliografia

  • Dąbrowski D., Rodowód Romanowiczów książąt halicko-wołyńskich, Poznań–Wrocław 2002, ISBN 83-913563-8-8.

Szablon:Władca-Ruś Kijowska