Pałac Brühla w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
ilustracja
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 36: Linia 36:


== Historia ==
== Historia ==
Wybudowany został dla [[Jerzy Ossoliński|Jerzego Ossolińskiego]] w latach [[1639]]-[[1642]]. Był to wtedy budynek piętrowy, na planie czworokąta, z dwiema wieżyczkami w rogach budynku od strony ogrodu. W latach [[1681]]-[[1697]] nastąpiła przebudowa według projektu [[Tylman z Gameren|Tylmana z Gameren]]. Od frontu dobudowano wtedy dwa dwupiętrowe [[alkierz]]e ze stożkowymi dachami i wnękami na zdobiące je rzeźby królów. Od strony ogrodu dobudowano dwa dwupiętrowe [[pawilon]]y.
Wybudowany został dla [[Jerzy Ossoliński|Jerzego Ossolińskiego]] w latach [[1639]]-[[1642]]. Był to wtedy budynek piętrowy, na planie czworokąta, z dwiema wieżyczkami w rogach budynku od strony ogrodu.
Na polecenie marszałka wielkiego koronnego Józefa Karola Lubomirskiego w latach [[1681]]-[[1696]] nastąpiła przebudowa według projektu [[Tylman z Gameren|Tylmana z Gameren]]. Od frontu dobudowano wtedy dwa dwupiętrowe [[alkierz]]e ze stożkowymi dachami i wnękami na zdobiące je rzeźby królów. Od strony ogrodu dobudowano dwa trójkondygnacyjne, siedmioosiowe [[pawilon]]y.


W [[1750]] pałac został zakupiony przez [[Henryk Brühl|Henryka Brühla]], pierwszego ministra króla [[August III|Augusta III]]. Dla niego w latach [[1754]]-[[1759]] przeprowadzono kolejną przebudowę. Autorami projektu byli dwaj architekci: [[Joachim Daniel Jauch]] i [[Johann Friedrich Knöbel]]. Nastąpiły wtedy duże zmiany w wyglądzie budynku. Jego środkową część podwyższono do wysokości dwóch pięter i przykryto [[dach mansardowy|mansardowym dachem]]. Nad wejściem dobudowano balkon. W miejsce wnęk z rzeźbami w alkierzach wstawiono okna. Po obu stronach dziedzińca wybudowano dwupiętrowe oficyny. Od strony placu Saskiego pojawiła się okazała brama, natomiast od strony ogrodu budynek ozdobiono kolumnadą.
W [[1750]] pałac został zakupiony przez [[Henryk Brühl|Henryka Brühla]], pierwszego ministra króla [[August III|Augusta III]]. Dla niego w latach [[1754]]-[[1759]] przeprowadzono kolejną przebudowę. Autorami projektu byli dwaj architekci: [[Joachim Daniel Jauch]] i [[Johann Friedrich Knöbel]]. Nastąpiły wtedy duże zmiany w wyglądzie budynku. Jego środkową część podwyższono do wysokości dwóch pięter i przykryto [[dach mansardowy|mansardowym dachem]]. Nad wejściem dobudowano balkon. W miejsce wnęk z rzeźbami w alkierzach wstawiono okna. Po obu stronach dziedzińca wybudowano dwupiętrowe oficyny. Od strony placu Saskiego pojawiła się okazała brama, natomiast od strony ogrodu budynek ozdobiono kolumnadą.
Linia 45: Linia 47:
[[Plik:Warszawa-fundamenty pałacu Bruhla.jpg|thumb|242px|Odsłonięte [[fundament]]y oficyn pałacu (stan w październiku 2007)]]
[[Plik:Warszawa-fundamenty pałacu Bruhla.jpg|thumb|242px|Odsłonięte [[fundament]]y oficyn pałacu (stan w październiku 2007)]]


W latach [[1787]]-[[1788]] odbył się remont generalny. Pracami kierował [[Dominik Merlini]], projektant [[Łazienki Królewskie w Warszawie|Łazienek]]. Mieściły się tu później [[ambasada|ambasady]]: [[Ambasada Rosji w Polsce|Rosji]] i [[Ambasada Francji w Polsce|Francji]], a także rezydencja wielkiego księcia rosyjskiego [[Konstanty Pawłowicz|Konstantego Pawłowicza]].
W latach [[1787]]-[[1788]] odbył się remont generalny. Pracami kierował [[Dominik Merlini]], projektant [[Łazienki Królewskie w Warszawie|Łazienek]]. Wtedy też zbudowano nową salę balową w skrzydle północnym od ogrodu. Mieściły się tu później [[ambasada|ambasady]]: [[Ambasada Rosji w Polsce|Rosji]] i [[Ambasada Francji w Polsce|Francji]], a także rezydencja wielkiego księcia rosyjskiego [[Konstanty Pawłowicz|Konstantego Pawłowicza]].


W 1882 przeprowadzono kolejną przebudowę, która miała na celu przystosowanie budynku dla usług [[Centralne Biuro Telegraficzne|Centralnego Biura Telegraficznego]]. Powstało wtedy dodatkowe wejście od ul. Kotzebue (obecnie Fredry). Autorem projektu przebudowy pałacu był [[Karol Kozłowski (architekt)|Karol Kozłowski]]<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 379 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>.
W 1882 przeprowadzono kolejną przebudowę, która miała na celu przystosowanie budynku dla usług [[Centralne Biuro Telegraficzne|Centralnego Biura Telegraficznego]]. Powstało wtedy dodatkowe wejście od ul. Kotzebue (obecnie Fredry). Autorem projektu przebudowy pałacu był [[Karol Kozłowski (architekt)|Karol Kozłowski]]<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 379 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>.

Wersja z 15:13, 28 mar 2014

Pałac Brühla
(nieistniejący)
Ilustracja
Elewacja w 2 poł. XVIII wieku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

plac marsz. J. Piłsudskiego

Styl architektoniczny

rokoko

Architekt

Tylman z Gameren - przebudowa w XVII wieku, Joachim Daniel Jauch i Johann Friedrich Knöbel - przebudowa w XVIII wieku, Bohdan Pniewski - przebudowa w 1932

Rozpoczęcie budowy

1639

Ukończenie budowy

1642

Ważniejsze przebudowy

1681-1697, 1754-1759, 1932

Zniszczono

1944

Pierwszy właściciel

Jerzy Ossoliński

Kolejni właściciele

Henryk Brühl, Alojzy Fryderyk Brühl, skarb państwa

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Pałac Brühla – nieistniejący rokokowy pałac, który znajdował się w Warszawie, przy obecnym placu marsz. J. Piłsudskiego. Był uważany za jeden z najpiękniejszych warszawskich pałaców. W 1944 został wysadzony razem z Pałacem Saskim przez wycofujących się Niemców.

Historia

Wybudowany został dla Jerzego Ossolińskiego w latach 1639-1642. Był to wtedy budynek piętrowy, na planie czworokąta, z dwiema wieżyczkami w rogach budynku od strony ogrodu.

Na polecenie marszałka wielkiego koronnego Józefa Karola Lubomirskiego w latach 1681-1696 nastąpiła przebudowa według projektu Tylmana z Gameren. Od frontu dobudowano wtedy dwa dwupiętrowe alkierze ze stożkowymi dachami i wnękami na zdobiące je rzeźby królów. Od strony ogrodu dobudowano dwa trójkondygnacyjne, siedmioosiowe pawilony.

W 1750 pałac został zakupiony przez Henryka Brühla, pierwszego ministra króla Augusta III. Dla niego w latach 1754-1759 przeprowadzono kolejną przebudowę. Autorami projektu byli dwaj architekci: Joachim Daniel Jauch i Johann Friedrich Knöbel. Nastąpiły wtedy duże zmiany w wyglądzie budynku. Jego środkową część podwyższono do wysokości dwóch pięter i przykryto mansardowym dachem. Nad wejściem dobudowano balkon. W miejsce wnęk z rzeźbami w alkierzach wstawiono okna. Po obu stronach dziedzińca wybudowano dwupiętrowe oficyny. Od strony placu Saskiego pojawiła się okazała brama, natomiast od strony ogrodu budynek ozdobiono kolumnadą.

29 maja 1787 Rada Nieustająca przyjęła bezprecedensową w historii stosunków międzynarodowych uchwałę o zakupie z funduszy państwa Pałacu Brühla jako siedziby dla ambasady Rosji za sumę 1 miliona złotych. Pieniądze te, pochodzące z nadwyżek budżetu, miały być przeznaczone na wyposażenie polskiej armii. Była to jeszcze jedna próba upokorzenia Polaków i uniemożliwienia odbudowy zrujnowanego polskiego budżetu.

Pałac Brühla, 1939
Pałac Brühla w październiku 1939
Odsłonięte fundamenty oficyn pałacu (stan w październiku 2007)

W latach 1787-1788 odbył się remont generalny. Pracami kierował Dominik Merlini, projektant Łazienek. Wtedy też zbudowano nową salę balową w skrzydle północnym od ogrodu. Mieściły się tu później ambasady: Rosji i Francji, a także rezydencja wielkiego księcia rosyjskiego Konstantego Pawłowicza.

W 1882 przeprowadzono kolejną przebudowę, która miała na celu przystosowanie budynku dla usług Centralnego Biura Telegraficznego. Powstało wtedy dodatkowe wejście od ul. Kotzebue (obecnie Fredry). Autorem projektu przebudowy pałacu był Karol Kozłowski[1].

Przed 1932 wykonano rekonstrukcję elewacji z czasów Tylmana, ale z wysokością i dachami z projektów Jaucha i Knöbla. Natomiast od strony ul. Fredry powstało nowe, modernistyczne skrzydło budynku. Projekt tej przebudowy wykonał Bohdan Pniewski na potrzeby Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

W latach 1939–1944 w pałacu mieściła się siedziba gubernatora dystryktu warszawskiego Ludwiga Fischera[2].

Do 2008 w miejscu wysadzonego w 1944 pałacu znajdował się pomnik Stefana Starzyńskiego. Pomnik miał cokół zrobiony z fragmentu Pałacu Brühla. Planowana była odbudowa pałacu wraz z całą zachodnią pierzeją placu Piłsudskiego, jednak ze względów finansowych odbudowa ta została wstrzymana, a odkopane fundamenty zasypane.

Otoczenie

Zobacz też

  1. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 379. ISBN 83-01-08836-2.
  2. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 638. ISBN 83-01-08836-2.

Linki zewnętrzne