Cerkiew Świętego Michała Archanioła w Synkowiczach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
źródła/przypisy
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 72: Linia 72:
'''Cerkiew św. Michała Archanioła w Synkowiczach''' – [[prawosławie|prawosławna]] [[cerkiew (budynek)|cerkiew]] obronna w [[Synkowicze|Synkowiczach]], najstarsza tego typu budowla na [[Białoruś|Białorusi]].
'''Cerkiew św. Michała Archanioła w Synkowiczach''' – [[prawosławie|prawosławna]] [[cerkiew (budynek)|cerkiew]] obronna w [[Synkowicze|Synkowiczach]], najstarsza tego typu budowla na [[Białoruś|Białorusi]].


Na temat okoliczności powstania obiektu funkcjonuje kilka legend. Według jednej z nich cerkiew powstała w końcu XIV w. po przebudowie pruskiego zamku, lub też że świątynię ufundował wielki książę [[Witold Kiejstutowicz|Witold]]. Większość historyków architektury przychyla się jednak do tezy, cerkiew powstała z fundacji [[Konstanty Wasyl Ostrogski|Konstantego Wasyla Ostrogskiego]]. W momencie budowy była to świątynia prawosławna, następnie, po [[unia brzeska|unii brzeskiej]], przejęła ją [[parafia]] unicka<ref name="tyszka">S. Tyszka, ''Cerkiew obronna w Synkowiczach'', "Inżynier Budownictwa", 11 II 2011</ref>. W latach 1880-1881 cerkiew, będąca ponownie w rękach prawosławnych, została gruntownie przebudowana. Rozebrano wówczas [[kopuła (architektura)|kopułę]] usytuowaną pierwotnie w centralnym punkcie cerkiewnej nawy, wzniesiono kruchtę, [[Apsyda (architektura)|absydę]] zwieńczono kopułą, zaś w 1891 przed budynkiem ustawiono dzwonnicę<ref name="tyszka"/>.
Na temat okoliczności powstania obiektu funkcjonuje kilka legend. Według jednej z nich świątynię ufundował wielki książę [[Witold Kiejstutowicz|Witold]]. Większość historyków architektury przychyla się jednak do tezy, że cerkiew powstała z fundacji [[Konstanty Wasyl Ostrogski|Konstantego Wasyla Ostrogskiego]]. W momencie budowy była to świątynia prawosławna, następnie, po [[unia brzeska|unii brzeskiej]], przejęła ją [[parafia]] unicka<ref name="tyszka">S. Tyszka, ''Cerkiew obronna w Synkowiczach'', "Inżynier Budownictwa", 11 II 2011</ref>. W latach 1880-1881 cerkiew, będąca ponownie w rękach prawosławnych, została gruntownie przebudowana. Rozebrano wówczas [[kopuła (architektura)|kopułę]] usytuowaną pierwotnie w centralnym punkcie cerkiewnej nawy, wzniesiono kruchtę, [[Apsyda (architektura)|absydę]] zwieńczono kopułą, zaś w 1891 przed budynkiem ustawiono dzwonnicę<ref name="tyszka"/>.


W II Rzeczypospolitej cerkiew została [[akcja rewindykacji cerkwi prawosławnych w II Rzeczypospolitej|zrewindykowana]] na rzecz [[Kościół łaciński|Kościoła katolickiego]]. Po zainicjowaniu kampanii [[Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-słowiańskiego|neounijnej]] w budynku powstała parafia tego wyznania, prowadzona przez [[jezuici|jezuitów]]. Następnie przekształcono ją w parafię łacińską. W 1945, po włączeniu ziem białoruskich do ZSRR, cerkiew zarekwirowano Kościołowi i zaadaptowano na magazyn. W 1990 zwrócono ją parafii prawosławnej<ref name="tyszka"/>. Od 2007 prowadzony jest remont obiektu<ref name="tyszka"/>.
W II Rzeczypospolitej cerkiew została [[akcja rewindykacji cerkwi prawosławnych w II Rzeczypospolitej|zrewindykowana]] na rzecz [[Kościół łaciński|Kościoła katolickiego]]. Po zainicjowaniu kampanii [[Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-słowiańskiego|neounijnej]] w budynku powstała parafia tego wyznania, prowadzona przez [[jezuici|jezuitów]]. Następnie przekształcono ją w parafię łacińską. W 1945, po włączeniu ziem białoruskich do ZSRR, cerkiew zarekwirowano Kościołowi i zaadaptowano na magazyn. W 1990 zwrócono ją parafii prawosławnej<ref name="tyszka"/>. Od 2007 prowadzony jest remont obiektu<ref name="tyszka"/>.

Wersja z 16:29, 9 kwi 2014

Cerkiew św. Michała Archanioła
cerkiew pariafialna
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Synkowicze

Adres

{{{adres}}}

Wyznanie

prawosławie

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

eparchia

grodzieńska i wołkowyska

Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Cerkiew św. Michała Archanioła w Synkowiczachprawosławna cerkiew obronna w Synkowiczach, najstarsza tego typu budowla na Białorusi.

Na temat okoliczności powstania obiektu funkcjonuje kilka legend. Według jednej z nich świątynię ufundował wielki książę Witold. Większość historyków architektury przychyla się jednak do tezy, że cerkiew powstała z fundacji Konstantego Wasyla Ostrogskiego. W momencie budowy była to świątynia prawosławna, następnie, po unii brzeskiej, przejęła ją parafia unicka[1]. W latach 1880-1881 cerkiew, będąca ponownie w rękach prawosławnych, została gruntownie przebudowana. Rozebrano wówczas kopułę usytuowaną pierwotnie w centralnym punkcie cerkiewnej nawy, wzniesiono kruchtę, absydę zwieńczono kopułą, zaś w 1891 przed budynkiem ustawiono dzwonnicę[1].

W II Rzeczypospolitej cerkiew została zrewindykowana na rzecz Kościoła katolickiego. Po zainicjowaniu kampanii neounijnej w budynku powstała parafia tego wyznania, prowadzona przez jezuitów. Następnie przekształcono ją w parafię łacińską. W 1945, po włączeniu ziem białoruskich do ZSRR, cerkiew zarekwirowano Kościołowi i zaadaptowano na magazyn. W 1990 zwrócono ją parafii prawosławnej[1]. Od 2007 prowadzony jest remont obiektu[1].

Cerkiew wzniesiona została w stylu gotyckim z elementami nawiązującymi do architektury bizantyńskiej. Jest zbudowana na planie czworoboku z trzema absydami. Wnętrze świątyni jest halowe, kryte sklepieniem krzyżowym. W czterech narożach budynku wzniesiono wieże obronne – dwie cylindryczne i dwie ośmioboczne, ściany cerkwi mają półtora metra grubości. Elewację zwieńczono trójkątnym szczytem[1].

Historycy architektury wskazują na podobieństwa między cerkwią w Synkowiczach a podobnymi budowlami obronnymi w Wilnie, w monasterze w Supraślu[1] oraz w Murowance (Małomożejkowie)[2].

  1. a b c d e f S. Tyszka, Cerkiew obronna w Synkowiczach, "Inżynier Budownictwa", 11 II 2011
  2. Mironowicz A.: Podlaskie ośrodki i organizacje prawosławne w XVI i XVII wieku. Dział Wydawnictw Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, 1991, s. 89-94.