Mokrsko Dolne: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m korekta opisu
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: Merytoryczne na podstawie Katalogu Świechowskiego
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 55: Linia 55:


== Zabytki ==
== Zabytki ==
* '''Kościół pw. Wniebowzięcia NMP''' z połowy XIII w. z zachowanym kamiennym [[sztuka romańska|romańskim]] [[prezbiterium]] i fragmentami średniowiecznych fresków, oraz trzema monoforiami. Pierwsze wzmianki o parafii i kościele pochodzą z 1326 r., wiadomo jednak, że parafia powstała wcześniej. Pierwszy kościół wzniesiono około połowy XIII w., dzisiaj jest częścią obecnej świątyni – stanowi obecne [[prezbiterium]] i „schowek” za głównym ołtarzem. Kościół rozbudowywano i przebudowywano w XVII ([[nawa]] [[barok]]owa), XVIII i pierwszej połowie XIX wieku. Główny ołtarz w stylu późnobarokowym, z pierwszej połowy XVIII wieku. Ołtarze boczne w stylu [[rokoko]]wym, a w kaplicy [[krucyfiks]] [[gotyk|gotycki]] z początku XV w. Obok kościoła znajduje się drewniana [[dzwonnica]] z XIX w. Kościół otoczony jest ogrodzeniem z kapliczką, wybudowanym w XIX w. Kościół jest wpisany do [[rejestr zabytków|rejestru zabytków nieruchomych]] (nr rej.: A.154 z 11.02.1967){{r|zabytek}}.
* '''Kościół pw. Wniebowzięcia NMP''' z 1. ćwierci XIII w. z zachowanym kamiennym [[sztuka romańska|romańskim]] [[prezbiterium]] i fragmentami średniowiecznych fresków, oraz trzema monoforiami. Pierwsze wzmianki o parafii i kościele pochodzą z 1326 r., wiadomo jednak, że parafia powstała wcześniej. Pierwszy kościół wzniesiono w 1. połowie XIII w., dzisiaj jest częścią obecnej świątyni – stanowi obecne [[prezbiterium]] i „schowek” za głównym ołtarzem. Kościół rozbudowywano i przebudowywano w XVII ([[nawa]] [[barok]]owa). Wtedy wyburzono romańską ścianę zachodnią i dobudowano obecną nawę i zakrystię. Pierwotna nawa pełni od tego czasu rolę prezbiterium. Z fazy romańskiej zachował się portal północny i uszkodzony tympanon wmurowany nad późniejszym portalem do zakrystii. Kolejna przebudowa w XVIII i pierwszej połowie XIX wieku. Główny ołtarz w stylu późnobarokowym, z pierwszej połowy XVIII wieku. Ołtarze boczne w stylu [[rokoko]]wym, a w kaplicy [[krucyfiks]] [[gotyk|gotycki]] z początku XV w. Obok kościoła znajduje się drewniana [[dzwonnica]] z XIX w. Kościół otoczony jest ogrodzeniem z kapliczką, wybudowanym w XIX w. Kościół jest wpisany do [[rejestr zabytków|rejestru zabytków nieruchomych]] (nr rej.: A.154 z 11.02.1967){{r|zabytek}}.
* '''Zespół dworski''' – dwór z przełomu XIX i XX w. otoczony parkiem z II połowy XIX w. (nr rej.: A.156 z 18.06.1977){{r|zabytek}}.
* '''Zespół dworski''' – dwór z przełomu XIX i XX w. otoczony parkiem z II połowy XIX w. (nr rej.: A.156 z 18.06.1977){{r|zabytek}}.
* '''Dworska Górka''', [[średniowiecze|średniowieczne]] [[grodzisko (archeologia)|grodzisko]] z XIV w. Usytuowane na skraju [[parów|parowu]], 150 m na wschód od kościoła.
* '''Dworska Górka''', [[średniowiecze|średniowieczne]] [[grodzisko (archeologia)|grodzisko]] z XIV w. Usytuowane na skraju [[parów|parowu]], 150 m na wschód od kościoła.

Wersja z 21:02, 20 lip 2019

Mokrsko Dolne
{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{alt zdjęcia}}}
Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP
Państwo świętokrzyskie
Powiat

jędrzejowski

Gmina

Sobków

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-305[1]

Tablice rejestracyjne

TJE

SIMC

0270449

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: świętokrzyskie
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

Mokrsko Dolnewieś sołecka[2] w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Sobków[3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Mokrsko Dolne[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0270490 Bugaj przysiółek
0270455 Kolonie część wsi
0270461 Łazek część wsi
0270478 Pod Kościołem część wsi
0270484 Stok część wsi

Historia

Miejscowy kościół istniał jako kaplica już w 1363 r. Do 1836 r. był kościołem filialnym parafii w Mnichowie. W XV w. dziedzicem Mokrska był Dziewisz herbu Koźlerogi, proboszcz skalbmierski i kanonik krakowski. W 1428 r. uposażył on ołtarz Matki Boskiej w kaplicy św. Tomasza w wawelskiej katedrze.

W 1827 r. Mokrsko Dolne miało 29 domów i 359 mieszkańców.

W 1936 w Mokrsku Dolnym urodził się Kazimierz Braun – polski aktor i reżyser teatralny, teatrolog, krytyk teatralny, pisarz i tłumacz. Ojciec Grzegorza Brauna.

Zabytki

  • Kościół pw. Wniebowzięcia NMP z 1. ćwierci XIII w. z zachowanym kamiennym romańskim prezbiterium i fragmentami średniowiecznych fresków, oraz trzema monoforiami. Pierwsze wzmianki o parafii i kościele pochodzą z 1326 r., wiadomo jednak, że parafia powstała wcześniej. Pierwszy kościół wzniesiono w 1. połowie XIII w., dzisiaj jest częścią obecnej świątyni – stanowi obecne prezbiterium i „schowek” za głównym ołtarzem. Kościół rozbudowywano i przebudowywano w XVII (nawa barokowa). Wtedy wyburzono romańską ścianę zachodnią i dobudowano obecną nawę i zakrystię. Pierwotna nawa pełni od tego czasu rolę prezbiterium. Z fazy romańskiej zachował się portal północny i uszkodzony tympanon wmurowany nad późniejszym portalem do zakrystii. Kolejna przebudowa w XVIII i pierwszej połowie XIX wieku. Główny ołtarz w stylu późnobarokowym, z pierwszej połowy XVIII wieku. Ołtarze boczne w stylu rokokowym, a w kaplicy krucyfiks gotycki z początku XV w. Obok kościoła znajduje się drewniana dzwonnica z XIX w. Kościół otoczony jest ogrodzeniem z kapliczką, wybudowanym w XIX w. Kościół jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.154 z 11.02.1967)[6].
  • Zespół dworski – dwór z przełomu XIX i XX w. otoczony parkiem z II połowy XIX w. (nr rej.: A.156 z 18.06.1977)[6].
  • Dworska Górka, średniowieczne grodzisko z XIV w. Usytuowane na skraju parowu, 150 m na wschód od kościoła.
  • Cmentarz parafialny z pocz. XIX w. (nr rej.: A.155 z 27.05.1993)[6].
  • Kaplica grobowa Chelińskich z 1865 r. (nr rej.: A.155 z 27.05.1993)[6]. Jest użytkowana obecnie jako kaplica cmentarna.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. s. według wyboru. [dostęp 2014–03–09].
  2. Jednostki organizacyjne gminy Sobków. Urząd Gminy Sobków. [dostęp 26.03.2015].
  3. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-03-10].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014–03–09]. 
  5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].
  6. a b c d Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 11 [dostęp 2015-10-20].

Bibliografia

  • Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880, Tom VI, s. 634