Stołowicze: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: infobox, drobne merytoryczne
Linia 30: Linia 30:


== Historia ==
== Historia ==
Jedna z najstarszych wsi rejonu baranowickiego, znana z XV w. W 1657 roku Radziwiłłowie przy kościele zbudowali szpital. Koło miejscowości 23 września 1771 rozegrała się [[bitwa pod Stołowiczami]], podczas której [[Konfederacja barska|konfederaci barscy]] pod dowództwem hetmana wielkiego litewskiego [[Michał Kazimierz Ogiński|Michała Kazimierza Ogińskiego]] zostali pokonani przez oddział rosyjski Suworowa. W 1886 roku po śmierci ostatniego [[Kleck|ordynata kleckiego]] Leona Radziwiłła, Stołowicze zostały włączone do ordynacji nieświeskiej. Miejscowość była miejscem zaciętych działań zbrojnych [[81 Pułk Strzelców Grodzieńskich|81 Pułku Strzelców Grodzieńskich]] w okresie [[wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]].
Jedna z najstarszych wsi rejonu baranowickiego, znana z XV w. W roku 1596 miasteczko stało się własnością księcia [[Mikołaj Krzysztof Radziwiłł Sierotka|Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotki]], którego syn [[Zygmunt Karol Radziwiłł]] został Kawalerem Maltańskim i od 1616 roku stał na czele komandorii założonej w Stołowiczach. W 1657 roku Radziwiłłowie przy kościele zbudowali szpital. Koło miejscowości 23 września 1771 rozegrała się [[bitwa pod Stołowiczami]], podczas której [[Konfederacja barska|konfederaci barscy]] pod dowództwem hetmana wielkiego litewskiego [[Michał Kazimierz Ogiński|Michała Kazimierza Ogińskiego]] zostali pokonani przez oddział rosyjski Suworowa. Wydarzenie to upamiętnia kamień przy świątyni. Miejscowość była miejscem zaciętych działań zbrojnych [[81 Pułk Strzelców Grodzieńskich|81 Pułku Strzelców Grodzieńskich]] w okresie [[wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]].


Do 1939 w [[Województwo nowogródzkie (II Rzeczpospolita)|województwie nowogródzkim]] w granicach [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]], siedziba wiejskiej [[gmina Stołowicze|gminy Stołowicze]]. Od września 1939 roku pod okupacją ZSRR, a w latach 1941-1943 pod okupacją III Rzeszy niemieckiej.
Do 1939 w [[Województwo nowogródzkie (II Rzeczpospolita)|województwie nowogródzkim]] w granicach [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]], siedziba wiejskiej [[gmina Stołowicze|gminy Stołowicze]]. Od września 1939 roku pod okupacją ZSRR, a w latach 1941-1943 pod okupacją III Rzeszy niemieckiej.
[[Plik:Catholic_church_of_the_Sacred_Heart_of_Jesus_in_Stałavičy.jpg|alt=|lewo|mały|Kościół katolicki z 1911 r.|218x218px]]
[[Plik:Catholic_church_of_the_Sacred_Heart_of_Jesus_in_Stałavičy.jpg|alt=|lewo|mały|Kościół katolicki z 1911 r.|227x227px]]


== Zabytki ==
== Zabytki ==


* Pierwszy kościół katolicki w Stołowiczach ufundował w latach 1637-1639 [[podczaszy wielki litewski]] [[Zygmunt Karol Radziwiłł]] dla miejscowej komandorii [[Zakon Maltański|Zakonu Maltańskiego]]. W 1639 roku powstała Kaplicą Loretańska mieszcząca słynącą cudami figurę Matki Boskiej. W XVIII w. na jego miejscu powstał nowy kościół pw. św. Jana Chrzciciela w stylu [[Barok wileński|baroku wileńskiego]]. Dolną część zaprojektował Józef III Fontana, ale po 1743 roku kościół dokończył [[Jan Krzysztof Glaubitz]], który zaprojektował też ołtarz główny<ref>[[Mariusz Karpowicz]], ''Wileńska odmiana architektury XVIII wieku'', Wydawnictwo: Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2012, ISBN 978-83-63580-10-0</ref>. W 1817 rosyjscy zaborcy zabronili działalności Zakonu Maltańskiego. W 1868 w wyniku represji [[Powstanie styczniowe|po Powstaniu styczniowym]] kościół katolicki zamieniono na cerkiew prawosławną, a parafię zlikwidowano. Obecnie jest to prawosławna cerkiew Zaśnięcia NMP.
* Pierwszy kościół katolicki w Stołowiczach ufundował w latach 1637-1639 [[podczaszy wielki litewski]] [[Zygmunt Karol Radziwiłł]] dla miejscowej komandorii [[Zakon Maltański|Zakonu Maltańskiego]]. W 1639 roku powstała Kaplica Loretańska mieszcząca słynącą cudami figurę Matki Boskiej. W XVIII w. na jego miejscu powstał nowy kościół pw. św. Jana Chrzciciela w stylu [[Barok wileński|baroku wileńskiego]]. Od 1740 rozpoczęto budować nowy kościół wg projektu Józefa III Fontany, ale po tym gdy zbudowano dolną część, w 1743 roku budowę objął [[Jan Krzysztof Glaubitz]], który zaprojektował pozostałą część kościoła oraz ołtarz główny<ref>[[Mariusz Karpowicz]], ''Wileńska odmiana architektury XVIII wieku'', Wydawnictwo: Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2012, ISBN 978-83-63580-10-0</ref>. W 1817 rosyjscy zaborcy zabronili działalności Zakonu Maltańskiego. W 1868 w wyniku represji [[Powstanie styczniowe|po Powstaniu styczniowym]] kościół katolicki zamieniono na cerkiew prawosławną, a parafię zlikwidowano. Obecnie jest to prawosławna cerkiew Zaśnięcia NMP.
*Kościół katolicki pw. Serca Pana Jezusa z lat 1907-1911 roku w stylu neogotyckim
*Kościół katolicki pw. Serca Pana Jezusa z lat 1907-1911 roku w stylu neogotyckim
*Cmentarz katolicki


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==

Wersja z 16:39, 8 sty 2020

Stołowicze
Сталовічы
Ilustracja
Cerkiew Zaśnięcia NMP (dawny kościół katolicki)
Państwo

 Białoruś

Obwód

brzeski

Rejon

baranowicki

Wysokość

192 m n.p.m.

Populacja 
• liczba ludności


ok. 600

Kod pocztowy

225313

Położenie na mapie obwodu brzeskiego
Mapa konturowa obwodu brzeskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Stołowicze”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Stołowicze”
Ziemia53°12′53″N 26°02′12″E/53,214722 26,036667

Stołowicze, Stwołowicze (biał. Сталовічы) – wieś na Białorusi, w rejonie baranowickim, obwodu brzeskiego, centrum administracyjne stołowieckiej rady wiejskiej.

Miasto magnackie położona była w końcu XVIII wieku w powiecie nowogródzkim województwa nowogródzkiego[1].

Dzisiaj w Stołowiczach zamieszkuje ok. 600 mieszkańców. We wsi znajduje się rzymskokatolicka parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Stołowiczach, oddział pocztowy, oddział „BiełarusBanku”, przedszkole, dom kultury, biblioteka, stołówka oraz kilka sklepów. Do 1953 w Stołowiczach istniała szkoła podstawowa, którą później przeniesiono do miejscowości Kastrycznicki, 1,5 km od Stołowicz.

Historia

Jedna z najstarszych wsi rejonu baranowickiego, znana z XV w. W roku 1596 miasteczko stało się własnością księcia Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotki, którego syn Zygmunt Karol Radziwiłł został Kawalerem Maltańskim i od 1616 roku stał na czele komandorii założonej w Stołowiczach. W 1657 roku Radziwiłłowie przy kościele zbudowali szpital. Koło miejscowości 23 września 1771 rozegrała się bitwa pod Stołowiczami, podczas której konfederaci barscy pod dowództwem hetmana wielkiego litewskiego Michała Kazimierza Ogińskiego zostali pokonani przez oddział rosyjski Suworowa. Wydarzenie to upamiętnia kamień przy świątyni. Miejscowość była miejscem zaciętych działań zbrojnych 81 Pułku Strzelców Grodzieńskich w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Do 1939 w województwie nowogródzkim w granicach II Rzeczypospolitej, siedziba wiejskiej gminy Stołowicze. Od września 1939 roku pod okupacją ZSRR, a w latach 1941-1943 pod okupacją III Rzeszy niemieckiej.

Kościół katolicki z 1911 r.

Zabytki

  • Pierwszy kościół katolicki w Stołowiczach ufundował w latach 1637-1639 podczaszy wielki litewski Zygmunt Karol Radziwiłł dla miejscowej komandorii Zakonu Maltańskiego. W 1639 roku powstała Kaplica Loretańska mieszcząca słynącą cudami figurę Matki Boskiej. W XVIII w. na jego miejscu powstał nowy kościół pw. św. Jana Chrzciciela w stylu baroku wileńskiego. Od 1740 rozpoczęto budować nowy kościół wg projektu Józefa III Fontany, ale po tym gdy zbudowano dolną część, w 1743 roku budowę objął Jan Krzysztof Glaubitz, który zaprojektował pozostałą część kościoła oraz ołtarz główny[2]. W 1817 rosyjscy zaborcy zabronili działalności Zakonu Maltańskiego. W 1868 w wyniku represji po Powstaniu styczniowym kościół katolicki zamieniono na cerkiew prawosławną, a parafię zlikwidowano. Obecnie jest to prawosławna cerkiew Zaśnięcia NMP.
  • Kościół katolicki pw. Serca Pana Jezusa z lat 1907-1911 roku w stylu neogotyckim
  • Cmentarz katolicki

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 99.
  2. Mariusz Karpowicz, Wileńska odmiana architektury XVIII wieku, Wydawnictwo: Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2012, ISBN 978-83-63580-10-0