Stefan Gumbrycht

Stefan Gumbrycht
Rossowski
	plutonowy
Data i miejsce urodzenia	6 sierpnia 1893 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	4 września 1979 ; Szczecin
	Przebieg służby
Lata służby	1914–1921
Siły zbrojne	Błękitna Armia; Wojsko Polskie II RP
Formacja	I Korpus Polski; Polska Organizacja Wojskowa
Jednostki	1 dywizjon artylerii konnej (I KP); 1 dywizjon artylerii polowej (4 DS); 1 pułk artylerii polowej (1 DLit.-Biał.); Państwowy Korpus Bezpieczeństwa
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa; (powstanie warszawskie)
	Odznaczenia

Stefan Józef Gumbrycht^[a] (ur. 6 sierpnia 1893^[b] w Warszawie, zm. 4 września 1979 w Szczecinie) – plutonowy pospolitego ruszenia Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się jako syn Aleksandra, urzędnika, i Wincentyny z domu Heiman. Po ukończeniu sześciu klas Szkoły Handlowej podjął pracę w biurze jednej z polskich firm w Petersburgu. Pod koniec roku 1917 wstąpił do I Korpusu Polskiego w Rosji, w którym otrzymał przydział do dywizjonu artylerii konnej. Po rozwiązaniu I Korpusu działał w kijowskich i odeskich strukturach Polskiej Organizacji Wojskowej. Na Kubaniu zgłosił się do szeregów 4 Dywizji Strzelców i skierowany został do 1 dywizjonu artylerii polowej^[1].

W czasie wojny polsko-bolszewickiej służył, w randze plutonowego, w 3 baterii 1 pułku artylerii polowej, wchodzącego w skład 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. Wyróżnił się w dniu 2 czerwca 1920 r. podczas starć w rejonie wsi Krasnoje i Dźwinosa. Wówczas to jako konny zwiadowca dostarczył, pod silnym ogniem wroga, ważny meldunek - przyczyniając się do zadania dużych strat radzieckiemu 502 pułkowi piechoty. Za ten czyn odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari^[1]. Nadanie to potwierdzono dekretem Wodza Naczelnego marszałka Józefa Piłsudskiego L. 2694 z dnia 15 marca 1921 roku (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z dnia 26 marca 1921 roku)^[2]^[c].

Przeniesiony do rezerwy z dniem 17 października 1921 roku. Pracował kolejno w łódzkiej spółdzielni „Brygada”, Banku Handlowo-Przemysłowym i biurze komorniczym.

W okresie okupacji mieszkał w Warszawie. Jako plutonowy Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa wziął udział w powstaniu warszawskim. Zmarł w roku 1979 w Szczecinie i spoczywa na tamtejszym cmentarzu Centralnym (kwatera: 48C, rząd: 13, grób: 11). Jego żoną była Sabina Wojdała, z którą miał córkę Jadwigę i syna Aleksandra^[1].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 1240^[3]
Medal Niepodległości – 13 września 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[4]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ We wcześniejszych dokumentach występuje pod nazwiskiem Rossowski, które było jego pseudonimem.
↑ Taki rok urodzenia Stefana Gumbrychta widnieje w kartotece personalno-odznaczeniowej udostępnionej na stronach Wojskowego Biura Historycznego - w dokumentach dotyczących nadania Medalu Niepodległości (rok ten został wpisany w miejsce uprzednio widniejącego w kartotece roku 1894). W innych źródłach (w tym w pracy pod redakcją Bogusława Polaka „Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945”) jako data urodzenia podawany jest dzień 6 sierpnia 1894 roku.
↑ W dekrecie tym został wykazany jako „Rossowski Stefan”, co zostało sprostowane na „Gumbrycht Stefan Józef pseudonim Rossowski” w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 95 z dnia 18 września 1924 roku (strona 532).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Polak (red.) 1993 ↓, s. 68.
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. ↓, Nr 12 z 26 III 1921, s. 538.
↑ Erlich 1929 ↓, s. 38, jako Rosowski.
↑ M.P. z 1933 r. nr 212, poz. 238.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 1921 roku. [dostęp 2020-05-20].
Jan Erlich: Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920. 19 Pułk Artylerji Polowej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. [dostęp 2020-05-20].

[1] We wcześniejszych dokumentach występuje pod nazwiskiem Rossowski, które było jego pseudonimem.

[2] Taki rok urodzenia Stefana Gumbrychta widnieje w kartotece personalno-odznaczeniowej udostępnionej na stronach Wojskowego Biura Historycznego - w dokumentach dotyczących nadania Medalu Niepodległości (rok ten został wpisany w miejsce uprzednio widniejącego w kartotece roku 1894). W innych źródłach (w tym w pracy pod redakcją Bogusława Polaka „Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945”) jako data urodzenia podawany jest dzień 6 sierpnia 1894 roku.

[5] W dekrecie tym został wykazany jako „Rossowski Stefan”, co zostało sprostowane na „Gumbrycht Stefan Józef pseudonim Rossowski” w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 95 z dnia 18 września 1924 roku (strona 532).

[CITEREFPolak_(red.)199368-3] Polak (red.) 1993 ↓, s. 68.

[CITEREFDziennik_Personalny_M.S.Wojsk.Nr_12_z_26_III_1921,_s._538-4] Dziennik Personalny M.S.Wojsk. ↓, Nr 12 z 26 III 1921, s. 538.

[CITEREFErlich192938,_jako_Rosowski-6] Erlich 1929 ↓, s. 38, jako Rosowski.

[7] M.P. z 1933 r. nr 212, poz. 238.

[a]

[b]

[1]

[2]

[c]

[3]

[4]