Stefan Offenberg

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stefan Offenberg
Data i miejsce urodzenia

3 sierpnia 1864
Mińszczyzna

Data i miejsce śmierci

21 lutego 1939
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

inżynier kolejnictwa

Narodowość

polska

Małżeństwo

Aleksandra z Żylińskich

Odznaczenia
Medal Niepodległości
Grób Stefana Offenberga na cmentarzu Powązkowskim

Stefan Offenberg (ur. 3 sierpnia 1864 na Mińszczyźnie, zm. 21 lutego 1939 w Warszawie) – polski inżynier kolejnictwa, działacz niepodległościowy i społeczny, pierwszy zastępca dyrektora Kolei Wschodniochińskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Stefan Offenberg jeszcze w czasie nauki w gimnazjum w Mińsku, w 1882 roku założył z bratem Janem pierwsze po powstaniu styczniowym tajne polskie kółko samokształceniowe, które przetrwało do 1920 roku[1]. Po ukończeniu gimnazjum w 1883 roku studiował w Warszawie na wydziale matematycznym, następnie, w 1891 roku ukończył (z wyróżnieniem) Instytut Inżynierów Komunikacji w Petersburgu[2]. W roku 1887 w tym mieście był założycielem oddziału organizacji „Zet”[3].

Po studiach osiedlił się w Mińsku, niedługo po utworzeniu „Zet-u” w Mińsku został do niej przyjęty[4]. Przez 6 lat pracował na europejskich odcinkach kolei rosyjskich, później przenosząc się na odległe od kraju tereny Imperium Rosyjskiego, większą część życia spędził na Dalekim Wschodzie. Kierował budową jednego z głównych odcinków Kolei Transsyberyjskiej (od Hingganu do rzeki Nonni) zatrudniony przez Stanisława Kierbedzia[5][6], od 1897 roku pracował na Kolei Wschodniochińskiej, awansując do stanowiska jej wicedyrektora i później pierwszego zastępcy dyrektora, do czasu przejęcia władzy przez bolszewików[3][7]. W 1907 roku był współzałożycielem pierwszej polskiej szkoły początkowej we Władywostoku[7]. Był zawsze aktywny w organizowaniu polskich skupisk na Dalekim Wschodzie, organizował „Dom Polski", „Ognisko" itp. Pomagał Polakom poszukującym pracy, przyczynił się do budowy kościołów we Władywostoku i Harbinie[3].

Wrócił do Polski w roku 1925. Pracował w Dyrekcji Budowy Kolei Państwowych Warszawie, następnie jako radca ministerialny w Ministerstwie Komunikacji, gdzie został powołany do oszacowania Skarbu Polskich Kolei Państwowych, którą to pracę wykonał, publikując w 1938 roku Oszacowanie majątku Polskich Kolei Państwowych[2][8].

W 1935 roku z powodu pogarszającego się stanu zdrowia usunął się od pracy zawodowej, nie zrywając jednak łączności z pracą społeczną w zarządach „Koła inżynierów" i „Koła techników"[8].

Napisał wspomnienia: Udział Polaków w budowie i organizacji Kolei Wschodniochińskiej[6].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]

Stefan Offenberg urodził się w rodzinie szlacheckiej, był synem Cezarego. Miał młodszego (przyrodniego[10]?) brata Jana (1867–1953).

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 83, rząd 3, grób 23)[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tadeusz Wacław Nowacki, I. Na drogach do niepodległości, [w:] Tadeusz Wacław Nowacki (red.), ZET w walce o niepodległość i budowę państwa − szkice i wspomnienia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 42, ISBN 83-01-12142-4.
  2. a b Ze Związku Polskich Inżynierów Kolejowych – śp. Stefan Offenberg, „Inżynier Kolejowy”, 7 (179), lipiec 1939, s. 274 [dostęp 2019-01-25].
  3. a b c Z żałobnej karty – śp. inż. Stefan Offenberg, „Świat”, 9, 4 marca 1939, s. 16 [dostęp 2019-01-25].
  4. Edward Muszalski, Offenberg Jan Jakub, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 23, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1978, s. 586–587.
  5. Anna Mistewicz, Kierbedź Stanisław [online], www.polskipetersburg.pl [dostęp 2019-01-25].
  6. a b Udział Polaków w budowie i organizacji Kolei Wschodniochińskiej. Wspomnienia inż. Stefana Offenberga, „Gdańskie Studia Azji Wschodniej”, 9, 2016, s. 63–89 [dostęp 2019-01-25].
  7. a b Parafia polsko-katolicka w Harbinie, [w:] Polacy na Dalekim Wschodzie, Harbin w Chinach 1928, s. 40 [dostęp 2019-01-25].
  8. a b Stefan Offenberg, Oszacowanie majątku Polskich Kolei Państwowych, „Inżynier Kolejowy”, 1 (161), styczeń 1938, s. 6–10.
  9. M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137
  10. Marek Minakowski, Profil Stefana Offenberga na stronie Wielkiej Genealogii Minakowskiego [online], www.wielcy.pl [dostęp 2019-01-26].
  11. Cmentarz Stare Powązki: STEFAN OFFENBERG, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-01-25].