Stowarzyszenie „Rodzina Wojskowa”

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Stowarzyszenie „Rodzina Wojskowa” – organizacja kobieca w II Rzeczypospolitej i III Rzeczypospolitej zrzeszająca matki, żony i córki żołnierzy Wojska Polskiego.

II Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]

Rodzina Wojskowa
Ilustracja
Państwo

 Polska

Siedziba

ul. Królewska 2, Warszawa

Data założenia

3 lutego 1925

Zakończenie działalności

1939

Członkowie

23 376 (1938)

brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons

Została założona 3 lutego 1925 w Warszawie[1][2][3]. W zebraniu założycielskim uczestniczyło 300 kobiet związanych ze środowiskiem Wojska Polskiego. Wśród gości był obecny Józef Piłsudski, który powołał do życia Rodzinę Wojskową[1][2]. Tym samym było to jedyne stowarzyszenie kobiece w historii powołane przez Marszałka[4].

Członkinie stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa” przy Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy (1933)

Zgodnie z dyrektywą Piłsudskiego, organizacja miała być „strażniczką ogniska domowego żołnierza i czynnikiem społecznym w sensie harmonizowania kobiet różnych warstw i różnych poziomów intelektualnych (przede wszystkim żon oficerów i podoficerów)”[4], aczkolwiek głównym celem organizacji było, aby „w czasie wojny zorganizować jak najlepiej samopomoc materialną i zdjąć w ten sposób, choć w drobnej mierze, z bark żołnierza Rzeczypospolitej troskę o chleb powszedni oraz zabezpieczyć jego ognisko rodzinne”[5].

Organizacja powstała z myślą o aktywizacji i integracji żon, matek i córek żołnierzy zawodowych[1]. Celami działalności Stowarzyszenia było udzielanie pomocy potrzebującym, utrzymywanie i krzewienie idei, działalność kulturalna i towarzyska[1]. Zajmowano się wychowaniem obywatelskim dzieci i młodzieży, działalnością kulturalno-oświatową[1]. W 1930 pod egidą RW funkcjonowało 77 przedszkoli (przebywało w nich 1733 dzieci) i 19 szkółek (uczęszczało doń 656 dzieci)[6]. W obliczu zagrożenia wybuchem konfliktu zbrojnego pod koniec lat 30. Stowarzyszenie podejmowało działalność proobronną, np. w postaci kursów[1].

Strukturalnie Rodzina Wojskowa funkcjonowała w 10 wydziałach: Organizacyjnym, Finansowym, Opieki nad Dzieckiem, Kształcenia Zawodowego, Kulturalno-Oświatowym, Sanitarnym, Uzdrowiskowym, Prasowym, Przysposobienia Wojskowego, Sportowym[5].

Honorową członkinią i przewodniczącą RW została Aleksandra Piłsudska, która otrzymała legitymację nr 1[2][1]. W 1930 członkostwo honorowe otrzymała Pierwsza Dama Michalina Mościcka[7]. Koła RW były tworzone przy garnizonach Wojska Polskiego[1]. W ramach władz utworzono Radę Naczelną. Funkcję przewodniczącej tego organu pełniły: Wincenta Konarzewska (1925-1927; żona gen. Daniela Konarzewskiego), Hanna Hubicka (1927-1929; żona gen. Stefana Hubickiego), Jadwiga Fabrycy (od 1929[8], żona gen. Kazimierza Fabrycego), Wanda Norwid-Neugebauer[9][10] (żona gen. Mieczysława Norwid-Neugebauera)[1][3]. W pracach RW udzielały się aktywnie małżonki wysokich stopniem oficerów Wojska Polskiego[5].

W 1930 Rodzina Wojskowa liczyła 7587 członkiń[6]. W tym czasie działały 62 koła Stowarzyszenia[6]. Według stanu z 1937 do RW należało 22985 członkiń[11]. W 1938 ich liczba wynosiła 23376, stowarzyszonych w 162 kołach i 7 filiach, a w kwietniu 1939 działało już 187 kół[3].

 Z tym tematem związana jest kategoria: Członkinie Rodziny Wojskowej (II Rzeczpospolita).

Na początku czerwca 1937 w Warszawie odbył się XI Walny Zjazd delegatek Rodziny Wojskowej[11]. Wówczas w sali Kasyna Garnizonowego wręczono i poświęcono sztandar Stowarzyszenia (rodzicami chrzestnymi zostali Aleksandra Piłsudska i Marszałek Edward Śmigły-Rydz)[11][3]. Kolejny, 12-sty Walny Zjazd odbył się w czerwcu 1938 w Warszawie, w którym wzięło udział ponad 300 delegatek[12].

Do 1939 zarówno Zarząd Naczelny, jak i koło warszawskie Rodziny Wojskowej mieściły się przy ul. Królewskiej 2[13].

III Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]

Stowarzyszenie „Rodzina Wojskowa”
Państwo

 Polska

Siedziba

ul. Racławicka 1, 64-100 Leszno

Data założenia

6 grudnia 1990

Zasięg

Polska

Przewodnicząca Rady Naczelnej

Barbara Mroczkowska

Położenie na mapie Leszna
Mapa konturowa Leszna, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stowarzyszenie „Rodzina Wojskowa””
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Stowarzyszenie „Rodzina Wojskowa””
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Stowarzyszenie „Rodzina Wojskowa””
Ziemia51°50′08″N 16°34′45″E/51,835667 16,579167

Po upadku PRL i utworzeniu Wojska Polskiego III RP 6 grudnia 1990 w Warszawie obradował zjazd założycielski Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa”, podczas którego przyjęto statut, a na przewodniczącą komitetu założycielskiego wybrano E. Radzikowską (w spotkaniu uczestniczył wiceminister obrony narodowej Bronisław Komorowski i szef Departamentu Wychowania WP gen. bryg. Krzysztof Owczarek)[14]. W 1991 zostało utworzone Stowarzyszenie „Rodzina Wojskowa”, którego idea stanowi nawiązanie do przedwojennej organizacji[1]. Cele tego Stowarzyszenia to: ugruntowanie trwałości rodziny wojskowej i podnoszenie jej społecznego prestiżu, kształtowanie patriotycznych i obywatelskich postaw rodzin wojskowych, integrowanie społeczności lokalnych-wojskowych z cywilnymi[1].

Władzą Stowarzyszenia jest Rada Naczelna[15] z siedzibą w Lesznie[16].

29 września 2020 obchodzono jubileusz 95-lecia powstania Stowarzyszenia[2]. Organizacja otrzymała wtedy Medal „W służbie Bogu i Ojczyźnie”[2]. Tego samego dnia honorową członkinią SWR została Pierwsza Dama Agata Kornhauser-Duda[17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k Czekała ↓.
  2. ↑ a b c d e Muszańska ↓.
  3. ↑ a b c d Ochał ↓.
  4. ↑ a b Bełcikowski ↓, s. 54.
  5. ↑ a b c Bełcikowski ↓, s. 55.
  6. ↑ a b c Bełcikowski ↓, s. 56.
  7. ↑ Zamknięcie zjazdu „Rodziny Wojskowej”. Prezydentowa Mościcka członkinią honorową. „Express Poranny”. Nr 152, s. 3, 3 czerwca 1930. 
  8. ↑ Sprawozdanie Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa” za Rok Sprawozdawczy 1933/34. Warszawa: 1934, s. 5.
  9. ↑ Sprawozdanie Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa” za Rok Sprawozdawczy 1936/37. Warszawa: 1937, s. 6.
  10. ↑ Sprawozdanie Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa” za Rok Sprawozdawczy 1937/38. Warszawa: 1938, s. 5.
  11. ↑ a b c Pod sztandarem Rodziny Wojskowej. „Dobry Wieczór! Kurier Czerwony”. Nr 152, s. 2, 3 czerwca 1937. 
  12. ↑ Z Walnego Zjazdu Rodzin Wojskowej. „Wschód”. Nr 87, s. 1, 20 czerwca 1938. 
  13. ↑ Spis abonentów sieci telefonicznej m.st. Warszawy P.A.S.T. Warszawskiej Sieci Okręg P.P.T.T. rok 1939/40. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej, 1939, s. 324.
  14. ↑ Tomasz Honkisz. Kronika – przegląd wydarzeń. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. Nr 2, 1991. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
  15. ↑ Barbara Mroczkowska: Władze Stowarzyszenia. rodzinawojskowa.pl. [dostęp 2022-06-08].
  16. ↑ Barbara Mroczkowska: Kontakt. rodzinawojskowa.pl. [dostęp 2022-06-08].
  17. ↑ Pierwsza Dama honorową członkinią Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa”. prezydent.pl, 2020-09-29. [dostęp 2022-06-08].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stowarzyszenie_„Rodzina_Wojskowa”&oldid=73004073”