Trzęsiogon grubodzioby
| Cinclodes aricomae[1] | |||
| (Carriker, 1932) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
trzęsiogon grubodzioby | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Trzęsiogon grubodzioby[5] (Cinclodes aricomae) – gatunek ptaka z rodziny garncarzowatych (Furnariidae). Endemit południowo-wschodniego Peru i zachodniej Boliwii, krytycznie zagrożony wyginięciem.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Gatunek monotypowy[3][6]; dawniej bywał uznawany za podgatunek trzęsiogona krzywodziobego (C. excelsior)[3]. Niekiedy umieszczano go w rodzaju Geositta[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała około 20 cm. Wierzch ciała ciemny, czekoladowobrązowy, ciemniejszy na wierzchu głowy. Wąski, płowy pasek brwiowy. Ciemny ogon z jaśniejszymi końcówkami zewnętrznych sterówek. Płowobiałe i lekko nakrapiane gardło i boki szyi. Reszta spodu ciała szaro-brązowa, biało nakrapiana na piersi i po bokach. Ciemne skrzydła z wyraźnie rudymi krawędziami, tworzącymi w locie pas. Duży, ciemny dziób lekko zakrzywiony na końcu[7].
Występowanie i środowisko[edytuj | edytuj kod]
Trzęsiogon grubodzioby występuje w Andach – w południowo-wschodnim Peru (regiony Cuzco, Ayacucho, Junín, Apurímac i Puno) oraz na przyległym obszarze w zachodniej Boliwii (departament La Paz). Jest rozmieszczony plamowo.
Gatunek zamieszkuje niewielkie płaty wilgotnych lasów Polylepis oraz zarośla położone głównie na wysokości 3500–4800 m n.p.m., poniżej lodowców; odnotowano go też w zadrzewieniach z roślinami z rodzaju Gynoxys[4].
Status[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN trzęsiogon grubodzioby klasyfikowany jest jako gatunek krytycznie zagrożony (CR, Critically Endangered) nieprzerwanie od 1994 roku. Liczebność populacji szacowana jest na około 50–249 dorosłych osobników. Szacuje się, że populacja systematycznie maleje z powodu zawężania się i zanikania jego naturalnych siedlisk. Według szacunków jego obecny habitat obejmuje tylko około 10% pierwotnego w Boliwii i mniej niż 3% w Peru. Według międzynarodowego planu ochrony gatunku z 2010 roku populacja boliwijska szacowana była na 50–100, a peruwiańska na 181 osobników[4][7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cinclodes aricomae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Denis Lepage: Royal Cinclodes Cinclodes aricomae (Carriker, 1932). Avibase. [dostęp 2020-01-22]. (ang.).
- ↑ a b c d Royal Cinclodes (Cinclodes aricomae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2021-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-24)]. (ang.).
- ↑ a b c BirdLife International, Cinclodes aricomae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2016 [dostęp 2021-01-22] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Furnariinae Gray,GR, 1840 - garncarze (wersja: 2021-01-03). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-30].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ovenbirds, woodcreepers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-30]. (ang.).
- ↑ a b Species factsheet: Cinclodes aricomae. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-30]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).