Urban Jawień

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Urban Jawień
Data i miejsce urodzenia

12 lutego 1931
Stryj

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 2005
Sanok

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Urban Jawień (ur. 12 lutego 1931 w Stryju, zm. 17 stycznia 2005 w Sanoku) – polski lekarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Nagrobek Kędzierskich i Urbana Jawienia

Urodził się 12 lutego 1931 w Stryju[1][2]. Był synem Zygfrydy i Feliksa[1][2] (ojciec był urzędnikiem samorządowym II Rzeczypospolitej[2] w charakterze wicestarosty[3]). Miał brata (w 1939 służył w wojsku)[3].

Po wybuchu II wojny światowej (stracił w tym czasie oboje rodziców) pod koniec 1939 przybył ze Stryja (wówczas pod okupacją sowiecką) do Sanoka (będącego pod okupacją niemiecką)[2][3]. Został tam przeprowadzony za sprawą zorganizowanego pomocy ze strony swojej ciotki, pochodzącej z Hłomczy Joanny (siostra ks. Franciszka Ksawerego Kurkowskiego)[2][3]. Od tego czasu zamieszkiwał wraz z nią i jej mężem Józefem Kędzierskim) w domu przy ulicy Juliusza Słowackiego 45, potem pod adresem ulicy Jasnej 21[4][5][2][3].

W 1947 ukończył naukę w Gimnazjum w Sanoku[6]. Na początku lat 50. studiował medycynę na akademii medycznej[1] w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego[2][3]. W 1952 został uznany przynależnym do gminy Sanok[1]. Jako lekarz przez ponad 30 lat był zatrudniony w Szpitalu w Krośnie, a także sprawował stanowisko kierownika największej przychodni w tym mieście[2][3].

W 1986 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[7].

Latem 1988 był autorem szeregu pomysłów na upiększenie i odnowę Sanoka[8]. Zainicjował wtedy m.in. powstanie sanockiej „Księgi Guinnessa” (określanej też mianem „Księgi Jawienia”)[9][10][11].

Był żonaty z Heleną z domu Zembroń[12]. Zmarł 17 stycznia 2005[13][3]. Został pochowany w grobowcu Joanny i Józefa Kędzierskich na Cmentarzu Centralnym w Sanoku 20 stycznia 2005[2].

Pod koniec życia Urban Jawień sam o sobie mawiał „stary doktor przedmieszczański”[2]. Poeta Janusz Szuber napisał wiersz pt. Elegia. Pamięci Urbana Jawienia (1931-2005), wydany w publikacji pt. Mojość z 2005[14] oraz w tomiku poezji pt. Czerteż[15]. Według tego poety Urban Jawień był esencją Przedmieścia w Sanoku[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 220 (poz. 136).
  2. a b c d e f g h i j Jan Mateusz Łuczyński. Pozostaną w pamięci. Odszedł od nas „Stary Doktor”. „Tygodnik Sanocki”. Nr 3 (689), s. 7, 21 stycznia 2005. 
  3. a b c d e f g h i Janusz Szuber (red. Małgorzata Sienkiewicz-Woskowicz, Edyta Wilk): Janusz Szuber opowiada: przedmieszczański doktor Jawień. tygodniksanocki.pl, 2018-06-16. [dostęp 2020-06-09].
  4. Księga Zmarłych 1946–1958 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 377 (poz. 98).
  5. Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 153 (poz. 32).
  6. Archiwum Państwowe w Rzeszowie. Oddział w Sanoku. Państwowe Gimnazjum i Liceum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalogi zawierające świadectwa dojrzałości absolwentów ww. szkoły z lat 1927-1950. Świadectwa dojrzałości Liceum Ogólnokształcącego 1946/1947 (zesp. 7, sygn. 262), k. 275.
  7. Uroczyste sesje WRN i RW PRON. Krosno. „Nowiny”. Nr 168, s. 1, 19-22 lipca 1986. 
  8. Wiesław Koszela. Nasza ankieta. Dodać Sanokowi blasku. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 24 (459), s. 4, 20-31 sierpnia 1988. 
  9. Wiesław Koszela. Sanocki „Guiness” – Księga Jawienia. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 27 (462), s. 1-2, 20-30 września 1988. 
  10. Wiesław Koszela. Kto ma najstarszą sanocką fotografię? Redakcja „GS–A” szuka kolejnego wpisu do „Księgi Jawienia”. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 30 (465), s. 5, 20–31 października 1988. 
  11. Wiesław Koszela. Napływają stare fotografie. Pierwsze zgłoszenia do „Księgi Jawienia”. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 32 (467), s. 2, 10-20 listopada 1988. 
  12. Wiesław Koszela. Sanocki „Guiness” – Księga Jawienia. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 27 (462), s. 1, 20-30 września 1988. 
  13. Urban Jawień: Franciszek Ksawery Kurkowski – biogram. W: Borys Łapiszczak: Sanok w Królestwie Galicji i Lodomerii na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. VIII. Sanok: Poligrafia, 2005, s. 21. ISBN 83-918650-2-9.
  14. Janusz Szuber: Mojość. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2005, s. 92. ISBN 83-919470-8-4.
  15. Janusz Szuber: Czerteż. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2006, s. 35-36. ISBN 83-08-03913-8.