Wieża św. Stefana w Baia Mare

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wieża św. Stefana
Turnul Ștefan
Ilustracja
Państwo

 Rumunia

Miejscowość

Baia Mare

Typ budynku

dzwonnica

Styl architektoniczny

gotyk, neogotyk

Fundator

János Hunyady

Wysokość do dachu

ponad 40 m

Rozpoczęcie budowy

1446

Ukończenie budowy

1468

Zniszczono

1647, 1769, 1869

Położenie na mapie okręgu Marmarosz
Mapa konturowa okręgu Marmarosz, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Wieża św. Stefana”
Położenie na mapie Rumunii
Mapa konturowa Rumunii, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wieża św. Stefana”
Ziemia47°39′31,3″N 23°34′55,9″E/47,658694 23,582194

Wieża św. Stefana (rum. Turnul Ștefan) – dzwonnica nieistniejącego obecnie kościoła św. Stefana I, znajdująca się w rumuńskim mieście Baia Mare.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o kościele św. Stefana pochodzi z roku 1347, konsekracja świątyni miała miejsce 40 lat później. Budowę wieży rozpoczęto w 1446 roku na polecenie księcia Jana Hunyadego, by uczcić jego zwycięstwo nad Turkami podczas bitwy nad Jałomicą z 1442. Prace ukończono w roku 1468, za panowania Macieja Korwina[1]. W 1628 roku wykonano zegar[2]. W 1647 wieża i kościół zostały zniszczone przez pożar[3]. W latach 1705–1712 świątynia była w rękach protestantów, po klęsce powstania Rakoczego budynek przekazano jezuitom, którzy w latach 1717–1720 wznieśli nieopodal własną świątynię[4]. Nieużywany kościół spłonął wraz z wieżą w 1769[3], wieżę odbudowano, lecz ruiny średniowiecznej świątyni rozebrano w roku 1847[4]. W 1869 wieża ponownie spłonęła wskutek uderzenia pioruna, obecny kształt uzyskała po odbudowie z lat 1898–1899[3]. W latach 2011–2015 miała miejsce renowacja obiektu, który następnie udostępniono zwiedzającym[2].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Konstrukcję wzniesiono z kamienia, mury mają około 2 metry grubości. Taras widokowy znajduje się na wysokości 40 metrów[5]. Mechanizm zegara pochodzi z roku 1628, jest jednym z pięciu zachowanych tego typu mechanizmów i jednym z trzech do dziś działających. Wiszący na wieży dzwon wykonano w Aradzie w roku 1561, na wieży zawieszono go w roku 1925[2]. Wybija on godziny oraz bije codziennie o godzinie 12:00. Drugi z dzwonów pochodzi z roku 1869, lecz nie jest używany z powodu pęknięcia[6].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Turnul Ștefan veghează semeț asupra centrului vechi al municipiului Baia Mare – Ziarul de Maramures [online], ziaruldemaramures.ro [dostęp 2024-04-14].
  2. a b c Turnul Ștefan din Baia Mare, 700 de ani de istorie [online], www.digi24.ro, 16 sierpnia 2016 [dostęp 2024-04-14] (rum.).
  3. a b c Reabilitarea Pieții Cetății și a Turnului Ștefan [online], www.baiamare.ro [dostęp 2024-04-14] (rum.).
  4. a b Monumente – Biserica romano-catolică (fosta biserică şi mănăstire iezuită), Baia Mare [online], enciclopedie.transindex.ro [dostęp 2024-04-14].
  5. Istoria tulbure a Turnului Sfântul Ştefan, construit de Iancu de Hunedoara [online], adevarul.ro, 17 sierpnia 2022 [dostęp 2024-04-14] (rum.).
  6. Turnul din Maramureş unde funcţionează un ceas unic în România. În lume mai sunt doar două, la Praga şi Budapesta [online], adevarul.ro, 7 czerwca 2015 [dostęp 2024-04-14] (rum.).