Wiktor Szeliński

Wiktor Andrzej Szeliński

Andrzej Pol, Tomasz Jar

podporucznik
Data i miejsce urodzenia	22 marca 1921 Warszawa
Data i miejsce śmierci	17 lipca 1984 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Krajowa
Stanowiska	adiutant d-cy 3. kompanii batalionu „Zośka”
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, kampania wrześniowa, powstanie warszawskie
Późniejsza praca	inżynier mechanik

Wiktor Andrzej Szeliński (do 1946 r. Wiktor Erwin Krauze) ps. „Andrzej Pol” (ur. 22 marca 1921 w Warszawie, zm. 17 lipca 1984 tamże) – harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, żołnierz batalionu „Zośka”, powstaniec warszawski.

Lata młodzieńcze

Syn Zygmunta Krauzego, oficera rezerwy Armii Rosyjskiej, a następnie Wojska Polskiego oraz Anny z domu Szelińskiej. Brat Ireny Krauze-Wyczańskiej ps. „Ika”, łączniczki 2. kompanii batalionu „Zośka”. Wychowywał się na warszawskim Grochowie, gdzie rodzina Szelińskich prowadziła Wytwórnię Blach Dziurkowanych „Sito”. Uczył się w Gimnazjum Zboru Ewangelicko-Augsburskiego im. Mikołaja Reja oraz w Miejskim Gimnazjum i Liceum im. T. Niklewskiego. Jako dziewięciolatek wstąpił do 8. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. gen. Kazimierza Pułaskiego.

II wojna światowa

Wybuch wojny zastał go na Lubelszczyźnie. Dostał się do Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” gen. Franciszka Kleeberga. Do Warszawy dotarł w październiku i podjął naukę na tajnych kompletach. W 1940 roku podjął studia w Państwowej Wyższej Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie. W tym samym roku zaczął działać w konspiracji. Był w grupie dowodzonej przez Mieczysława Słonia ps. „Jurand”. Wraz z całą praską drużyną dołączył do Szarych Szeregów. Należał do Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”. Był zastępcą komendanta Hufca Centrum Praga. Ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola”. W październiku 1943 roku, po aresztowaniu Mieczysława Słonia, objął prowadzenie Hufca Praga Bojowych Szkół. Po zmianie organizacyjnej Chorągwi Warszawskiej w 1944 r. mianowany został na komendanta Bloku „Bazylika”. Odszedł z „Bazyliki” do nowo utworzonych Grup Szturmowych, które weszły w skład 3. kompanii batalionu „Zośka” i został zastępcą Jana Wuttke
W powstaniu warszawskim jako adiutant w 3. kompanii Władysława Cieplaka „Giewonta” przeszedł cały bojowy szlak batalionu. Piątego września 1944 r. poślubił sanitariuszkę Zofię Jarkowską. Po upadku walk na Czerniakowie wraz z żoną, innymi żołnierzami oraz łączniczkami próbował dostać się do Śródmieścia. Podczas tej próby zginęła jego żona, trafiona odłamkiem pocisku w głowę. Sam dostał się do niemieckiej niewoli. Został wysłany do obozu przejściowego w Pruszkowie, lecz uciekł z transportu. Skrył się u rodziny w Sochaczewie, następnie wyjechał do Krakowa.

Powstańcza żona Wiktora Szelińskiego - Zosia

Lata powojenne

Grób harcmistrza Wiktora Szelińskiego na Cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie

Od 1945 r. przebywał w Gdańsku, gdzie przez rok pracował w Wydziale Transportu Spółdzielni Zaopatrzenia Pracowników Biura Odbudowy Portów „Dźwig”. W drugiej połowie 1946 r. zmienił nazwisko na Wiktor Andrzej Szeliński.
Na Pomorzu zaangażował się w działalność harcerską. Od 1945 do 1946 r. był komendantem Hufca Harcerskiego Gdańsk-Rejon, a w latach 1946-1947 zastępcą komendanta i kierownikiem Wydziału Organizacyjnego Komendy Chorągwi Gdańsko-Morskiej. W 1947 r. uległ poważnemu wypadkowi samochodowemu, po którym nie odzyskał pełni zdrowia.
W 1950 r. przeprowadził się do Warszawy, gdzie został kierownikiem nadzoru w Dyrekcji Technicznej Polskich Zakładów Zbożowych. Jako specjalista przemysłu zbożowo-młynarskiego zajmował stanowiska:

• głównego inżyniera Państwowego Przedsiębiorstwa „Spichrze Zbożowe”
• naczelnika Wydziału Inwestycji
• głównego specjalisty w Centrali Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego.

Od października 1956 r. znów działał w harcerstwie. Szkolił kadry Chorągwi Warszawskiej, współpracował z Hufcem Warszawa-Mokotów. Od 1980 r. należał do Komisji Środowiskowej Szarych Szeregów przy Państwowym Archiwum m.st. Warszawy. Prowadził dokumentację oraz organizował spotkania „Zośkowców”. W 1984 r. uległ kolejnemu wypadkowi samochodowemu, który odnowił obrażenia odniesione 37 lat wcześniej.
Zmarł 17 lipca 1984 roku. Pochowany w Warszawie na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim (aleja 59b, miejsce 4).

Bibliografia

• Zygmunt Głuszek: Szare Szeregi. Słownik biograficzny. Tom I. Wierni braterstwu i służbie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2006, s. 333-342. ISBN 978-83-7399-213-9.
• Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion „Zośka”. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990. ISBN 83-06-01851-6.brak strony w książce

Linki zewnętrzne

Muzeum Powstania Warszawskiego. Powstańcze biogramy. Wiktor Andrzej Szeliński ps. Andrzej Pol