Wychodnia żyły kwarcu w Wądrożu Wielkim
Wychodnia żyły kwarcu – naturalne odsłonięcie geologiczne wchodzące w skład mezoregionu Wzgórza Strzegomskie. Wychodnia znajduje się przy głównej drodze, na południowo-zachodnim skraju miejscowości Wądroże Wielkie, w powiecie jaworskim, w środkowej części województwa dolnośląskiego. W 1980 roku została ustanowiona pomnikiem przyrody nieożywionej. Oprócz tego jest geostanowiskiem[1].
Geneza i wiek[edytuj | edytuj kod]
Żyły kwarcowe w rejonie podłoża skalnego Wądroża Wielkiego powstały w czasie orogenezy hercyńskiej wskutek zluźnień tektonicznych. Występują w obrębie masywu Wądroża Wielkiego, powstałego prawdopodobnie w formie zrębu tektonicznego na przełomie paleogenu i neogenu. Masyw ten budują między innymi granodioryty o przypuszczalnym wieku 548 mln lat[2].
Charakterystyka geologiczna[edytuj | edytuj kod]
Żyły kwarcowe w rejonie Wądroża Wielkiego występują w obrębie płatu granitognejsów[3]. Mają głównie kierunek N–S oraz NW–SE[4]. W kierunku NW od Wądroża Wielkiego, w miejscowości Taczalin, znajduje się żyła kwarcowa, z której przez wiele lat był eksploatowany kwarc[1]. Rozciągają się na przestrzeni od kilku metrów do nawet 1 km, a ich szerokość zazwyczaj waha się między 0,5 do 35 m. Żyły zbudowane są głównie z kwarcu. W ich obrębie występują białe gniazda, wypełnione kaolinitem i serycytem, osiągające wielkość do 1 cm[2]. Kwarc z rejonu Wądroża Wielkiego jest mlecznobiały, lecz często zabarwiony tlenkami żelaza lub okruszcowany pirytem[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b KDG: Wądroże Wielkie skałka - wychodnia żyły kwarcu [online], geostanowiska.pgi.gov.pl [dostęp 2020-01-30] .
- ↑ a b Krystyna Wołkowicz , Minerały akcesoryczne w skale kwarcowej rejonu Wądroża Wielkiego (blok przedsudecki) – wstępne dane, „Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego”, 464 (464), 2016, s. 79–90, DOI: 10.5604/08676143.1200435, ISSN 0867-6143 [dostęp 2020-01-30] .
- ↑ CZYŻOWA, T., MAJEROWICZ A. , Wstępne wiadomości o złożu kwarcu w Taczalinie k. Legnicy, „Przegląd Geologiczny”, 1965 .
- ↑ a b J. UBERNA , Kaolin i żyły kwarcowe w rejonie Wądroża Wielkiego, „Przegląd Geologiczny”, 1959 .