Zara (plemię)
Zara, Żarowianie – średniowieczne plemię słowiańskie należące do zespołu plemion łużyckich, zamieszkujące tereny pomiędzy Nysą Łużycką a Bobrem głównie w rejonie dzisiejszych Żar, które były prawdopodobnie ich głównym grodem. Zostali podbici (podobnie jak Łużyczanie i Słupianie) przez Bolesława Chrobrego[1]. Najbliższymi ich sąsiadami byli Nice, oddzieleni pasem lasów i bagien Łużyczanie oraz Bobrzanie mieszkający na terenach oddzielonych Borami Dolnośląskimi.
Ich gród w Żarach został później zastąpiony przez osadę targową[2]. Na dialekt Żarowian z domieszką innych dialektów łużyckich oraz wpywłu czeskiego i polskiego pastor Mikławš Jakubica ze wsi Lubanice dokonał w 1548 roku przekładu Nowego Testamentu[3].
Nazwa plemienia może pochodzić od:
- słowa żuraw, bowiem okoliczne bagniste łąki były (i częściowo nadal są) naturalnym siedliskiem tych ptaków,
- zara lub zora albo zor - zorza poranna, jako że poganie o wschodzie słońca oddawali cześć swoim bogom,
- słowa żar, od wypalania lasu w celu zakładania pól uprawnych (tzw. gospodarka żarowa). W tym regionie istnieją również dziś nazwy miejscowości, które o tym przypominają (Żary, Żagań, Zgorzelec, Żarska Wieś, Żarki Średnie, Żarka nad Nysą).
lub - zara - kwaśna łąka, których w regionie nie brakowało.
Po raz pierwszy plemię wymienia Thietmar z Merseburga w swej kronice z 1007 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Andrzej Wędzki: Zara. W: Mały słownik kultury dawnych Słowian. Lech Leciejewicz (red.). Warszawa: Wiedza Powszechna, 1999, s. 241. ISBN 83-214-0499-5.
- ↑ Na szlaku - Artykuł - Niedziela.pl [online], niedziela.pl [dostęp 2017-11-28].
- ↑ T. Jaworski, W. Pyżewicz. Nowy Testament w dziejach i kulturze Europy. 450 rocznica przekładu Nowego Testamentu przez Mikołaja Jakubicę na język dolnołużycki. Zielonogórskie Studia Łużyckie 3, Zielona Góra 2001
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jaworski, Tomasz - "Żary w dziejach pogranicza śląsko-łużyckiego", Żary 1993