Zasłonak hercyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zasłonak hercyński
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak hercyński

Nazwa systematyczna
Cortinarius hercynicus (Pers.) M.M. Moser
Kl. Krypt.-Fl., Edn 3 (Stuttgart) 2b/2: 278 (1967)

Zasłonak hercyński (Cortinarius hercynicus (Pers.) M.M. Moser) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1794 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Agaricus hercynicus (z błędem jako Agaricus harcynicus). Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Meinhard Moser w 1967 r.[1] Synonim: Gomphos depressus (Fr.) Kuntze 1891[2].

  • Agaricus hercynicus Pers. 1794
  • Cortinarius violaceus subsp. hercynicus (Pers.) Brandrud 1990
  • Cortinarius violaceus var. hercynicus (Pers.) Brandrud 1983

Władysław Wojewoda w 2003 r. potraktował ten gatunek, a także podgatunek Cortinarius violaceus subsp. hercynicus (Pers.) Brandrud (zasłonak fioletowy, podgat. świerkowy) jako synonimy zasłonaka fioletowego Cortinarius violaceus[3]. Według Index Fungorum są to jednak odrębne gatunki[1]. Stowarzyszenie Na Grzyby zaproponowało dla niego nazwę zasłonak hercyński[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 3–8 (11) cm, początkowo niebieskofioletowy, potem fioletowobrązowy. Powierzchnia łuskowato-włosista[5].

Blaszki

Brzuchate, początkowo fioletowe, potem rdzawobrązowe od zarodników[5].

Trzon

Powierzchnia początkowo fioletowa, później ciemnofioletowobrązowa, ziarnista, włóknista, podstawa pogrubiona, ziarnista z fioletową grzybnią[5].

Miąższ

W zewnętrznej warstwie lekko fioletowy, wewnątrz białawy. Zapach cedru (pudełek na cygara)[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki rdzawobrązowe, 12–15 × 7–9 µm[5].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie Cortinatius herynicus w niektórych krajach Europy oraz w dwóch miejscach w Ameryce Północnej[6]. W Polsce do 2003 r. podano jedno stanowisko Agaricus violaceus subsp. hercynicus na Babiej Górze w 2001 r.[3]

Naziemny grzyb mykoryzowy. Na Babiej Górze rósł w opadłych igłach pod świerkami[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2021-10-02].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-10-21].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. Cortinarius hercynicus (Pers.) M.M. Moser – zasłonak hercyński [online], Stowarzyszenie Na Grzyby [dostęp 2021-10-21].
  5. a b c d e Dunkelvioletter Nadelwaldschleierling, Violetter Nadelwalddickfuß, Harzschleierling [online] [dostęp 2021-10-21].
  6. Mapa występowania Cortinarius hercynicus na świecie [online] [dostęp 2021-10-21].